DOI Artikel:
Žuk, Ihor: Zakopiańszczyzna - secesja - neoklasycyzm: ewolucja stylowa w twórczości Tadeusza Obmińskiego
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.38234#0125
124
24. Biblioteka Politechniki Lwowskiej, joński kapitel. Fot. I. Żuk
jako kreatywny mistrz kompozycji ornamentalnej, nie
mógł czuć się zbyt komfortowo. Tutaj można poczynić
przypuszczenie o traumatycznej sytuacji, w jakiej znalazł
się zasłużony architekt - mógł jej towarzyszyć nawet kry-
zys twórczy. Wiadomo w każdym razie, że w końcowym
okresie jego działalności zawodowej zarzucano Obmiń-
skiemu nadmierny konserwatyzm w podejściu do archi-
tekury oraz uleganie praktykom rutynowym135.
Na ile podobne opinie były uzasadnione, wykazać
może tylko dokładne zbadanie jego późnych dzieł. To-
też twórczość architektoniczna Tadeusza Obmińskiego
z okresu lat 20. i 30. wymaga dodatkowego opracowania
naukowego w celu ułożenia kompletnego katalogu pro-
jektów. Z informacji Polskiego Słownika Biograficznego
wiadomo, że w okresie międzywojennym Obmiński po-
zostawał aktywny w zawodzie i wykonywał projekty dzie-
siątków budowli, wiele z nich poza Lwowem136.
135 Na przykład jedna z publikacji informuje, że Obmiński „mimo
posiadanej erudycji i biegłości projektowania ulegał nabytej ru-
tynie, co osłabiało końcowy efekt jego wysiłku twórczego i wzbu-
dziło tym krytyczny doń stosunek młodszego pokolenia architek-
tów w odniesieniu do jego prac z końcowej fazy jego życia”. Zob.
Politechnika Lwowska 1844-1945, s. 152-153 (jak w przyp. 3).
136 PSB podaje dość pokaźną listę budowli autorstwa Tadeusza Ob-
mińskiego. Według informacji Stanisława Brzozowskiego, Ob-
miński projektował „wiele kościołów w Małopolsce wschodniej”,
m.in. parafialne w Stanisławowie i Jaremczu, „zdrojowy” w Kry-
nicy; we Lwowie - gmachy Akademii Handlu Zagranicznego
oraz szkoły im. Szaszkiewicza; „wiele szkół w całej Polsce”; kliniki
Ostatnie lata życia Tadeusz Obmiński poświęcił naj-
większej swej budowli - kościołowi Matki Boskiej Os-
trobramskiej we Lwowie, wzniesionemu dzięki funda-
cji arcybiskupa Twardowskiego na górnym Łyczakowie
[il. 25]. Konkurs architektoniczny na ten projekt urządzo-
no w roku 1930, po czym nastał czteroletni okres budowy.
Nowy kościół, utrzymany w harmonijnych formach ba-
zyliki wczesnochrześcjańskiej, został poświęcony w roku
1934 - dwa lata po śmierci autora konkursowego projek-
tu137.
W końcowym okresie twórczości Tadeusz Obmiń-
ski wiele czasu poświęcał sprawie konserwacji zabytków,
pełniąc we Lwowie funkcję konserwatora głównego ka-
tedry łacińskiej. Skutki tej działalności podsumowuje
neurologiczno-psychiatryczną oraz internistyczną we Lwo-
wie, szpital w Sokalu, dom zdrojowy w Ciechocinku; cukrownię
w Chodorowie, hale targowe w Drohobyczu, magazyny kolejowe
w Warszawie; „wiele osiedli mieszkaniowych oficerskich, urzęd-
niczych i robotniczych we Lwowie, Przemyślu, Radomiu, Nowej
Wilejce, Chełmie i Warszawie”. Rzecz interesująca: Obmiński za-
projektował szereg budowli dla lotnictwa, w tym koszary i port
lotniczy w Skniłowie (Lwów), lotnisko Okęcie pod Warszawą,
hangary lotnicze w Warszawie. „Opatentował wynalazek lotni-
czego hangaru obrotowego”. Zob. S.M. Brzozowski, Obmiński Ta-
deusz, s. 431 (jak w przyp. 2).
137 A. Betlej, Kościół wotywny p. w. Matki Boskiej Ostrobramskiej
na Łyczakowie, [w:] Materiały do dziejów sztuki sakralnej na zie-
miach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, red. J.K. Ostrowski,
1.12, cz. 1, Kraków 2004, s. 261-277.
24. Biblioteka Politechniki Lwowskiej, joński kapitel. Fot. I. Żuk
jako kreatywny mistrz kompozycji ornamentalnej, nie
mógł czuć się zbyt komfortowo. Tutaj można poczynić
przypuszczenie o traumatycznej sytuacji, w jakiej znalazł
się zasłużony architekt - mógł jej towarzyszyć nawet kry-
zys twórczy. Wiadomo w każdym razie, że w końcowym
okresie jego działalności zawodowej zarzucano Obmiń-
skiemu nadmierny konserwatyzm w podejściu do archi-
tekury oraz uleganie praktykom rutynowym135.
Na ile podobne opinie były uzasadnione, wykazać
może tylko dokładne zbadanie jego późnych dzieł. To-
też twórczość architektoniczna Tadeusza Obmińskiego
z okresu lat 20. i 30. wymaga dodatkowego opracowania
naukowego w celu ułożenia kompletnego katalogu pro-
jektów. Z informacji Polskiego Słownika Biograficznego
wiadomo, że w okresie międzywojennym Obmiński po-
zostawał aktywny w zawodzie i wykonywał projekty dzie-
siątków budowli, wiele z nich poza Lwowem136.
135 Na przykład jedna z publikacji informuje, że Obmiński „mimo
posiadanej erudycji i biegłości projektowania ulegał nabytej ru-
tynie, co osłabiało końcowy efekt jego wysiłku twórczego i wzbu-
dziło tym krytyczny doń stosunek młodszego pokolenia architek-
tów w odniesieniu do jego prac z końcowej fazy jego życia”. Zob.
Politechnika Lwowska 1844-1945, s. 152-153 (jak w przyp. 3).
136 PSB podaje dość pokaźną listę budowli autorstwa Tadeusza Ob-
mińskiego. Według informacji Stanisława Brzozowskiego, Ob-
miński projektował „wiele kościołów w Małopolsce wschodniej”,
m.in. parafialne w Stanisławowie i Jaremczu, „zdrojowy” w Kry-
nicy; we Lwowie - gmachy Akademii Handlu Zagranicznego
oraz szkoły im. Szaszkiewicza; „wiele szkół w całej Polsce”; kliniki
Ostatnie lata życia Tadeusz Obmiński poświęcił naj-
większej swej budowli - kościołowi Matki Boskiej Os-
trobramskiej we Lwowie, wzniesionemu dzięki funda-
cji arcybiskupa Twardowskiego na górnym Łyczakowie
[il. 25]. Konkurs architektoniczny na ten projekt urządzo-
no w roku 1930, po czym nastał czteroletni okres budowy.
Nowy kościół, utrzymany w harmonijnych formach ba-
zyliki wczesnochrześcjańskiej, został poświęcony w roku
1934 - dwa lata po śmierci autora konkursowego projek-
tu137.
W końcowym okresie twórczości Tadeusz Obmiń-
ski wiele czasu poświęcał sprawie konserwacji zabytków,
pełniąc we Lwowie funkcję konserwatora głównego ka-
tedry łacińskiej. Skutki tej działalności podsumowuje
neurologiczno-psychiatryczną oraz internistyczną we Lwo-
wie, szpital w Sokalu, dom zdrojowy w Ciechocinku; cukrownię
w Chodorowie, hale targowe w Drohobyczu, magazyny kolejowe
w Warszawie; „wiele osiedli mieszkaniowych oficerskich, urzęd-
niczych i robotniczych we Lwowie, Przemyślu, Radomiu, Nowej
Wilejce, Chełmie i Warszawie”. Rzecz interesująca: Obmiński za-
projektował szereg budowli dla lotnictwa, w tym koszary i port
lotniczy w Skniłowie (Lwów), lotnisko Okęcie pod Warszawą,
hangary lotnicze w Warszawie. „Opatentował wynalazek lotni-
czego hangaru obrotowego”. Zob. S.M. Brzozowski, Obmiński Ta-
deusz, s. 431 (jak w przyp. 2).
137 A. Betlej, Kościół wotywny p. w. Matki Boskiej Ostrobramskiej
na Łyczakowie, [w:] Materiały do dziejów sztuki sakralnej na zie-
miach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej, red. J.K. Ostrowski,
1.12, cz. 1, Kraków 2004, s. 261-277.