DOI Artikel:
Ochęduszko, Rafał: Uwagi na marginesie wystawy „Lwów, 24 czerwca 1937. Miasto, architektura, modernizm”: (Międzynarodowe Centrum Kultury, 1.12.2017–8.04.2018, kuratorzy: Żanna Komar i Andrzej Szczerski)
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.44936#0148
Folia Historiae Artium
Seria Nowa, t. 16: 2018/PL ISSN 0071-6723
RAFAŁ OCHĘDUSZKO
Zamek Królewski na Wawelu
RECENZJA
UWAGI NA MARGINESIE WYSTAWY
„LWÓW, 24 CZERWCA 1937.
MIASTO, ARCHITEKTURA, MODERNIZM”
(MIĘDZYNARODOWE CENTRUM KULTURY, 1.12.2017-8.04.2018,
KURATORZY: ŻANNA KOMAR I ANDRZEJ SZCZERSKI)
W dniach 1.12.2017-8.04.2018 w galerii Międzynarodo-
wego Centrum Kultury można było zwiedzać wystawę
„Lwów, 24 czerwca. Miasto, architektura modernizm”
zorganizowaną we współpracy z wrocławskim Muze-
um Architektury, której kuratorami byli Żanna Komar
i Andrzej Szczerski. Była to druga odsłona tej ekspozy-
cji - po raz pierwszy została ona pokazana we Wrocławiu
(29.09.2016-26.02.2017) w ramach programu Europejskiej
Stolicy Kultury 20161. Wystawie krakowskiej towarzyszyły
dwie książki, przy czym należy zauważyć, że żadna z nich
nie pełniła roli klasycznego katalogu, a jedynie współtwo-
rzyły z nią pewną narrację na temat kondycji moderni-
zmu lwowskiego końca lat 30. XX w. Pierwszą z nich sta-
nowił wydany przez Muzeum Architektury we Wrocławiu
zbiór esejów Lwów: miasto, architektura, modernizm pod
redakcję Bohdana Cherkesa i Andrzeja Szczerskiego, któ-
ry dedykowany został pamięci prof. Romany Cielątkow-
skiej. Zawiera on szereg studiów, typowych case studies
autorstwa zarówno badaczy polskich, jak i ukraińskich,
które składają się na pogłębioną analizę ówczesnego ży-
cia artystycznego miasta nad Pełtwią. Szczególny akcent
został oczywiście położony na kwestie związane z archi-
tekturą, jednak uzupełniały je tematy obejmujące także
rzeźbę architektoniczną, szeroko pojęte sztuki plastyczne,
w tym plakat, czy wreszcie fotografię. Z okazji krakow-
skiej wystawy przygotowano natomiast specjalnie dwu-
języczny album Lwów nowoczesny. Lviv and Modernity
pod redakcją naukową Jacka Purchli i Łukasza Galuska,
1 Należy jednak nadmienić, że krakowski pokaz został zmodyfiko-
wany i poszerzony o dodatkowe działy i eksponaty, por. http://
mck.krakow.pl/wystawy/lwow-24-czerwca-1937-miasto-archi-
tektura-modernizm [dostęp: 27.08.2018].
który poświęcony został niemal wyłącznie kwestiom ar-
chitektury. Zamieszczono w nim trzy eseje. Otwierający
całość artykuł Lwów - przestrzeń znacjonalizowanych pa-
mięci autorstwa Jacka Purchli stanowi refleksję na temat
złożonych problemów historiografii Lwowa, gdzie wie-
lość tworzonych dyskursów wynikała przede wszystkim
ze zróżnicowania etnicznego mieszkańców miasta i prób
zbudowania przez jego poszczególne grupy własnej tożsa-
mości w oparciu o tę samą „lwowskość”2. Następne dwa
teksty są przedrukami artykułów Andrzeja Szczerskie-
go i Bohdana Cherkesa z wrocławskiej publikacji. Lwów
i mapa modernistycznej Europy Środkowo-Wschodniej
Szczerskiego jest próbą ujęcia szeroko pojętego feno-
menu nowoczesności Lwowa międzywojennego w kon-
tekście przemian kulturowych zachodzących w szerszej
skali regionu. Jest to swego rodzaju kontynuacja wcześ-
niejszych dociekań badacza, których podsumowanie zo-
stało zawarte w książce Modernizacje. Sztuka i architek-
tura w nowych państwach Europy Środkowo-Wschod-
niej 1918-1939, wydanej pod auspicjami Muzeum Sztu-
ki w Łodzi w 2010 r.3 Z kolei Cherkes w swoim artykule
Metropolitalne marzenia - rozwój urbanistyczny Lwowa
w okresie międzywojennym podjął się analizy koncepcji
„Wielkiego Lwowa” stworzonej przez Ignacego Drexlera
w 1920 r., a także prób jej realizacji, ponadto przemian ur-
banistycznych i architektonicznych wynikających z moż-
liwości, jakie stwarzało przyłączanie kolejnych dzielnic
2 ƒ. Purchla, Lwów - przestrzeń znacjonalizowanych pamięci, [w:]
Lwów nowoczesny. Lviv and modernity, Kraków 2017, s. 6-13.
3 A. Szczerski, Lwów i mapa modernistycznej Europy Środkowo-
-Wschodniej, [w:] Lwów nowoczesny, s. 20-28 (jakwprzyp. 2).
Publikacja jest udostępniona na licencji Creative Commons (CC BY-NC-ND 3.0 PL).
Seria Nowa, t. 16: 2018/PL ISSN 0071-6723
RAFAŁ OCHĘDUSZKO
Zamek Królewski na Wawelu
RECENZJA
UWAGI NA MARGINESIE WYSTAWY
„LWÓW, 24 CZERWCA 1937.
MIASTO, ARCHITEKTURA, MODERNIZM”
(MIĘDZYNARODOWE CENTRUM KULTURY, 1.12.2017-8.04.2018,
KURATORZY: ŻANNA KOMAR I ANDRZEJ SZCZERSKI)
W dniach 1.12.2017-8.04.2018 w galerii Międzynarodo-
wego Centrum Kultury można było zwiedzać wystawę
„Lwów, 24 czerwca. Miasto, architektura modernizm”
zorganizowaną we współpracy z wrocławskim Muze-
um Architektury, której kuratorami byli Żanna Komar
i Andrzej Szczerski. Była to druga odsłona tej ekspozy-
cji - po raz pierwszy została ona pokazana we Wrocławiu
(29.09.2016-26.02.2017) w ramach programu Europejskiej
Stolicy Kultury 20161. Wystawie krakowskiej towarzyszyły
dwie książki, przy czym należy zauważyć, że żadna z nich
nie pełniła roli klasycznego katalogu, a jedynie współtwo-
rzyły z nią pewną narrację na temat kondycji moderni-
zmu lwowskiego końca lat 30. XX w. Pierwszą z nich sta-
nowił wydany przez Muzeum Architektury we Wrocławiu
zbiór esejów Lwów: miasto, architektura, modernizm pod
redakcję Bohdana Cherkesa i Andrzeja Szczerskiego, któ-
ry dedykowany został pamięci prof. Romany Cielątkow-
skiej. Zawiera on szereg studiów, typowych case studies
autorstwa zarówno badaczy polskich, jak i ukraińskich,
które składają się na pogłębioną analizę ówczesnego ży-
cia artystycznego miasta nad Pełtwią. Szczególny akcent
został oczywiście położony na kwestie związane z archi-
tekturą, jednak uzupełniały je tematy obejmujące także
rzeźbę architektoniczną, szeroko pojęte sztuki plastyczne,
w tym plakat, czy wreszcie fotografię. Z okazji krakow-
skiej wystawy przygotowano natomiast specjalnie dwu-
języczny album Lwów nowoczesny. Lviv and Modernity
pod redakcją naukową Jacka Purchli i Łukasza Galuska,
1 Należy jednak nadmienić, że krakowski pokaz został zmodyfiko-
wany i poszerzony o dodatkowe działy i eksponaty, por. http://
mck.krakow.pl/wystawy/lwow-24-czerwca-1937-miasto-archi-
tektura-modernizm [dostęp: 27.08.2018].
który poświęcony został niemal wyłącznie kwestiom ar-
chitektury. Zamieszczono w nim trzy eseje. Otwierający
całość artykuł Lwów - przestrzeń znacjonalizowanych pa-
mięci autorstwa Jacka Purchli stanowi refleksję na temat
złożonych problemów historiografii Lwowa, gdzie wie-
lość tworzonych dyskursów wynikała przede wszystkim
ze zróżnicowania etnicznego mieszkańców miasta i prób
zbudowania przez jego poszczególne grupy własnej tożsa-
mości w oparciu o tę samą „lwowskość”2. Następne dwa
teksty są przedrukami artykułów Andrzeja Szczerskie-
go i Bohdana Cherkesa z wrocławskiej publikacji. Lwów
i mapa modernistycznej Europy Środkowo-Wschodniej
Szczerskiego jest próbą ujęcia szeroko pojętego feno-
menu nowoczesności Lwowa międzywojennego w kon-
tekście przemian kulturowych zachodzących w szerszej
skali regionu. Jest to swego rodzaju kontynuacja wcześ-
niejszych dociekań badacza, których podsumowanie zo-
stało zawarte w książce Modernizacje. Sztuka i architek-
tura w nowych państwach Europy Środkowo-Wschod-
niej 1918-1939, wydanej pod auspicjami Muzeum Sztu-
ki w Łodzi w 2010 r.3 Z kolei Cherkes w swoim artykule
Metropolitalne marzenia - rozwój urbanistyczny Lwowa
w okresie międzywojennym podjął się analizy koncepcji
„Wielkiego Lwowa” stworzonej przez Ignacego Drexlera
w 1920 r., a także prób jej realizacji, ponadto przemian ur-
banistycznych i architektonicznych wynikających z moż-
liwości, jakie stwarzało przyłączanie kolejnych dzielnic
2 ƒ. Purchla, Lwów - przestrzeń znacjonalizowanych pamięci, [w:]
Lwów nowoczesny. Lviv and modernity, Kraków 2017, s. 6-13.
3 A. Szczerski, Lwów i mapa modernistycznej Europy Środkowo-
-Wschodniej, [w:] Lwów nowoczesny, s. 20-28 (jakwprzyp. 2).
Publikacja jest udostępniona na licencji Creative Commons (CC BY-NC-ND 3.0 PL).