DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.53558#0303
C A P< XIII,
Inter Tarentinos , Bpmanos per
Pyrrhum , dr-1 eius ab Italia
Sublimi certe Curium canitore vetujlas,
JEaciden Italo pepulit qui littore Pyrrhum ,
Nec magis infignis Marii Paulique triumphus
Qui captos niveis Tgges egere quadrigis .
Plus fuga laudatur Tyrrhi, qua vincla lugurthie,
Et quamvis gemina sejjum jam clade sugarit *
Pofi Decii lituos, & nulli pervia culpa
PeSsora pahritii donis invitla vel armis,
Plena datur Curio pulsi visoria Pyrrhi .
Nullus (inquit Florus ) pulchrior in Vrbem ,
aut speciofior intravit triumphus • quum ante
$es Sabinorum , carpenta Gallorum , srada
"Samnitum arma vidiset: Tum si captivos aspi-
ceres , Molojji, Tbefsali: Macedones , Brutius ,
Appulus, atque Lucanus : fi pompas , aurum ,
purpura, signa, tabulae , Tarentin&que deli-
tia , fed nihil libentius populus Romanus con-
spexit y quam illas , quas timuerat cum tur-
ribus suis , belluas , qua non sine sensu capti-
vitatis summis cervicibus vi&orum equos se-
quebantur . Fuit auHore Onufrio in Fastis ■>
hic triumphus , mense Februario , anno ab
Urbe condita , CDLXXIIX. atque idem po-
nit de iisdem Tarentinis triumphale prius
Lu.aEmilium Barbulam. VI. idus Qtim&i-
lis,_
493 OE ANTIQUIT. ET VARIA TARENT. FORTUNA.
re-fine labore prudentiam , ;
vit , quam Pleminius legatus pauco post an-
norum numero interiero , spoliasse traditur,
sed ea naufragio relata est. Ad quod facinus
pessimi , & sceleratissimi quidam impiorum,
& nesariorum dogmatum Epicuri se&atores ,
Pyrrhi amicissimi ilium moverunt , & eos
tradit Suidas fuisse Evegorum Theodori , &
Balacrum Nicandri , & Dinarchum Niceie
filios. Tarentum inde pervenit peditum vi-
ointi, equitum tribus millibus secum addu-
cis, statimq; optimo quoque ex Tarentinis 1> 2500. addic prreterea Orcsius rationem vi&o-
deleclo adversus Romanos, quae tunc in Sam- D r„„„„ rz.r;_
nio callra habebant, contendit. Superati mul-
tis iam praeliis Samnites speque simul cum
rebus amissa, simulq; ob navigationem in
Siciliam adversus Pyrrhum infensi, minus
frequentes ad eum venerunt,
TERTIUM , ET ULTIMUM BELLUM
SUpremam cum Pyrrho , & Romanis pu-
gnam omnes referunt Historici, quorum
Principes sunt , Plutarchus , Livius , Justi-
nus, Orosius , Eutropius , Valerius Flaccus,
Cicero in Catone, & in oratione pro Murae-
jia , audor libri de viris illustribus , & Va-
lerius Maximus : ac nos maiore ex parteD
quod & fecimus hucusque, Plutarcj^m invi-
ta Pyrrhi sequimur , aliis tamen non despe-
Jjlis . Quintum alii omnes tradunt , atque
ultimum fuisse annum , ex quo Pyrrhus ad
Italiam advenerat , quo cum Coss. Curio
Dentato congressus in Arusinis campis villus
est , & in fugam Converfus, (ed hilloria? or-
dinem aggrediamur . Pyrrhus omnibus co-
piis, qute octoginta millibus peditum , equi-
tum vero sex millibus conslabant, bifariam
divisis , & partim in Lucaniam miliis , utE
alterum Consulem Lucium Cornelium Len-
tulum demorarentur , ipse contra Marcum
Curium Dentatum quartb Consulem apud
Beneventum castra habentem, exercitum du-
xit. Curius verb qubd & collegae adventum
expeclabat, & simul auguriis bellare certan-
tibus. pugnam , ut poterat , detrectabat: e
diverso festinans Pyrrhus , eum opprimere
priusquam collega adveneret , fortimmisque
militibus , & bellaciisimis Elephantis dele- _
Ciis , noClu castra ex superipre loco aggredi p hunc diem nihil , nisi pecora Volfc orum, gre-
contendit. Longam & sylvis densam viam
euntem lumina defecerunt , & in errorem
delaptus usque ad matutinum tempus est:
Orta exinde die a Romanis conspicitur de
montibus descendere. Primo itaque trepida-
tum est in castris, sed tamen peraCtis sacris,
neceilitate cogente , Curius castra egrestus
primos invadit eosq^ in fugam vertens o-
mnes conterruit , ut etiam complures ibi
caderent , & multi Elephantes, caperentur.
Hsec viCloria Curium extulit, ut ad sequam
descenderet pugnam : prodiens itaque in a-
pertum ,, signaqj conferens partim hostes
in fugam, convertit ? partim , &; ipse cum
“ rite . nam Romani astueti jam ,
ptum est , cum belluis pugnar
leolos stupa involutos, oblitosq
insuper aculeis tenaces prteparalsent , eosque
ss minatos in terga belluarum curresque vi-
brarent, non difficile furentes , ardentesque
belluas in eorum excidia , quorum subsidia
fuerant , retorserunt . Curius in consulatu
triumphavit tertio , nam primo triumpha-
rat de Samnitibus , & iterum de Sabinis t
p primus Romam Elephantes quatudr duxit,
laudatusque abstinentia, quippe nihil omni-
no ex prteda regia , qua exercitum , atque
Urbem ditaverat, attigit. Ehcest ille M.Cu-
rius qui Samnitibus legatis , cum ipse in fo-
co rapas torreret, magnum auri pondus pu-
blice offerentibus, respondit , malo hasc in
1-Ctilibus meis este locupletibusque imperare,
quam ipse sieri locuples . Hic est ille Curius
de quo in 6. ^Fneidos tam sublime cecinit
Latinus Homerus,
llle^riumphata Capitolia ad alta Corintho
' VittoP aget currum , c^fis infignis Achivis .
Eruet ille Argos , Agamemnoniasque Mycenas^
Ipfumque Aeaciden genus armipotentis Achillis
Crltus avos Trojae,templa temerata Minerv<z\
Hic est ille Curius de quo in bello Gothica
tam honorisicentissime scribit Claudianus :
494
advehere tenta-^ suis, bestiarum impetu, ad castra repulsus est «
At milites prassidio castrorum reli&i , qui
frequentes pro vallo stabant, a Cos. vocati,
impetu desuperiore loco facto, belluasin fu-
gam per suos retrovertere coegerunt. Haeres
victoriam Romanis tradidit, & simul princi-
patum , nam gloriam quasi insuperabiles ex
illa vi&oria na£li , consestim Italiam , & pau-
lo post Siciliam subegerunt. ex copiis Pyr-
rhi csesa tradit Orosius 3Q00. capti autem sunt
1300. Eutropius ea die caffia seribi hostium.
. ) ut supra seri-,
ugnare , cum mal-
|ue pice uncis
: , eosque
Inter Tarentinos , Bpmanos per
Pyrrhum , dr-1 eius ab Italia
Sublimi certe Curium canitore vetujlas,
JEaciden Italo pepulit qui littore Pyrrhum ,
Nec magis infignis Marii Paulique triumphus
Qui captos niveis Tgges egere quadrigis .
Plus fuga laudatur Tyrrhi, qua vincla lugurthie,
Et quamvis gemina sejjum jam clade sugarit *
Pofi Decii lituos, & nulli pervia culpa
PeSsora pahritii donis invitla vel armis,
Plena datur Curio pulsi visoria Pyrrhi .
Nullus (inquit Florus ) pulchrior in Vrbem ,
aut speciofior intravit triumphus • quum ante
$es Sabinorum , carpenta Gallorum , srada
"Samnitum arma vidiset: Tum si captivos aspi-
ceres , Molojji, Tbefsali: Macedones , Brutius ,
Appulus, atque Lucanus : fi pompas , aurum ,
purpura, signa, tabulae , Tarentin&que deli-
tia , fed nihil libentius populus Romanus con-
spexit y quam illas , quas timuerat cum tur-
ribus suis , belluas , qua non sine sensu capti-
vitatis summis cervicibus vi&orum equos se-
quebantur . Fuit auHore Onufrio in Fastis ■>
hic triumphus , mense Februario , anno ab
Urbe condita , CDLXXIIX. atque idem po-
nit de iisdem Tarentinis triumphale prius
Lu.aEmilium Barbulam. VI. idus Qtim&i-
lis,_
493 OE ANTIQUIT. ET VARIA TARENT. FORTUNA.
re-fine labore prudentiam , ;
vit , quam Pleminius legatus pauco post an-
norum numero interiero , spoliasse traditur,
sed ea naufragio relata est. Ad quod facinus
pessimi , & sceleratissimi quidam impiorum,
& nesariorum dogmatum Epicuri se&atores ,
Pyrrhi amicissimi ilium moverunt , & eos
tradit Suidas fuisse Evegorum Theodori , &
Balacrum Nicandri , & Dinarchum Niceie
filios. Tarentum inde pervenit peditum vi-
ointi, equitum tribus millibus secum addu-
cis, statimq; optimo quoque ex Tarentinis 1> 2500. addic prreterea Orcsius rationem vi&o-
deleclo adversus Romanos, quae tunc in Sam- D r„„„„ rz.r;_
nio callra habebant, contendit. Superati mul-
tis iam praeliis Samnites speque simul cum
rebus amissa, simulq; ob navigationem in
Siciliam adversus Pyrrhum infensi, minus
frequentes ad eum venerunt,
TERTIUM , ET ULTIMUM BELLUM
SUpremam cum Pyrrho , & Romanis pu-
gnam omnes referunt Historici, quorum
Principes sunt , Plutarchus , Livius , Justi-
nus, Orosius , Eutropius , Valerius Flaccus,
Cicero in Catone, & in oratione pro Murae-
jia , audor libri de viris illustribus , & Va-
lerius Maximus : ac nos maiore ex parteD
quod & fecimus hucusque, Plutarcj^m invi-
ta Pyrrhi sequimur , aliis tamen non despe-
Jjlis . Quintum alii omnes tradunt , atque
ultimum fuisse annum , ex quo Pyrrhus ad
Italiam advenerat , quo cum Coss. Curio
Dentato congressus in Arusinis campis villus
est , & in fugam Converfus, (ed hilloria? or-
dinem aggrediamur . Pyrrhus omnibus co-
piis, qute octoginta millibus peditum , equi-
tum vero sex millibus conslabant, bifariam
divisis , & partim in Lucaniam miliis , utE
alterum Consulem Lucium Cornelium Len-
tulum demorarentur , ipse contra Marcum
Curium Dentatum quartb Consulem apud
Beneventum castra habentem, exercitum du-
xit. Curius verb qubd & collegae adventum
expeclabat, & simul auguriis bellare certan-
tibus. pugnam , ut poterat , detrectabat: e
diverso festinans Pyrrhus , eum opprimere
priusquam collega adveneret , fortimmisque
militibus , & bellaciisimis Elephantis dele- _
Ciis , noClu castra ex superipre loco aggredi p hunc diem nihil , nisi pecora Volfc orum, gre-
contendit. Longam & sylvis densam viam
euntem lumina defecerunt , & in errorem
delaptus usque ad matutinum tempus est:
Orta exinde die a Romanis conspicitur de
montibus descendere. Primo itaque trepida-
tum est in castris, sed tamen peraCtis sacris,
neceilitate cogente , Curius castra egrestus
primos invadit eosq^ in fugam vertens o-
mnes conterruit , ut etiam complures ibi
caderent , & multi Elephantes, caperentur.
Hsec viCloria Curium extulit, ut ad sequam
descenderet pugnam : prodiens itaque in a-
pertum ,, signaqj conferens partim hostes
in fugam, convertit ? partim , &; ipse cum
“ rite . nam Romani astueti jam ,
ptum est , cum belluis pugnar
leolos stupa involutos, oblitosq
insuper aculeis tenaces prteparalsent , eosque
ss minatos in terga belluarum curresque vi-
brarent, non difficile furentes , ardentesque
belluas in eorum excidia , quorum subsidia
fuerant , retorserunt . Curius in consulatu
triumphavit tertio , nam primo triumpha-
rat de Samnitibus , & iterum de Sabinis t
p primus Romam Elephantes quatudr duxit,
laudatusque abstinentia, quippe nihil omni-
no ex prteda regia , qua exercitum , atque
Urbem ditaverat, attigit. Ehcest ille M.Cu-
rius qui Samnitibus legatis , cum ipse in fo-
co rapas torreret, magnum auri pondus pu-
blice offerentibus, respondit , malo hasc in
1-Ctilibus meis este locupletibusque imperare,
quam ipse sieri locuples . Hic est ille Curius
de quo in 6. ^Fneidos tam sublime cecinit
Latinus Homerus,
llle^riumphata Capitolia ad alta Corintho
' VittoP aget currum , c^fis infignis Achivis .
Eruet ille Argos , Agamemnoniasque Mycenas^
Ipfumque Aeaciden genus armipotentis Achillis
Crltus avos Trojae,templa temerata Minerv<z\
Hic est ille Curius de quo in bello Gothica
tam honorisicentissime scribit Claudianus :
494
advehere tenta-^ suis, bestiarum impetu, ad castra repulsus est «
At milites prassidio castrorum reli&i , qui
frequentes pro vallo stabant, a Cos. vocati,
impetu desuperiore loco facto, belluasin fu-
gam per suos retrovertere coegerunt. Haeres
victoriam Romanis tradidit, & simul princi-
patum , nam gloriam quasi insuperabiles ex
illa vi&oria na£li , consestim Italiam , & pau-
lo post Siciliam subegerunt. ex copiis Pyr-
rhi csesa tradit Orosius 3Q00. capti autem sunt
1300. Eutropius ea die caffia seribi hostium.
. ) ut supra seri-,
ugnare , cum mal-
|ue pice uncis
: , eosque