DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.53558#0369
616
ANTONII GALATEI
MEDICI
CALLIPOLIS
DESCRIPTIO AD SUMMONTIUM SUUM.
qua? urbi prominet, pons est, qui duo ma-
ria committit , qua? urbem non peninsu-
lam , sed vere insulam faciunt. Inde iterum
terra latius se in sormam sartaginis diffun-
dit in orbem, qui urbem totam e [Rc it me-
diocris ambitus (ut videtur) decem stadio-
rum . Urbs eo tempore , quo capta est , nec
muris , nec machinis , nec pra?sidio , erat
satis tuta. Nunc mun-itisiima est, &eter.
recte, nunc oblique procedit, adeb ut an-
tiquis habitatoribus difficiles sint viarum
perplexi, & inexplicabiles , & amphraCtuoli
meatus . Hoc modo putavit ille vim ven-
torum posse frangi , ac mulceri . Occurrit
mihi exemplum illius Architecti apud Vi-
truvium , qui mutato viarum ordine , ne-
Icio cujus civitatis , ex pestilente incolu-
mem aerem fecit. Alterum est , in quo Ar-
....-- ... n.... tificis sagacitatem admiror . Fons est , qui
postea quo in statujjcirciter sexcentis passibus abest ab urbe ,
non nativus , sed mira arte fabrefactus.
Elegit illelocum , ubi sex, aut septem pu-
teos fodit aqua? saluberrima? , quos omnes
per cuniculum junxit . Deinde extendit cu-
niculum ulque ad declives rupes mari im-
pendentes, ubi ostium fecit fontis, & qua?
hominum , animantiumque ca?terorum ului
superest aqua , in mare proximum dessuit:
olim usque ad portum , quod est ante urbis
portam, perveniebat. Videntur enim quae-
dam aqua?ductus vestigia . Ita ille aptavit,
libravit , aequavit , & perpendit humori
alueum, ut ipse fons a?state , & hyeme, &
; , aut Borea , semper sluat.
Quoniam (ut ait Theophrastus) lingula lo-
ca sua habent vitia , alia ex solo’» alia ex
aere , alia ex utroqj & fortasse ex alia cau-
sa , (ut ait Avicenna ) ignota nobis j ple-
rumque enim apertos noseimus iCtus , un-
de tamen veniant tot mala , cteca via est .
Galenus ait, Roma? ha?mitrita?os abundare,
& alias regiones aliis , atque aliis morbis
infestari . Noxium tamen esse hoc coelum
IS lalvus optime Summonti ,Anunc in obliquum solvitur angulum : nunc
quoniam non vis a Sacra r- 1 >• - -j-\ ... --
Simoentis unda Simoentium
vocari . Quieris quid hic
agam, procul ab amicorum
ca?tu , procul ab urbe tot
potentiliimorum quondam
Populorum, tot antiquarum
urbium Principe , & omnium qua? sunt,
aut fuerunt unquam, aut erunt, amoeni ssi-
ma selicissimaque . Primum de urbe, in qua
moror , aliquid dicam , p-n-- q - -- n-
Galateus siet, intelliges .
Ha?c a pulchritudine non immerito nomen
sortita est . Gra?ca urbs fuit : neseio unde ac-
ceperit Plinius Gallos Senones hichabitasse.
Nam non Gallipolis ha?c urbs dicitur, sed, ut
antiqui habent codices, Callipolis. Sita est in
promontorio longe in mare procurrente :opus
ludentis Natura?, & admirandum, jacet in-
ter duos sinus . Exit a collibus ex utroque
finu jugum quoddam , quod per quatuor
millia passiium, continue magis, ac magis
se in anStum colligit, quousque tam angu-
slum Isthmum , sen potius fretum faciat, alueum, ut i
ut vix currus permeare possit. Ante arcem, C Austro flante
ra , & e mari, superbum & minax, & pul-
cherrimum sui priebet spectaculum , undel
illi nomen indidi sse priseos Gra?cos existimo.
Coelum habet sudum , tenue, temperatum
& ventosum , non fumosum , ut ista nostra ,
& humidum : venti enim hic undique sine
aliquo obice perssant . Est enim urbs intus
plana, sed in scopulis e mari elatis polita.
Duo sunt hic, in quibus maxime admirari
licet antiquitatem, Architectiindustriam,
& solertiam . Contemplatus est , quisquis
fuerit vir ille , expolitum esse hunc locum
assiduis ventis , ideo nullum , imo fortasse
optimum , & sani tat i incolarum accommo-
datum, servant via? ordinem. Nullam via-
rum praecipue , quae procedat ab Austro ad
Boream, qui saepillime , & vehementissime
flare solent, retftam fecit , sed alteri altera
sa?pe occurrit: altera alteram lubinde inter-
cipit , inssectitur, curvatur in gyrum, di-
scurrit, redit in seiplam, nunc in rectum,
phtysicis , aemoptoicis , tabefactis , & ma-
cilentis, experimento didici . Ca?teris morta-
libus salubre , pra?cipue Galateo , qui pin-
guiusculus est. Accio nostro hic aer nones-
set innoxius : mihi autem hic magis con-
venit, quam aer Calatana?, ubi narus, aut
Neriti, ubi educatus: aut Lupiarum , ubi
tamdiu moratus sum.
De istius verb urbis nostra? , in qua a
sexto decimo anno usque ad hanc letatem ,
non parum temporis lubinde peregi , &
coelo, &solo, melius estiilere, quam pau-
ca dicere . Non solum ista Galateo accom-
modata sunt , sed universa se humano ge-
neri , & ubique locorum natis hominibus.
Illic hyemes a?statesque mites sunt : istic
est perpetuum ver , atque alienis mensibus
ivstas . Istic est felix , &. beata illa a Grae-
cis, & Latinis Auctoribus celebrata amie-
nitas , & cceli clementia , & omnium re-
rum ubertas. Opus certe (ut Plinius ait)
ANTONII GALATEI
MEDICI
CALLIPOLIS
DESCRIPTIO AD SUMMONTIUM SUUM.
qua? urbi prominet, pons est, qui duo ma-
ria committit , qua? urbem non peninsu-
lam , sed vere insulam faciunt. Inde iterum
terra latius se in sormam sartaginis diffun-
dit in orbem, qui urbem totam e [Rc it me-
diocris ambitus (ut videtur) decem stadio-
rum . Urbs eo tempore , quo capta est , nec
muris , nec machinis , nec pra?sidio , erat
satis tuta. Nunc mun-itisiima est, &eter.
recte, nunc oblique procedit, adeb ut an-
tiquis habitatoribus difficiles sint viarum
perplexi, & inexplicabiles , & amphraCtuoli
meatus . Hoc modo putavit ille vim ven-
torum posse frangi , ac mulceri . Occurrit
mihi exemplum illius Architecti apud Vi-
truvium , qui mutato viarum ordine , ne-
Icio cujus civitatis , ex pestilente incolu-
mem aerem fecit. Alterum est , in quo Ar-
....-- ... n.... tificis sagacitatem admiror . Fons est , qui
postea quo in statujjcirciter sexcentis passibus abest ab urbe ,
non nativus , sed mira arte fabrefactus.
Elegit illelocum , ubi sex, aut septem pu-
teos fodit aqua? saluberrima? , quos omnes
per cuniculum junxit . Deinde extendit cu-
niculum ulque ad declives rupes mari im-
pendentes, ubi ostium fecit fontis, & qua?
hominum , animantiumque ca?terorum ului
superest aqua , in mare proximum dessuit:
olim usque ad portum , quod est ante urbis
portam, perveniebat. Videntur enim quae-
dam aqua?ductus vestigia . Ita ille aptavit,
libravit , aequavit , & perpendit humori
alueum, ut ipse fons a?state , & hyeme, &
; , aut Borea , semper sluat.
Quoniam (ut ait Theophrastus) lingula lo-
ca sua habent vitia , alia ex solo’» alia ex
aere , alia ex utroqj & fortasse ex alia cau-
sa , (ut ait Avicenna ) ignota nobis j ple-
rumque enim apertos noseimus iCtus , un-
de tamen veniant tot mala , cteca via est .
Galenus ait, Roma? ha?mitrita?os abundare,
& alias regiones aliis , atque aliis morbis
infestari . Noxium tamen esse hoc coelum
IS lalvus optime Summonti ,Anunc in obliquum solvitur angulum : nunc
quoniam non vis a Sacra r- 1 >• - -j-\ ... --
Simoentis unda Simoentium
vocari . Quieris quid hic
agam, procul ab amicorum
ca?tu , procul ab urbe tot
potentiliimorum quondam
Populorum, tot antiquarum
urbium Principe , & omnium qua? sunt,
aut fuerunt unquam, aut erunt, amoeni ssi-
ma selicissimaque . Primum de urbe, in qua
moror , aliquid dicam , p-n-- q - -- n-
Galateus siet, intelliges .
Ha?c a pulchritudine non immerito nomen
sortita est . Gra?ca urbs fuit : neseio unde ac-
ceperit Plinius Gallos Senones hichabitasse.
Nam non Gallipolis ha?c urbs dicitur, sed, ut
antiqui habent codices, Callipolis. Sita est in
promontorio longe in mare procurrente :opus
ludentis Natura?, & admirandum, jacet in-
ter duos sinus . Exit a collibus ex utroque
finu jugum quoddam , quod per quatuor
millia passiium, continue magis, ac magis
se in anStum colligit, quousque tam angu-
slum Isthmum , sen potius fretum faciat, alueum, ut i
ut vix currus permeare possit. Ante arcem, C Austro flante
ra , & e mari, superbum & minax, & pul-
cherrimum sui priebet spectaculum , undel
illi nomen indidi sse priseos Gra?cos existimo.
Coelum habet sudum , tenue, temperatum
& ventosum , non fumosum , ut ista nostra ,
& humidum : venti enim hic undique sine
aliquo obice perssant . Est enim urbs intus
plana, sed in scopulis e mari elatis polita.
Duo sunt hic, in quibus maxime admirari
licet antiquitatem, Architectiindustriam,
& solertiam . Contemplatus est , quisquis
fuerit vir ille , expolitum esse hunc locum
assiduis ventis , ideo nullum , imo fortasse
optimum , & sani tat i incolarum accommo-
datum, servant via? ordinem. Nullam via-
rum praecipue , quae procedat ab Austro ad
Boream, qui saepillime , & vehementissime
flare solent, retftam fecit , sed alteri altera
sa?pe occurrit: altera alteram lubinde inter-
cipit , inssectitur, curvatur in gyrum, di-
scurrit, redit in seiplam, nunc in rectum,
phtysicis , aemoptoicis , tabefactis , & ma-
cilentis, experimento didici . Ca?teris morta-
libus salubre , pra?cipue Galateo , qui pin-
guiusculus est. Accio nostro hic aer nones-
set innoxius : mihi autem hic magis con-
venit, quam aer Calatana?, ubi narus, aut
Neriti, ubi educatus: aut Lupiarum , ubi
tamdiu moratus sum.
De istius verb urbis nostra? , in qua a
sexto decimo anno usque ad hanc letatem ,
non parum temporis lubinde peregi , &
coelo, &solo, melius estiilere, quam pau-
ca dicere . Non solum ista Galateo accom-
modata sunt , sed universa se humano ge-
neri , & ubique locorum natis hominibus.
Illic hyemes a?statesque mites sunt : istic
est perpetuum ver , atque alienis mensibus
ivstas . Istic est felix , &. beata illa a Grae-
cis, & Latinis Auctoribus celebrata amie-
nitas , & cceli clementia , & omnium re-
rum ubertas. Opus certe (ut Plinius ait)