DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.2603#0004
3 Digeſtorum Liber xxxix. Tit.j.
in ſolo, licet ignorem quod opus facere velis: tamen nuntiare
tibi poſſum opus nouum.ET POST OPERIS.Nuntia-
ui tibi nouum opus. ſi poſtea concordemus noſmet quod pro-
cedas in opere, vel iudex hoc ſtatuit, in quem compromiſera-
mus, vt in bonum virum: certé amodô ſecurè potes in opere
procedere. OPVS.J
Siue ædificas de nouo:
ſiue detrahis de terra,
utà foſſam faciendo
in ſolo aliquo:poſſum
nuntiare tibi nouum
opus. HOC AVTFM
EDICTVM. Nun-
tiatio locum habet,
quando aliquod opus
facis in ſolo. Sed quid
ſi arborem fundi mei
ſuccidas, vel ſimilia
facias? certè non habet locum nuntiatio. SIQVIS ADI-
FICIVM. Domum aliquam ruinoſam reficiebas: volo denun-
tiare tibi nouum opus: quritur an poſſum? Dicitur quod non:
quia non diceris facere nouum opus, ſed vetus reficere.ſSIVE
AVTEM. Dicitur quod ſi aliquod opus nouum facis, ſiue in-
tra ciuitatem, ſiue extra facias, poſſum nunciare nouum opus:
nec eſt vis ſiue fiat in publico loco, ſiue in priuato. NVNC
VIDEAMV S.Dicit Vlpianus, quod expedit videre quibus ex
cauſis fiat nuntiatio. Item que perſonæ poſſunt nuntiare. Item
quibus nuntiandum ſit, ad hoc vt nuntiatio teneat. Item in
quo loco habeat fieri nuntiatio, ad hoc vt valeat nuntiatio. Item
quid conſequitur per nuntiationem nuntians. De primo in S.
nuntiatio, vſque ad S. vſufructuarius. & in S. illo incipit dicere de
ſecunda parte vſque ad fin. l. & inl. ſeq. & l. in prouinciali.S. fi cuml.
ſeq. & in l. de pupillo. in prin. aliquid tractat. De tertio dicit j.eo.
l. operis. & l. cuilibet. & in aliis legib. De quarto dicit infra eod. l.
de pupilloS. nuntiationem. De quinto dicit infra eod. l. prator ait. cir-
ea princ. & in aliis legibus huius tit.INVNTIATIO. Dici-
tur quod ad hoc vt nuntiatio valeat, oportet quod fiat vna de
tribus cauſis: nam aut nuntio cauſa iuris mei conſeruandi, aut
cauſa damni depellendi, aut cauſa publici iuris tuendi. De pri-
mo dicit in S nuntiamus. vſque ad verſi. vel vt damni. & poſ-
ſunt dari duo exempla: vt quia dificas in ſolo meo: vel ſi in
tuo, debebas ſeruitutem altius non tollendi. nam ſi in aliquo
iſtorum caſuum nuntio nouum opus: dicor nuntiare cauſa iu-
ris mei conſeruandi. In verſic. vel vt damni, &c. ponit exem-
pla de ſecundo! vt ſi ædificabatur in ſolo publico vel priuato.
ex quo ædificio timebam ruinam in quadam mea domo ibi vi-
cina. nam poſſum tibi nuntiare nouum opus, donec caueas de
damno infecto: nam modô dicor nuntiare cauſa damni quod
timeo, depellendi. De tertio incipit dicere in verſic. aut ſi quid,
&c. vſque adS. quod ſi quis. & ponit quatuor exempla. Primum,
quando fit opus contra leges. Secundum, quando contra edi-
cta principum. Tertium, quando opus fit in loco religioſo,
vel ſacro, vel publico: & da exempla vt ibi eſt notatum.[Qvo
SI QVIS IN MARIJIn hoc dicitur, ſi quis edificet nouu
opus in littore maris, & ego velim ei nuntiare nouum opus:
quritur an poſſim. Et dicitur quod non, niſi in caſu, vt ſi ti-
meam in aliqua mea domo ibi facta ruinam: nam tunc nun-
tiare poſſum.IVRIS NOSTRI. Nunc dicit quæ perſo-
næ poſſunt nuntiare. & certe ſi opus fiat in publico, nuntiat
quilibet de populo. ſi in priuato, ille ſolus cuius intereſt: vt ille
qui credit habere ius in ſolo in quo ædificatur:vt quia ſuum, vel
aliud ius ſimile: quo inuito non poſſit dificari. VSVFRy-
CTVARIVS AVTE M. Cum haberem vſumfructum in fun-
do Titij: quidam extraneus (puta Cornelius) inillofndo ce-
pit dificare. volo ſibi nuntiare nouum opus. quritur an poſ-
ſim. Et reſpon. quod tanquã dominus nuntiare non poſſum:quia
dominus non ſum: ſed quia vertitur intereſſe me, tanquam pro-
curator nuntiare potero. Datur mihi & alia via. nam potero age-
re rei vindicatione pro vſufructu contra te dificantem, & con-
ſequar quidquid intereſt mea opus illud non eſſe factumFRaNC.
ACCVRS.
a Hoc. Titius œdificabat in quodam ſolo. ego dicebam eum
non iure ædificare. ipſe e contra dicebat quod de iure ædificabat.
quorebatur ab Vlpiano, an ego poſſim eiſcontradicere nuntiãdo?
Et reſpon. quod ſiue iure ſiue iniuria ædificetur, quod poſſim ei
nuntiare: & hoc per quoddam edictum prtoris: ſed tamen debeo
poa renittere nuntiationem quatenus non habeo ius prohi-
endi.ACCVRS.
b Edicto. ſcilicet de operis noui nuntiatione. id eſt, hoc inter-
dicto, cuius duo ſunt capita: vt infra eo. l. prator. in prin. & . dein-
de. Et prophetizat a hic Vlpian. qui prius facit expoſitionem
edicti, quam ponat ipſumſic & alias ſupra de capi de.l.i. in prin.
& aliàs ſpiſſimé; vt S. quod quiſque iur. l. j. in princ. & S de pact. l.
j. in princip..1
b Edicto. quod eſt infra eod, l. prator. j. respon. quod interdi-
ctum appellatur b: vt in l. prator. S. j. & S. hoc interdictum. Sed
certé ibi non permittitur nuntiari.Sed dic, eo ipſo quod mandat c
deſtrui factum poſt nuntiationem, videtur permittere nuntiari.
niam dari ſpondes? eodem igitur fere mo-
do quo & iudicatum ſolui ſtipulatio. C v¬
IACIVS.
Nuntiatio noui operis poteſt fie-
ri etiam ei qui iure ædificat: hoc ta-
men reperto, debet nuntiatio remit-
ti quatenus iure ædificat: quia eate-
nus nuntiator ius nuntiandi non ha-
bet. PAVL.
Hoc edicto. malé Accurſius edictum pro interdictum, acci-
pi purat. nec enim exiſtimes his vocabulis noſtros abuti. Cv-
IACIVS.
c Permittitur. id eſt a ſtatuitur. in Floren. cod. promitti-
tur b.
d Iure. id eſt, iu-
ſté: quia ſit ei ius œdi-
ficandi.
e Iniuria id eſt, non
iure: vt Inſtit. de iniur.
in princ.
e Iniuria, id eſt, in-
iuſté.
f Opus. quod ex
poſtfacto apparebit,
ſcilicet cognita verita-
te. ACCVRS.
g Fieret nouum. nã
aliquid iure permittitur c in veteri d opere quod non in nouo:
vt Cod. de Iudais. l. fin. ibi, illud etiam, &c. alioquin contra:vt in-
fra ead. l. S ſi quis adificium. aliud eſt enim, &c.vt j. de iti.actûque
pri. liij.S. pen.
h Per nuntiationem. legitimam, que teneat ipſoiure: nam
quandoque ratione perſonæ nuntiantis non tenet: vt e quia pu-
pillus, vel ſeruus: vt infra eod. l de pupillo.in prin. & S. j. quando-
que ratione rei: vt infra eol de pupillo. S ſi quis riuos. & S praterea.
& s. totiens. & l qui viam. quibus caſibus poteſt ſperni f nun-
tiatio. At vbi hœc non impediunt, tenet nuntiatio, licet g nun-
1. VLPIANVS libro quinquagenfimo
ſecundo ad Edictum.
ſ Oc a edictob a
permittitur c, vt ſi-
ue iure d, ſiue iniu-
rias opus I fieret ,
nuntiationem Pin-
hiberetur: deinde remittere-
tur prohibitio eatenus quate-
3
tiator ius nuntiandi non habeat. Poreſt tamen ille qui facit opus,
quærere quare nuntiet. & ſi cauſam non exprimat, poteſt di-
ficare impunè: ſicut dicimus in libello i cauſam exprimendamvt
ar. Cod. de edi. diui Hadr. tol. l.fi.S. ſin autem. & S. de tranſac. l.cum
hiS. in cauſa. & j. eod.l de pupillo. Stotiens. & S. qui nuntiat. & in
teſte evt in Auth de teſti. S. ſancimus. Sed ar contra S.ad Treb.l quia
poterat.
ADDITIO. Tu dic, hoc dictum non eſſe indiſtinctè verum:
quia in libello perſonalis actionis debet inſeri cauſa, non in li-
bello realis. ita no. Bart. in l. an eandem. S. actiones. S. de exceptrei
iud. & in l.j. de eden. gl. & doc in l.generaliter. de nu. pec.Ang. & Pe.
de Su. in l ſi fideicommiſſum. S. de iudi. glo. & Alex. poſt Bart in alleg.
l. j. coll. ii verſ. ſed quaro qualiter. S. de eden. Ang.in Sillud. in vl.col.
in Auth. de exhi. & intro reis. colla. v. Panor poſt Io. And. in c ſigni-
ficantibus. extra de libell. obla. & Lanfran. de Oria. in c quoniam con-
tra falſam. S. petitiones. num.ij. verſi. cauſa remota. & ſequen extra de
proba.
i Deinde. repete, permittitur hoc edictovt remitteretur, &c.
Sed certè hac remiſſio non fit ex eodem edicto, ſed alio quod
eſt infra eod. l. prator. S. deinde. vnde male videtur ſic repeti. Re-
ſpon, eo ipſo quod hoc edictum quod eſt in princ. l. J eod prator,
dicit deſtrui quod fit ante remiſſionem: videturl permittere fie-
ri remiſſionem: vt arg.j. de ma. teſt. l ſi quis locuples. in fin. & S. de
eden ſi quis ex. S. prohibet. Vel dic, remitteretur. ſcil. alio edicto
quod non habemus.
qRemitteretur. ſi iure opus fiat ex hoc edicto, vel ab eo data
ſatiſdatione nuntianti.
l Eatenus. Imô & in eo quod iuſté nuntiat, prſtita m ſa-
tiſdatione fit remiſſio: vt infra eod. l. prator. S. hoc interdictum. &
J. eod. l. de pupillo. S. ſi is cui. & infra de remiſl. j.S. 1. Vel expone
eatenus n,pro ideo: & quatenus, pro quia, & ſupple, & hoc pa-
lam patebat: quia nullam cauſam nuntiandi coram iudice di-
cebat: vel quæ pro nulla habetur, & ideô fit remiſſio etiam ſi-
ne ſatiſdatione. 2. Vel dic ſecundô eatenus, id eſt, vſque ad tem-
pus: quatenus, id eſt, vſquequô iudex cognouerit & pronun-
tiauerit, liceat dificare vel non: & potuit nuntiare vel non: &
hoc praſtita ſatiſdatione de demoliendo in principio cognitio-
nis: & ſic ſtatim pendente cognitione adificat. Ex quo autem
pronuntiauerit, aut deſtruetur quod eſt factum, aut liberé faciet
quod volet. 3. Vel dic tertid, cum deberes ſeruitutem altius non
tollendi vltrax. pedes, & tu iam circa viij. feciſſes: nuntiaui ne
vltra procederes: veniſti coram iudice. cum viderit iudex quod
nondum feceris vltra id quod tibi licet, nec me habere cauſam
vllam nuntiandi, niſi in co quod vltra fieret: etiam ſine ſatiſda-
tione faciet remitti, cum videat me calumniari. 4. Vel dic quar-
tô, non haberet, id eſt, oblata ſatiſdatione, & non recepta, nil di-
cit: ſecus ſi diceret, hodie conſtat, &c. vt ſupra vt in poſ le lſi s
à quo. quia tunc non remitteretur prohibitio: licet ſatiſdare vel-
let. 5. Vel dic quinto, non haberet quatenus, id eſt, in totum. nam
præſtita ſatiſdatione, in nullo videtur habere ius nuntiandi: &
ſic in totum remittitur. 6. Vel ſextô, poteſt poni exemplum in
ſeruitute vrbana: & ſic in rebus incorporalibus. nam cum debe-
rem ſeruitutem altius non tollendi vltra x. pedes, adificaui vſque
ad vil, poſtea denuntiaſti calumniosé: porero quere per iudi-
cem nunquid ædificauerim vltra viij. cumm tibi debeam ſeruitu-
tem altius non tollendi vltrax. & ſi dixerit quod non: permitte-
tur quod ego xdificem vſque adx. vltra non. In corporalibus hoc
modo: cum denuntiaſſes mihi nouum opus in loco qui eratxx.
pedum per longum, potero qurere per iudicem nunquid ha-
beas ius in xij & ſi inueniet quod non, permittes quod difi-
cem
.
!
al Permiſſa,
vim ſtaturi
habent.
b Certé hoc e¬
nim edictum
aut interdict i
à pratore pe-
tendum erat.
t Operis vete-
ris (puta ful-
ciendi) cauſa
fauorabilior
quam noui.
a Nouü opus
non vetus nû-
tiatur.
e Nutiatio il-
legitima dici-
tur ratione
perſonæ vel
rei.
f Nãtiatio il-
legitimi ſpen-
ni poteſt
g Nitiatio te-
net, licet ius
nuntiandi n¬
tiatur non ha-
beat: dubiuin
tamen eſt an
habeat.
h Nuntiationi
cauſa non eſt
inſerenda, niſi
petatur, atque
Ica tenet nun-
tiatio, caula
nuntiationis
non adiecta.
i Libello cau-
ſa adiicienda,
de quo die vt
inf e.adde G!.
in rerbe,
nt proindeſupr.
de edo.
k Teſtis nõ in.
terrogatus cau
lam teſtimonij
ſui dicere non
tenetur.nt hîe.
Vide tamẽ ex-
ceptiones a¬
pud Socinum
regula 4o8.
l Remittere
nuntiationem
operis poreſt,
qui poreſt de-
ſtruere nouum
opus.
m Vt hãc gloſ-
ſam inteligas
notandum, re-
mitti nuntia-
tionem vel al
homine (id eſt
aduorſario inf.
de repromiſuie-
nil.) vel à iure
id fit, vel ratio-
ne perſone, vel
form, velrei,
vt hat Gle circa
finen, vel pr-
ſtita ſatiſda-
tione, vel obla.
ta, non tamen
recepta) vel à
iudice, vt mox
dicam.
n Eatenus, pr
ideo, vſque ad
certum tẽpus,
certam meſu-
ram, non in
totum.
o Remiſſion-
tiationis fit à
iudice duobus
modis. Nam ſi
iudex cauſa
cognita depre-
hendit ius om-
nino nuntiãt?
cõpetere nun-
tiatonem re
mittit nulla
ſatiſdatione: ſi
dubiû ius nun-
tiãtis eſt, ſatiſ-
dationem exi-
git, remitrẽd
vnà cum nunt-
tione, ſi reus
vicerit.
in ſolo, licet ignorem quod opus facere velis: tamen nuntiare
tibi poſſum opus nouum.ET POST OPERIS.Nuntia-
ui tibi nouum opus. ſi poſtea concordemus noſmet quod pro-
cedas in opere, vel iudex hoc ſtatuit, in quem compromiſera-
mus, vt in bonum virum: certé amodô ſecurè potes in opere
procedere. OPVS.J
Siue ædificas de nouo:
ſiue detrahis de terra,
utà foſſam faciendo
in ſolo aliquo:poſſum
nuntiare tibi nouum
opus. HOC AVTFM
EDICTVM. Nun-
tiatio locum habet,
quando aliquod opus
facis in ſolo. Sed quid
ſi arborem fundi mei
ſuccidas, vel ſimilia
facias? certè non habet locum nuntiatio. SIQVIS ADI-
FICIVM. Domum aliquam ruinoſam reficiebas: volo denun-
tiare tibi nouum opus: quritur an poſſum? Dicitur quod non:
quia non diceris facere nouum opus, ſed vetus reficere.ſSIVE
AVTEM. Dicitur quod ſi aliquod opus nouum facis, ſiue in-
tra ciuitatem, ſiue extra facias, poſſum nunciare nouum opus:
nec eſt vis ſiue fiat in publico loco, ſiue in priuato. NVNC
VIDEAMV S.Dicit Vlpianus, quod expedit videre quibus ex
cauſis fiat nuntiatio. Item que perſonæ poſſunt nuntiare. Item
quibus nuntiandum ſit, ad hoc vt nuntiatio teneat. Item in
quo loco habeat fieri nuntiatio, ad hoc vt valeat nuntiatio. Item
quid conſequitur per nuntiationem nuntians. De primo in S.
nuntiatio, vſque ad S. vſufructuarius. & in S. illo incipit dicere de
ſecunda parte vſque ad fin. l. & inl. ſeq. & l. in prouinciali.S. fi cuml.
ſeq. & in l. de pupillo. in prin. aliquid tractat. De tertio dicit j.eo.
l. operis. & l. cuilibet. & in aliis legib. De quarto dicit infra eod. l.
de pupilloS. nuntiationem. De quinto dicit infra eod. l. prator ait. cir-
ea princ. & in aliis legibus huius tit.INVNTIATIO. Dici-
tur quod ad hoc vt nuntiatio valeat, oportet quod fiat vna de
tribus cauſis: nam aut nuntio cauſa iuris mei conſeruandi, aut
cauſa damni depellendi, aut cauſa publici iuris tuendi. De pri-
mo dicit in S nuntiamus. vſque ad verſi. vel vt damni. & poſ-
ſunt dari duo exempla: vt quia dificas in ſolo meo: vel ſi in
tuo, debebas ſeruitutem altius non tollendi. nam ſi in aliquo
iſtorum caſuum nuntio nouum opus: dicor nuntiare cauſa iu-
ris mei conſeruandi. In verſic. vel vt damni, &c. ponit exem-
pla de ſecundo! vt ſi ædificabatur in ſolo publico vel priuato.
ex quo ædificio timebam ruinam in quadam mea domo ibi vi-
cina. nam poſſum tibi nuntiare nouum opus, donec caueas de
damno infecto: nam modô dicor nuntiare cauſa damni quod
timeo, depellendi. De tertio incipit dicere in verſic. aut ſi quid,
&c. vſque adS. quod ſi quis. & ponit quatuor exempla. Primum,
quando fit opus contra leges. Secundum, quando contra edi-
cta principum. Tertium, quando opus fit in loco religioſo,
vel ſacro, vel publico: & da exempla vt ibi eſt notatum.[Qvo
SI QVIS IN MARIJIn hoc dicitur, ſi quis edificet nouu
opus in littore maris, & ego velim ei nuntiare nouum opus:
quritur an poſſim. Et dicitur quod non, niſi in caſu, vt ſi ti-
meam in aliqua mea domo ibi facta ruinam: nam tunc nun-
tiare poſſum.IVRIS NOSTRI. Nunc dicit quæ perſo-
næ poſſunt nuntiare. & certe ſi opus fiat in publico, nuntiat
quilibet de populo. ſi in priuato, ille ſolus cuius intereſt: vt ille
qui credit habere ius in ſolo in quo ædificatur:vt quia ſuum, vel
aliud ius ſimile: quo inuito non poſſit dificari. VSVFRy-
CTVARIVS AVTE M. Cum haberem vſumfructum in fun-
do Titij: quidam extraneus (puta Cornelius) inillofndo ce-
pit dificare. volo ſibi nuntiare nouum opus. quritur an poſ-
ſim. Et reſpon. quod tanquã dominus nuntiare non poſſum:quia
dominus non ſum: ſed quia vertitur intereſſe me, tanquam pro-
curator nuntiare potero. Datur mihi & alia via. nam potero age-
re rei vindicatione pro vſufructu contra te dificantem, & con-
ſequar quidquid intereſt mea opus illud non eſſe factumFRaNC.
ACCVRS.
a Hoc. Titius œdificabat in quodam ſolo. ego dicebam eum
non iure ædificare. ipſe e contra dicebat quod de iure ædificabat.
quorebatur ab Vlpiano, an ego poſſim eiſcontradicere nuntiãdo?
Et reſpon. quod ſiue iure ſiue iniuria ædificetur, quod poſſim ei
nuntiare: & hoc per quoddam edictum prtoris: ſed tamen debeo
poa renittere nuntiationem quatenus non habeo ius prohi-
endi.ACCVRS.
b Edicto. ſcilicet de operis noui nuntiatione. id eſt, hoc inter-
dicto, cuius duo ſunt capita: vt infra eo. l. prator. in prin. & . dein-
de. Et prophetizat a hic Vlpian. qui prius facit expoſitionem
edicti, quam ponat ipſumſic & alias ſupra de capi de.l.i. in prin.
& aliàs ſpiſſimé; vt S. quod quiſque iur. l. j. in princ. & S de pact. l.
j. in princip..1
b Edicto. quod eſt infra eod, l. prator. j. respon. quod interdi-
ctum appellatur b: vt in l. prator. S. j. & S. hoc interdictum. Sed
certé ibi non permittitur nuntiari.Sed dic, eo ipſo quod mandat c
deſtrui factum poſt nuntiationem, videtur permittere nuntiari.
niam dari ſpondes? eodem igitur fere mo-
do quo & iudicatum ſolui ſtipulatio. C v¬
IACIVS.
Nuntiatio noui operis poteſt fie-
ri etiam ei qui iure ædificat: hoc ta-
men reperto, debet nuntiatio remit-
ti quatenus iure ædificat: quia eate-
nus nuntiator ius nuntiandi non ha-
bet. PAVL.
Hoc edicto. malé Accurſius edictum pro interdictum, acci-
pi purat. nec enim exiſtimes his vocabulis noſtros abuti. Cv-
IACIVS.
c Permittitur. id eſt a ſtatuitur. in Floren. cod. promitti-
tur b.
d Iure. id eſt, iu-
ſté: quia ſit ei ius œdi-
ficandi.
e Iniuria id eſt, non
iure: vt Inſtit. de iniur.
in princ.
e Iniuria, id eſt, in-
iuſté.
f Opus. quod ex
poſtfacto apparebit,
ſcilicet cognita verita-
te. ACCVRS.
g Fieret nouum. nã
aliquid iure permittitur c in veteri d opere quod non in nouo:
vt Cod. de Iudais. l. fin. ibi, illud etiam, &c. alioquin contra:vt in-
fra ead. l. S ſi quis adificium. aliud eſt enim, &c.vt j. de iti.actûque
pri. liij.S. pen.
h Per nuntiationem. legitimam, que teneat ipſoiure: nam
quandoque ratione perſonæ nuntiantis non tenet: vt e quia pu-
pillus, vel ſeruus: vt infra eod. l de pupillo.in prin. & S. j. quando-
que ratione rei: vt infra eol de pupillo. S ſi quis riuos. & S praterea.
& s. totiens. & l qui viam. quibus caſibus poteſt ſperni f nun-
tiatio. At vbi hœc non impediunt, tenet nuntiatio, licet g nun-
1. VLPIANVS libro quinquagenfimo
ſecundo ad Edictum.
ſ Oc a edictob a
permittitur c, vt ſi-
ue iure d, ſiue iniu-
rias opus I fieret ,
nuntiationem Pin-
hiberetur: deinde remittere-
tur prohibitio eatenus quate-
3
tiator ius nuntiandi non habeat. Poreſt tamen ille qui facit opus,
quærere quare nuntiet. & ſi cauſam non exprimat, poteſt di-
ficare impunè: ſicut dicimus in libello i cauſam exprimendamvt
ar. Cod. de edi. diui Hadr. tol. l.fi.S. ſin autem. & S. de tranſac. l.cum
hiS. in cauſa. & j. eod.l de pupillo. Stotiens. & S. qui nuntiat. & in
teſte evt in Auth de teſti. S. ſancimus. Sed ar contra S.ad Treb.l quia
poterat.
ADDITIO. Tu dic, hoc dictum non eſſe indiſtinctè verum:
quia in libello perſonalis actionis debet inſeri cauſa, non in li-
bello realis. ita no. Bart. in l. an eandem. S. actiones. S. de exceptrei
iud. & in l.j. de eden. gl. & doc in l.generaliter. de nu. pec.Ang. & Pe.
de Su. in l ſi fideicommiſſum. S. de iudi. glo. & Alex. poſt Bart in alleg.
l. j. coll. ii verſ. ſed quaro qualiter. S. de eden. Ang.in Sillud. in vl.col.
in Auth. de exhi. & intro reis. colla. v. Panor poſt Io. And. in c ſigni-
ficantibus. extra de libell. obla. & Lanfran. de Oria. in c quoniam con-
tra falſam. S. petitiones. num.ij. verſi. cauſa remota. & ſequen extra de
proba.
i Deinde. repete, permittitur hoc edictovt remitteretur, &c.
Sed certè hac remiſſio non fit ex eodem edicto, ſed alio quod
eſt infra eod. l. prator. S. deinde. vnde male videtur ſic repeti. Re-
ſpon, eo ipſo quod hoc edictum quod eſt in princ. l. J eod prator,
dicit deſtrui quod fit ante remiſſionem: videturl permittere fie-
ri remiſſionem: vt arg.j. de ma. teſt. l ſi quis locuples. in fin. & S. de
eden ſi quis ex. S. prohibet. Vel dic, remitteretur. ſcil. alio edicto
quod non habemus.
qRemitteretur. ſi iure opus fiat ex hoc edicto, vel ab eo data
ſatiſdatione nuntianti.
l Eatenus. Imô & in eo quod iuſté nuntiat, prſtita m ſa-
tiſdatione fit remiſſio: vt infra eod. l. prator. S. hoc interdictum. &
J. eod. l. de pupillo. S. ſi is cui. & infra de remiſl. j.S. 1. Vel expone
eatenus n,pro ideo: & quatenus, pro quia, & ſupple, & hoc pa-
lam patebat: quia nullam cauſam nuntiandi coram iudice di-
cebat: vel quæ pro nulla habetur, & ideô fit remiſſio etiam ſi-
ne ſatiſdatione. 2. Vel dic ſecundô eatenus, id eſt, vſque ad tem-
pus: quatenus, id eſt, vſquequô iudex cognouerit & pronun-
tiauerit, liceat dificare vel non: & potuit nuntiare vel non: &
hoc praſtita ſatiſdatione de demoliendo in principio cognitio-
nis: & ſic ſtatim pendente cognitione adificat. Ex quo autem
pronuntiauerit, aut deſtruetur quod eſt factum, aut liberé faciet
quod volet. 3. Vel dic tertid, cum deberes ſeruitutem altius non
tollendi vltrax. pedes, & tu iam circa viij. feciſſes: nuntiaui ne
vltra procederes: veniſti coram iudice. cum viderit iudex quod
nondum feceris vltra id quod tibi licet, nec me habere cauſam
vllam nuntiandi, niſi in co quod vltra fieret: etiam ſine ſatiſda-
tione faciet remitti, cum videat me calumniari. 4. Vel dic quar-
tô, non haberet, id eſt, oblata ſatiſdatione, & non recepta, nil di-
cit: ſecus ſi diceret, hodie conſtat, &c. vt ſupra vt in poſ le lſi s
à quo. quia tunc non remitteretur prohibitio: licet ſatiſdare vel-
let. 5. Vel dic quinto, non haberet quatenus, id eſt, in totum. nam
præſtita ſatiſdatione, in nullo videtur habere ius nuntiandi: &
ſic in totum remittitur. 6. Vel ſextô, poteſt poni exemplum in
ſeruitute vrbana: & ſic in rebus incorporalibus. nam cum debe-
rem ſeruitutem altius non tollendi vltra x. pedes, adificaui vſque
ad vil, poſtea denuntiaſti calumniosé: porero quere per iudi-
cem nunquid ædificauerim vltra viij. cumm tibi debeam ſeruitu-
tem altius non tollendi vltrax. & ſi dixerit quod non: permitte-
tur quod ego xdificem vſque adx. vltra non. In corporalibus hoc
modo: cum denuntiaſſes mihi nouum opus in loco qui eratxx.
pedum per longum, potero qurere per iudicem nunquid ha-
beas ius in xij & ſi inueniet quod non, permittes quod difi-
cem
.
!
al Permiſſa,
vim ſtaturi
habent.
b Certé hoc e¬
nim edictum
aut interdict i
à pratore pe-
tendum erat.
t Operis vete-
ris (puta ful-
ciendi) cauſa
fauorabilior
quam noui.
a Nouü opus
non vetus nû-
tiatur.
e Nutiatio il-
legitima dici-
tur ratione
perſonæ vel
rei.
f Nãtiatio il-
legitimi ſpen-
ni poteſt
g Nitiatio te-
net, licet ius
nuntiandi n¬
tiatur non ha-
beat: dubiuin
tamen eſt an
habeat.
h Nuntiationi
cauſa non eſt
inſerenda, niſi
petatur, atque
Ica tenet nun-
tiatio, caula
nuntiationis
non adiecta.
i Libello cau-
ſa adiicienda,
de quo die vt
inf e.adde G!.
in rerbe,
nt proindeſupr.
de edo.
k Teſtis nõ in.
terrogatus cau
lam teſtimonij
ſui dicere non
tenetur.nt hîe.
Vide tamẽ ex-
ceptiones a¬
pud Socinum
regula 4o8.
l Remittere
nuntiationem
operis poreſt,
qui poreſt de-
ſtruere nouum
opus.
m Vt hãc gloſ-
ſam inteligas
notandum, re-
mitti nuntia-
tionem vel al
homine (id eſt
aduorſario inf.
de repromiſuie-
nil.) vel à iure
id fit, vel ratio-
ne perſone, vel
form, velrei,
vt hat Gle circa
finen, vel pr-
ſtita ſatiſda-
tione, vel obla.
ta, non tamen
recepta) vel à
iudice, vt mox
dicam.
n Eatenus, pr
ideo, vſque ad
certum tẽpus,
certam meſu-
ram, non in
totum.
o Remiſſion-
tiationis fit à
iudice duobus
modis. Nam ſi
iudex cauſa
cognita depre-
hendit ius om-
nino nuntiãt?
cõpetere nun-
tiatonem re
mittit nulla
ſatiſdatione: ſi
dubiû ius nun-
tiãtis eſt, ſatiſ-
dationem exi-
git, remitrẽd
vnà cum nunt-
tione, ſi reus
vicerit.