DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.2603#0636
Paria ſunt
enim poſſide-
re, aut dolo
malo deſiiſſe
poſſidere.
Sententiz
abſolutori
cauſa eſt inſe-
renda,
ati ſtipula-
tio cõmittitur
quando domi-
nus improbat,
quod impro-
bare non poſ-
ſer, etiãſi ipſe
intendiſſet.
Procurator
pro geſtore &
ſine mandato.
5 Iſte eſt S.
multum ſing.
ſecundum Bal.
ad id quod in
ſummario di-
citur: & de de-
fenſore, quis
dicatur defen-
ſor ex neceſſi-
tate, vide Bal.
in l.2. Cod. de
pact. & S. iſte
non eſt alibi
ſecundum Bal.
hic.
e Stipulatio
quatenus cõ-
mittatur in
caſu huius le-
gis. An ad sû-
ptus vel ex-
penſas tantû.
An verô ad id
omne quod
ſoluit debitor
condemnatus
procuratori.
1247
a
b
J Non poſſidebat. nec * dolo deſiit poſſidere.
Nactus. ex cadem, vel alia caula.
J Fideiuſſores. ſ daos à
Nam. argumentatur
trequas deme da.
ſic, quaſi tune demum debeat com-
mitti hæc ſtipulatio, quando ſi verus eſſet procurator, compete-
ret rei iudi except. ad
quod eſt ſuprà eo l cum
minor. in prin. & . fal-
ſus. & infrà eod. titl. ſi
ſie S. pe item facjt ad
l.C. adexhi. l. neque. &
S. de noxa. l quotiens. &
S. de except. rei iud. l ſi
rem. & l. ſi quis. & de
rei vindi. l ſin autem. S.
j. ACCVRS.
e 5 Ageret. ſcilicet
dominus.
f Si procurator. i.
procurans ſine man-
dato.
g S A debitore. qui re-
uera debet.
h Amiſerit. quia reus
eſt abſolutus.
i qStipulationemade
expenſas tantûm, ſe-
cundûmR. & quoſdã
alios:vt j eodlſi ſine.S.
cum autem. & S. Mar-
cellus. Item pro eis ſu-
prà eod.l. cum minor. in
fin. quod Io. non pla-
cet. Imô ad totu quod
ſoluit debitor cõdem-
natus procuratori nãd
repeteret cam condi-
ctione indebiti ab ipſo
procuratore, cum po-
ſtea erat abſolutus. er-
go nunc per ſtpula-
tionem de rato: vt j-l.
ſi ſine, in princ. & lfinS.
finec ob. d S.cum autem.
d Indebiti cõ¬ & S. Marcellus. quia in
dictione pete-
re poteſt debi-
tor id quod in-
debite ſoluit
procuratori
creditoris: ex
ſtipulatione
verô de rato,ſi
interpoſita
fuit talis ſti-
pulatio.
e Procuratot
verus ſi dubi-
tatur de eius
mandato ſa-
tiſdare debet.
5 Condicere
nemo ab alio
poteſt, quod
ex ſua culpa
ſoluit.
g Satiſdare de
rato regulari-
ter procurator
rei non ſolet.
adde Gloſſ. l.6.
ſupreod.
g Libertatis
infinita eſt a¬
ſtimatio,
illis crat procurator
verus: licet ſatiſdede-
rit: quia dubitaba-
tur de manda hic non.
& ideo dixit procurator,
id eſt, procuraus. & ad
illam leg. cum minor,
dic, acceperit: ſ. ma-
ime.
k Sine iudice. aliàs
ſi cum iudice, non cõ-
diceret:vt C. de condict.
indebi. lj
l Condicturum con-
dictione ob cauſam,
eſt, quia jnon poſſidebat : at
cum poſſeſſionem eiuſdẽ rei nan-
ctusP eſſet, agit cum eo dominus
ad exhibendum. Sabinus ait fide-
iuſſoress non teneri: quoniam
hæc alia * res ſit. Nam d & ſi do-
minus egiſſet, mox abſoluto ad-
uerſario, quia non poſſideret, ex
integro ageret: non obſtaturam
rei iudicat exceptionem.
Defenſor ex neceſſitate poteſt ex-
ceptionem ex ſua perſona opponere.
BART.
1. Si procurator à debito-
re S pecuniam exegerit, & ſatiſ-
dederit dominum ratam rem ha-
bere: mox dominus de eadem
pecunia egit, & litem amiſerit :
committi ſtipulationeml: & ſi
procurator eandem pecuniã do-
mino ſine iudice ſoluerit, con-
dicturuml. Sed cum debitor ex
ſtipulatu agere cœperit, poteſt di-
ci, dominum, ſi defenſionem pro-
curatoris ſuſcipiat, non inutiliter
doli mali exceptione aduerſus
debitorem vti: quia naturale de-
bitum manet P.
In cauſaſtatus cauetur tã ex parte
actoris, quam rei: & certa pna appo-
nitur: quia res eſt inæstimabilis. PAV.
2. JSi quis à procuratore ſtatus
controuerſiam patiatur, ſatis acci-
pere debet à procuratore: ne im-
pune ſepius pro ſuo ſtatu conue-
niretur: & ſi dominus venientéſq;
ab eo perſone ratu non habuerut
quod procurator eum in ſeruitu-
tem petierit, vel aduerſus pro-
curatorem pex ſeruitute in liber-
tatem petitus fuerit: quanti ea res
eſt, ei prſtetur, ſcilicet cum de
vel ſine cauſa. quod dic vt S. de condict ob caul ſi procuratori. & not.
J. eod. l.ſi ſine. in princ.
m Exceptione. obiiciendo compenſationem naturalis debiti,
vtS. de compen. l. etiam. Nec ob. in eo. tit. l. quacumque vt ibi dixi.
n Manet. licèt ſit debitor abſolutus:vt S. de condictio inde. l. Iulia-
nus verum. & Inſtit de except. item ſi in iudicio. S Et no hie quod
defendenti domino in ſtipulatione de rato, datur hoc beneficium,
uod nõ datur defẽſo procuratoriſic S de in ius voc. l. ſed ſi in hac.
fi& C. de iure dol. fi. in prin. Sed numquid inuito procuratore
poterit dominus eius defenſionẽ ſuſcipere? Reſp. Ioan non: licet
ſit arg. contrà S. de procu. l ſi procurator. Sed tunc non repetet pro-
curator à domino, licet indebitum ſoluerit: quia fculpa ſua ſentit
hoc damnum vt j de reg.iurl.quod quis ex culpa. Io, item quod di-
xi procuratori non competere exceptionem, probatur C. de cõdict.
indebi. l. creditoris. & facit j. eo. lqu enim.S. penult.
O
p
S In ſeruitutem. ex poſſeſſione libertatis.
Aduerſus procuratorem. mutat caſum quando ille qui erat in
poſſeſſione ſeruitutis, aduersus procuratorem ſe in libertatem pe-
tit: & ſic eſt hic ſpeciale, g quod procurator rei ſatiſdat de rato, vt
per omnia habes S. de procur. l. non ſolum. S ſi ſtatus.
q ( Ad infinitumvt h & j. de reg iur-l. non eſt ſingulis. S. infinita.
& Inſtit. qui manu. non poſ.. pe. & facit j. de cuſto. reo..ij & quod
noS. de prat. ſti. l fi.
r De libertate. id eſt pro libertate.
Ctor. JCASVS. Actor à tutore datus cauet de rato. ſecus
in actore ciuitatis, vel magiſtro vniuerſitatis, vel curatore
bonis dato. FRANC. ACCVRS.
ſActor à tutore. Con l vulgo. ſuprà de adminiſt. tut. & l ſeruum,
Ratam rem haberi.
S. de procurat. CVIAC.
1248
ſ 5 Actor à tutore datus. id eſt dari petitus.
t Omnimodo ctiam ſi conſter eum habere mandatum à tuto-
re, quia tamen non eſt cettum ſolenniter fuerit conſtitutus, an
non:cauet er contra quem agit pro mnore
A
libertate eius conſtiterit, id eſt,
quati interfuerit eius de ſtatu luo
turſus non periclitari, & propter
impendia que in litem fecerit. led
Labeo certam ſummam compre-
hendendã eſtimabit: quia ſtima-
tio libertatis ad infinitum d extẽ-
deretur. ex quo autem dominus
ratum non habuerit, committi vi-
detur ſtipulatio: ſed non antè ex
ea agi poterit, quam de libertate
iudicatum fuerit: quia ſi ſeruus ſit
iudicatus, inutilis fit ſtipulatio:
cum & ſi qua ſit actio, eam domi-
no acquiſiſſe intellegitur.
In hac lege iuriſcõſultus facit men-
tionem de quatuor perſonis: quarum
prima tenetur de rate, tres non. BAR.
IX. VLPIANVS libro nono
ad Edictum.
Ctor à tutore datus? om-
nimodo cauet: actor ciui-
tatis nec ipſe cauet, nec magiſter
vniuerſitatis , nec curator bonis
conſenſu creditorum datus*.
Etiam in actibus extraiudiciali-
bus prastatur ista cautis, ſi de man-
dato dubitatur: vt pars aduerſa tu-
tior ſit. h. d. cum legſeq. PAVL.
x. IDE M librô octagenſimo
ad Edictum.
Nterdum ex conuentione V
ſtipulatio ratam rem interpo-
i ſolet: vt puta ſi quid procura-
tor aut vendat, aut locet, aut ſi ei
ſoluatur.
YI. HERMOGENIAN VS libro
ſexto Iuris Epitomarum.
El paciſcitur, vel quodlibet
aliud nomine abſentis ge-
rit.
XII. VLPIANVS libro octagen-
ſimo ad Edictum.
cum ſeq. & prin. ſeq. FR. ACCVRS.
El ſi aliud. ſcilicet negotium.
ratuin quod fecit procurator falſus.
Leuis eſtS.ER. AcCVRS.
¬
: cauer e dico de rat.
ſolenniter enim eſt
conſtituendus,dc eſt,
cum decreo vt d.l. &
Inſtit. de cura.S. fin. Sed
ſi conitaret eum cum
decreto conſt tutu tue
non caueret ln al is
de quibus hic ſubiicit,
non conſideratur ſo-
lennitas: vel praſumi-
tur eſolennitas, ſeilicet
quod interuenert de
cretu:ideôque non ca
uetur, dumodo conſtet
de mandato. Sic & in
tutore qui nõ cauet, ſi
conſtet eum tutorem:
vt ſuprà de admini.tuto.
l vulgo. Si autem pro-
babilis f præſumptio
eſſet in cõtrarium, vel
hoc non conſtaret: ca-
uere deberet. ſcilicet
actor vniuerſitatis: vt
S. quod cuiuſque vni
uer. litem.S. actor, & ſic
in primo. i. in actore
tutoris duo gſunt ne-
ceſſaria cõpetere, ſi à
primo incip as, ſcilicet
mandatum tutoris &
iudicis decretum, vt vi-
tetur ſatiſdatio. In aliis
vnum. ſ mandatum à
ciuitate vel ab vni-
uerſitate, vel à credito-
ribus. Sed de i quo
cauet hic actor tuto-
ris? Reſpon. quod mi-
nor ratum habebit.
2. Vel ſecundûm Azo.
certam ſummam pecu-
ni, ſi minor reſtitur
petat: arg. ſuprà eo. l.
cum minor. ij. reſpon.
u Nec magiſter. Ad
hoc eſt ſuprà de pact. l.
item magiſtri.
B Nec magiſter vni-
uerſitatis, nec curator
bonis. Quia ex decreto
dantur. CVIAC.
x J Datus de quo di-
citur ſuprà de cura. bo.
dan.l ijain princ.
Nterdum. CASVS. Non ſolum in iudicio praſtatur cautio
rati, ſedetiam extrà: vt ſi hoc conuenit: vt ecce ſi procurator
mcus vendat aut locet, aut ei nomine meo ſoluatur, hoc acto
quod ſatiſdet de rato, nam ſatiſdare debet. qua ſatiſdatio de rato
preſtatur vt magis ſit tutus ille cui prſtatur, & hoc dicit hæcl.
y Interdum ex conuentione. in iud’ciis ex neceſſitate preſta-
tur, cum eſt petita abinitio: vtS. de procur.l. Pomponius. rati. &
Inſtit. de ſatiſda. tut. & curat. S. ſciendum. & J. eod. l. non ſolum.
Interdum ex conuentione. Dicitur conuentionatis in l. 5. ſu-
Vrà de verl blig vide ſeripea bil CvI A .
HABERE. Nunc dicit qualiter dominus vidcatur habere
IVLLANVS. JQuœritur
quando dominus debeat haberé ratum quod factum eſt cum fal-
ſo ſuo procuratore, quoad hoc vt non committatur ſtipulatio de
rato contra procur. & dicit quod ſtatim cum cœpit ſcire quod
fecit falſus procurator: dum tamen arbitrio iudicis aliquod tem-
pus modicum tranſeat. Secundô dict: ſi dominus non habuit ra-
tum quod procurator falſus exegit, & ſic commiſſa eſt ſtipulati
de rato contra falſum procur. ſed demum hab-t ratum:an eua-
ne ſcat ſtipulatio de rato iam commiſſa? Reſp quod de rigore non
euaneſcit, ſed de quitate ſie, ope except. dol mali, que præualet.
Intellige autem dominum habere ratum, ſiue dominus dicat, hoc
habeo ratum quod exegit procurator meus falſus: ſiue exigat à
procura. falſo, quod ipſe falſus procurator exegerat. SIVE.J
RR 5
Qe rinei, contimuatur ſapra in caſu pratuden IREu
a Quà
a Actor à tue
tore conſtitu-
tus non ſolen-
ni ter, cauet de
rato.
b Actor à tu-
tore datus, ſo-
lenniter con-
ſtituendus.
t Solenniter
interdum idé
quod cum de-
creto.
d Putà actore
ciuitatis & ſi-
milibus.
e Solennitas
decreti inecr-
dum pr ſumi-
tur.
f Probabilis
præſumptio
ſolenniratis
omiſſ facit vt
is caueat, qui
cauere nõ de-
bebat.
g Actor à tu-
tore datus vt
non caueat de
rato, duo ſunt
neceſſaria.
h Actor à ci-
uita te, vniuer-
ſitate, vel
creditoribus
bonis datus nõ
cauet de rato
ſi mandatum
habet. vnde
colligunt in
cõſtitutione &
in citatrone
Conſulum, nõ
requir neceſ-
ſario decreti
iudicis. v. Glo.
Rul. te de retis
decurimam. l.
C.x. Guiton
Papæ ſingulari
4 2. aut ſane
ſi exig tur, pr
lemomeu inter-
ht ſic non re-
quiri decretu,
ve curatorem
bonis eins qui
ceſſit bonis,
creditores cõ-
ſtituant: ſed
abſentis tantû,
vt notat hic
Bart.
i Actor à tuto-
re datus caue-
re debet ratã
rem minorem
habiturum:vel
certam ſummnã
pecuniæ.
Cautin rem
raram haberi,
an & quando
ex neceſſitate
& ſponte præ-
ſtetur.
enim poſſide-
re, aut dolo
malo deſiiſſe
poſſidere.
Sententiz
abſolutori
cauſa eſt inſe-
renda,
ati ſtipula-
tio cõmittitur
quando domi-
nus improbat,
quod impro-
bare non poſ-
ſer, etiãſi ipſe
intendiſſet.
Procurator
pro geſtore &
ſine mandato.
5 Iſte eſt S.
multum ſing.
ſecundum Bal.
ad id quod in
ſummario di-
citur: & de de-
fenſore, quis
dicatur defen-
ſor ex neceſſi-
tate, vide Bal.
in l.2. Cod. de
pact. & S. iſte
non eſt alibi
ſecundum Bal.
hic.
e Stipulatio
quatenus cõ-
mittatur in
caſu huius le-
gis. An ad sû-
ptus vel ex-
penſas tantû.
An verô ad id
omne quod
ſoluit debitor
condemnatus
procuratori.
1247
a
b
J Non poſſidebat. nec * dolo deſiit poſſidere.
Nactus. ex cadem, vel alia caula.
J Fideiuſſores. ſ daos à
Nam. argumentatur
trequas deme da.
ſic, quaſi tune demum debeat com-
mitti hæc ſtipulatio, quando ſi verus eſſet procurator, compete-
ret rei iudi except. ad
quod eſt ſuprà eo l cum
minor. in prin. & . fal-
ſus. & infrà eod. titl. ſi
ſie S. pe item facjt ad
l.C. adexhi. l. neque. &
S. de noxa. l quotiens. &
S. de except. rei iud. l ſi
rem. & l. ſi quis. & de
rei vindi. l ſin autem. S.
j. ACCVRS.
e 5 Ageret. ſcilicet
dominus.
f Si procurator. i.
procurans ſine man-
dato.
g S A debitore. qui re-
uera debet.
h Amiſerit. quia reus
eſt abſolutus.
i qStipulationemade
expenſas tantûm, ſe-
cundûmR. & quoſdã
alios:vt j eodlſi ſine.S.
cum autem. & S. Mar-
cellus. Item pro eis ſu-
prà eod.l. cum minor. in
fin. quod Io. non pla-
cet. Imô ad totu quod
ſoluit debitor cõdem-
natus procuratori nãd
repeteret cam condi-
ctione indebiti ab ipſo
procuratore, cum po-
ſtea erat abſolutus. er-
go nunc per ſtpula-
tionem de rato: vt j-l.
ſi ſine, in princ. & lfinS.
finec ob. d S.cum autem.
d Indebiti cõ¬ & S. Marcellus. quia in
dictione pete-
re poteſt debi-
tor id quod in-
debite ſoluit
procuratori
creditoris: ex
ſtipulatione
verô de rato,ſi
interpoſita
fuit talis ſti-
pulatio.
e Procuratot
verus ſi dubi-
tatur de eius
mandato ſa-
tiſdare debet.
5 Condicere
nemo ab alio
poteſt, quod
ex ſua culpa
ſoluit.
g Satiſdare de
rato regulari-
ter procurator
rei non ſolet.
adde Gloſſ. l.6.
ſupreod.
g Libertatis
infinita eſt a¬
ſtimatio,
illis crat procurator
verus: licet ſatiſdede-
rit: quia dubitaba-
tur de manda hic non.
& ideo dixit procurator,
id eſt, procuraus. & ad
illam leg. cum minor,
dic, acceperit: ſ. ma-
ime.
k Sine iudice. aliàs
ſi cum iudice, non cõ-
diceret:vt C. de condict.
indebi. lj
l Condicturum con-
dictione ob cauſam,
eſt, quia jnon poſſidebat : at
cum poſſeſſionem eiuſdẽ rei nan-
ctusP eſſet, agit cum eo dominus
ad exhibendum. Sabinus ait fide-
iuſſoress non teneri: quoniam
hæc alia * res ſit. Nam d & ſi do-
minus egiſſet, mox abſoluto ad-
uerſario, quia non poſſideret, ex
integro ageret: non obſtaturam
rei iudicat exceptionem.
Defenſor ex neceſſitate poteſt ex-
ceptionem ex ſua perſona opponere.
BART.
1. Si procurator à debito-
re S pecuniam exegerit, & ſatiſ-
dederit dominum ratam rem ha-
bere: mox dominus de eadem
pecunia egit, & litem amiſerit :
committi ſtipulationeml: & ſi
procurator eandem pecuniã do-
mino ſine iudice ſoluerit, con-
dicturuml. Sed cum debitor ex
ſtipulatu agere cœperit, poteſt di-
ci, dominum, ſi defenſionem pro-
curatoris ſuſcipiat, non inutiliter
doli mali exceptione aduerſus
debitorem vti: quia naturale de-
bitum manet P.
In cauſaſtatus cauetur tã ex parte
actoris, quam rei: & certa pna appo-
nitur: quia res eſt inæstimabilis. PAV.
2. JSi quis à procuratore ſtatus
controuerſiam patiatur, ſatis acci-
pere debet à procuratore: ne im-
pune ſepius pro ſuo ſtatu conue-
niretur: & ſi dominus venientéſq;
ab eo perſone ratu non habuerut
quod procurator eum in ſeruitu-
tem petierit, vel aduerſus pro-
curatorem pex ſeruitute in liber-
tatem petitus fuerit: quanti ea res
eſt, ei prſtetur, ſcilicet cum de
vel ſine cauſa. quod dic vt S. de condict ob caul ſi procuratori. & not.
J. eod. l.ſi ſine. in princ.
m Exceptione. obiiciendo compenſationem naturalis debiti,
vtS. de compen. l. etiam. Nec ob. in eo. tit. l. quacumque vt ibi dixi.
n Manet. licèt ſit debitor abſolutus:vt S. de condictio inde. l. Iulia-
nus verum. & Inſtit de except. item ſi in iudicio. S Et no hie quod
defendenti domino in ſtipulatione de rato, datur hoc beneficium,
uod nõ datur defẽſo procuratoriſic S de in ius voc. l. ſed ſi in hac.
fi& C. de iure dol. fi. in prin. Sed numquid inuito procuratore
poterit dominus eius defenſionẽ ſuſcipere? Reſp. Ioan non: licet
ſit arg. contrà S. de procu. l ſi procurator. Sed tunc non repetet pro-
curator à domino, licet indebitum ſoluerit: quia fculpa ſua ſentit
hoc damnum vt j de reg.iurl.quod quis ex culpa. Io, item quod di-
xi procuratori non competere exceptionem, probatur C. de cõdict.
indebi. l. creditoris. & facit j. eo. lqu enim.S. penult.
O
p
S In ſeruitutem. ex poſſeſſione libertatis.
Aduerſus procuratorem. mutat caſum quando ille qui erat in
poſſeſſione ſeruitutis, aduersus procuratorem ſe in libertatem pe-
tit: & ſic eſt hic ſpeciale, g quod procurator rei ſatiſdat de rato, vt
per omnia habes S. de procur. l. non ſolum. S ſi ſtatus.
q ( Ad infinitumvt h & j. de reg iur-l. non eſt ſingulis. S. infinita.
& Inſtit. qui manu. non poſ.. pe. & facit j. de cuſto. reo..ij & quod
noS. de prat. ſti. l fi.
r De libertate. id eſt pro libertate.
Ctor. JCASVS. Actor à tutore datus cauet de rato. ſecus
in actore ciuitatis, vel magiſtro vniuerſitatis, vel curatore
bonis dato. FRANC. ACCVRS.
ſActor à tutore. Con l vulgo. ſuprà de adminiſt. tut. & l ſeruum,
Ratam rem haberi.
S. de procurat. CVIAC.
1248
ſ 5 Actor à tutore datus. id eſt dari petitus.
t Omnimodo ctiam ſi conſter eum habere mandatum à tuto-
re, quia tamen non eſt cettum ſolenniter fuerit conſtitutus, an
non:cauet er contra quem agit pro mnore
A
libertate eius conſtiterit, id eſt,
quati interfuerit eius de ſtatu luo
turſus non periclitari, & propter
impendia que in litem fecerit. led
Labeo certam ſummam compre-
hendendã eſtimabit: quia ſtima-
tio libertatis ad infinitum d extẽ-
deretur. ex quo autem dominus
ratum non habuerit, committi vi-
detur ſtipulatio: ſed non antè ex
ea agi poterit, quam de libertate
iudicatum fuerit: quia ſi ſeruus ſit
iudicatus, inutilis fit ſtipulatio:
cum & ſi qua ſit actio, eam domi-
no acquiſiſſe intellegitur.
In hac lege iuriſcõſultus facit men-
tionem de quatuor perſonis: quarum
prima tenetur de rate, tres non. BAR.
IX. VLPIANVS libro nono
ad Edictum.
Ctor à tutore datus? om-
nimodo cauet: actor ciui-
tatis nec ipſe cauet, nec magiſter
vniuerſitatis , nec curator bonis
conſenſu creditorum datus*.
Etiam in actibus extraiudiciali-
bus prastatur ista cautis, ſi de man-
dato dubitatur: vt pars aduerſa tu-
tior ſit. h. d. cum legſeq. PAVL.
x. IDE M librô octagenſimo
ad Edictum.
Nterdum ex conuentione V
ſtipulatio ratam rem interpo-
i ſolet: vt puta ſi quid procura-
tor aut vendat, aut locet, aut ſi ei
ſoluatur.
YI. HERMOGENIAN VS libro
ſexto Iuris Epitomarum.
El paciſcitur, vel quodlibet
aliud nomine abſentis ge-
rit.
XII. VLPIANVS libro octagen-
ſimo ad Edictum.
cum ſeq. & prin. ſeq. FR. ACCVRS.
El ſi aliud. ſcilicet negotium.
ratuin quod fecit procurator falſus.
Leuis eſtS.ER. AcCVRS.
¬
: cauer e dico de rat.
ſolenniter enim eſt
conſtituendus,dc eſt,
cum decreo vt d.l. &
Inſtit. de cura.S. fin. Sed
ſi conitaret eum cum
decreto conſt tutu tue
non caueret ln al is
de quibus hic ſubiicit,
non conſideratur ſo-
lennitas: vel praſumi-
tur eſolennitas, ſeilicet
quod interuenert de
cretu:ideôque non ca
uetur, dumodo conſtet
de mandato. Sic & in
tutore qui nõ cauet, ſi
conſtet eum tutorem:
vt ſuprà de admini.tuto.
l vulgo. Si autem pro-
babilis f præſumptio
eſſet in cõtrarium, vel
hoc non conſtaret: ca-
uere deberet. ſcilicet
actor vniuerſitatis: vt
S. quod cuiuſque vni
uer. litem.S. actor, & ſic
in primo. i. in actore
tutoris duo gſunt ne-
ceſſaria cõpetere, ſi à
primo incip as, ſcilicet
mandatum tutoris &
iudicis decretum, vt vi-
tetur ſatiſdatio. In aliis
vnum. ſ mandatum à
ciuitate vel ab vni-
uerſitate, vel à credito-
ribus. Sed de i quo
cauet hic actor tuto-
ris? Reſpon. quod mi-
nor ratum habebit.
2. Vel ſecundûm Azo.
certam ſummam pecu-
ni, ſi minor reſtitur
petat: arg. ſuprà eo. l.
cum minor. ij. reſpon.
u Nec magiſter. Ad
hoc eſt ſuprà de pact. l.
item magiſtri.
B Nec magiſter vni-
uerſitatis, nec curator
bonis. Quia ex decreto
dantur. CVIAC.
x J Datus de quo di-
citur ſuprà de cura. bo.
dan.l ijain princ.
Nterdum. CASVS. Non ſolum in iudicio praſtatur cautio
rati, ſedetiam extrà: vt ſi hoc conuenit: vt ecce ſi procurator
mcus vendat aut locet, aut ei nomine meo ſoluatur, hoc acto
quod ſatiſdet de rato, nam ſatiſdare debet. qua ſatiſdatio de rato
preſtatur vt magis ſit tutus ille cui prſtatur, & hoc dicit hæcl.
y Interdum ex conuentione. in iud’ciis ex neceſſitate preſta-
tur, cum eſt petita abinitio: vtS. de procur.l. Pomponius. rati. &
Inſtit. de ſatiſda. tut. & curat. S. ſciendum. & J. eod. l. non ſolum.
Interdum ex conuentione. Dicitur conuentionatis in l. 5. ſu-
Vrà de verl blig vide ſeripea bil CvI A .
HABERE. Nunc dicit qualiter dominus vidcatur habere
IVLLANVS. JQuœritur
quando dominus debeat haberé ratum quod factum eſt cum fal-
ſo ſuo procuratore, quoad hoc vt non committatur ſtipulatio de
rato contra procur. & dicit quod ſtatim cum cœpit ſcire quod
fecit falſus procurator: dum tamen arbitrio iudicis aliquod tem-
pus modicum tranſeat. Secundô dict: ſi dominus non habuit ra-
tum quod procurator falſus exegit, & ſic commiſſa eſt ſtipulati
de rato contra falſum procur. ſed demum hab-t ratum:an eua-
ne ſcat ſtipulatio de rato iam commiſſa? Reſp quod de rigore non
euaneſcit, ſed de quitate ſie, ope except. dol mali, que præualet.
Intellige autem dominum habere ratum, ſiue dominus dicat, hoc
habeo ratum quod exegit procurator meus falſus: ſiue exigat à
procura. falſo, quod ipſe falſus procurator exegerat. SIVE.J
RR 5
Qe rinei, contimuatur ſapra in caſu pratuden IREu
a Quà
a Actor à tue
tore conſtitu-
tus non ſolen-
ni ter, cauet de
rato.
b Actor à tu-
tore datus, ſo-
lenniter con-
ſtituendus.
t Solenniter
interdum idé
quod cum de-
creto.
d Putà actore
ciuitatis & ſi-
milibus.
e Solennitas
decreti inecr-
dum pr ſumi-
tur.
f Probabilis
præſumptio
ſolenniratis
omiſſ facit vt
is caueat, qui
cauere nõ de-
bebat.
g Actor à tu-
tore datus vt
non caueat de
rato, duo ſunt
neceſſaria.
h Actor à ci-
uita te, vniuer-
ſitate, vel
creditoribus
bonis datus nõ
cauet de rato
ſi mandatum
habet. vnde
colligunt in
cõſtitutione &
in citatrone
Conſulum, nõ
requir neceſ-
ſario decreti
iudicis. v. Glo.
Rul. te de retis
decurimam. l.
C.x. Guiton
Papæ ſingulari
4 2. aut ſane
ſi exig tur, pr
lemomeu inter-
ht ſic non re-
quiri decretu,
ve curatorem
bonis eins qui
ceſſit bonis,
creditores cõ-
ſtituant: ſed
abſentis tantû,
vt notat hic
Bart.
i Actor à tuto-
re datus caue-
re debet ratã
rem minorem
habiturum:vel
certam ſummnã
pecuniæ.
Cautin rem
raram haberi,
an & quando
ex neceſſitate
& ſponte præ-
ſtetur.