Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Iustinianus <Imperium Byzantinum, Imperator, I.>
Corpus Ivris Civilis Ivstinianei (Band 5,2): Institutionum, Sive Primorvm Totivs Ivrisprudentiae Elementorum Libri Quatvor: Omnia à mendis quàm accuratissimè repurgata, atque vindicata — Lyon, 1627

DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.2602#0099
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
149

De rerum diuiſione. Tit. j.

dicatur libera conceſſio, vide hîe Bar. AN .

prouincialia etiam pradia publica non eſſe. CVIAC.
aria a Tributaria qua ? tributa Romæ reddunt.

prædia.

b Alienantur. per traditionem. ADDIT1o. Quz quot modis

fieri intelligatur, vide Angel. Et an per verbum, tradidit, poſi-
tum in inſtrumento, probetur: vide Bar. & Chriſtoph. hîc.

c In prouincii, quaſi
dicat, talia prædia non
ſunt in Italia. AcVRS.
dInmer que. ſcil. pro-
b Pradia pror uincialiab.
uinciadils ol e J Conſtitutione vec.
ſerit in domi¬ de vſu. trantfor. lvnica.
nij tranſtatio¬ fJ Nulla eſt diſferentia.
ne, ſed in tri¬ ſcil quantum ad domi-
butis. nij tranſiationem: vt
Cod. de vſucap. transfor.
l vnica. ſed quantum ad
tributa eſt differentia.
C. de epiſcop. & cleric.l.
de his.
g Sed ſi quidem vere
nulla eſt differentia:ſed
ſi, &c.
h Tradantur ſcil, ſi-
pendiaria prædia, &
tributaria. Accvus.
i Transferuntur. ſcili.
prouincialia prdia: ſi-
cut Italica. & eſt ve-
J Fait ad hune um in omnibus, niſi

s G zin aſin. ſeriptura neceſſaria ſit,

ſecundûm Ioan. vt Ce.
de ſuffra. l. vniea. quod
ſi pradia. Item ſunt ve-
ra, ſi accipiens induca-
tur in vacuam poſſeſ-
ſionem, ſecudûm quoſ-
damrvn prié hi
eRam ha res ros. Ioan contra. vt ffde
nopritpignus fun dot lſi fandum dde
non ſunt, quia equirrer. dol. homo li-
adhuc ſuz res ber. S. quicquid. ſufficit
ſunt ſicutante enim induei in poſſeſ-
raditioné n. ſionem, licét non va-
tio, quia pi¬ somr aa¬...¬
nus & domi- uam. Quod autem in
nium nequeut dicta lde proba, dicitur:
concurrere. I demonſtratiuë, quod
neque pignus ff. ſie euenerit:non cauſa-
s Que nimire tiue dicitur.
non principa. J Verô. pro ſed. Ae-
liter, ſed appro CVRS.

exrà de pin.

& tributaria? prædia eodem
modo alienantur P. Vocantur
autem ſtipendiaria, & tributa-
ria prædia, quæ in prouinciise
ſunt: inter quaæ, necuon &
Italica prædia, ex noſtra conſti-
tutionet nulla eſt differentia f:
ſed ſi quidem S ex cauſa dona-
tionis, aut dotis, aut qualibet ex
cauſa alia tradantur h, ſine du-
bi transferunturi.

Ita demum traditione rei ven-
ditæ emptor dominus efficitur, ſi
aut pretium venditori ſolutum ſit,
aut aliter ſatis ei factum ſit, aut
fides de pretio habita: & quod
per alium facimus, ipſi quoque
facere videmur.
41. Venditæ pverôlres!, &
tradite, non aliter emptori ac-
quiruntur, quàm ſi is venditori
pretium ſoluerit: vel alio modo
ei ſatisfecerit: veluti expromiſ-
ſore, aut pignore m dato P. quod
quanquam cauetur lege duode-
cim tabularums: tamen recte
dicitur & iure gentium, id eſt,
iure naturali? id effici. Sed ſi
is, qui vendidit a, fidem empto-
ris ſecutus fuerit: dicendum
eſt ſtatim rem emptoris fieri?.

42. JNihilt autem intereſt
vtrûm ipſe dominus tradat ali-
cui rem ſuam, aut voluntate
1

batiue, trasfer lJ Res qua loco pignoris à venditore teneri poſſunt: vt ffde
tur dominium at empt.l. Iulianus. S offerri.

in quãtum ap-
probat ipſum
contractû dan

mJ Pignore quod ſie intelligo, ſi placeat venditori aliud, quam
pretium accipere:alias non:vt ffeſi cer peta l.S.j.

do formamvt n Dato. porerit ergo vindicare venditor rem; ſeilicet ſi non

nõ aliter tran- fuit de pretio ſatisfactum:vr

ſeat, quam ſi
fuerit de pre-
tio ſatisfacti:

ff de tribu.l- procuratoris. ſed & ſi

dedi mercedemniſi emptor tunc pretium offerat:vt ffmand.l di-
ligenter.S.j. in fi. & ff.de precario. lea qua.
oJ Lex xi tabularum. qua eſt ius ciuile: vtde iui & iurl.

Cdritttra , u iutile luhe ioitur. non ſai¬ ¬.
e In cotrarin ius ciuile. Shoc igitur. non ſolum gentium.
eſt veritas, pJ Iure naturali. ſic dictum quod naturali ratione inductum

quia tune vi-
detur habere
fiden de pre-
tio, & trãsfert

fuit: vt ſuprà, de iure natu. . quod vero. & S. ſed naturalia.
q Vendidit. & tradidit.
t Fidem omptoris. Quid ſi dedit diem ad ſoluendum? reſpond.

domini euià non facta ſolutione vindicat, ſecudûm Io.S C. de pact, inter emp.
ſi proteſtatus & vendi.l. commiſſoria. poreſt tamen contradici: quia aliud eſt
eſſet, ſe non ſimpliciter diem ſolutioni ſtatuere, aliud pactum legis commiſ-

onfidere vltra
decem dies ſe-
rundum Ang.

ſoriaf ponere SIrem quid ſi ſimpliciter tradat?leſpon vide-
tur ſequi fidem, niſi contrà probetur: vt quia forte dicebat em-

t Pactum legis ptor prſentem ſe habere pecuniam:vt ar ffde pig act. .-Et ar.
commiſſoriz contra ffade trib l procuraioris.S. ſed ſi dedi.

dicitur
aliqua res ven-
ditur ea cõdi-
tione, quod ni
ſi pretium ſol

quido ſ Emptoris fieri. niſi in caſibus:vt ffade iur fiſl. ſi procurator. S,fi.
ff de re iud.l à diuo Pio.S ſed emptor.
t Nihil. Quod enim quis per alium facit, ipſe facere vide-
tur:vr ffde vi, & vi ar j.. deieciſſe.

& infrà, de iniur. S. non ſo-

uatur ad certu lum. & ff de iniur l item apud. S feciſſe.

diẽ, erir inem-
ptavt colligtur
ex l2ff. de le.
commito.
g Per alium
quod quis fa-
cit, ipſe facere
videtur.
h Procuratoris
tororum, & v¬
niuerſorû bo-
norum diffe-
tentia

tate.

eurat. CVIAC.

u JPermiſſ ſit, vel ab ipſo domino, vel ab alio domini volun-

a Si cui libera. Hic alienare ita demum poreſt, ſi id exigat
negotiorum adminiſtratio: non donaudi, non diminuendi
cauſa denique eadem lege tranſigere poteſt.l. mandato.fffde pre

xLibera. ſecus in generali procuratore, qui non habet libe-
ram, vt ff-de procu l. procurator cui & l. procurator totorum. Sed M.
diſtinrit inter procuratorem totoru bonorum, vt ibi: & vni-
uerſorum, ve hie. ADDIT 10. Dic plenè per Bartolin l pro-
curator cui generaliter libera. ff de procu, & quando, & quomodo

150

Interdum. CASVS. Dixit ſuprà quod non ſolûm traditione
transfertur dominium: ſed etiam quandoque ſine traditione

nuda voluntas domini ſufficit ad dom.

inium rei ſuæ transfe-

rendam:veluti ſi Titius aliquam rem tibi commodauit, aut lo-
cauit, aut apud te depo-

eius alius, eui eius rei poſſeſſio
permiſſa ſitu.
43. 5 Qua ratione ſi cui li-
bera * vniuerſorum negotio-
rum adminiſtratio permiſſa fue-
rit à domino, iſque ex his nego-
tiis rem vendiderit, & tradide-
rit, facit eam accipientis.

lui rem ſuam iamdudi alicui
ex cauſa ad dominium inidonea
traditam, eidem poſteà iuſto titulo
conceſſit, dominium ſine noua tra-
ditione tranſtulit.

ſuit. Nam ſi prætereà
eandem rem tibi ven-
diderit, vel donauerit,
aut dotis nomine de-
derit, quamuis eam
rem ex cauſa venditio-
nis, aut donationis, vel
dotis tibi non tradide-
rit, eo tamen ipſo quod
ipſe patitur huiuſmodi
rem tuam eſſe, ſtatim
per eum domini eius
tibi acquiritur, ac ſi e
nomine tibi eam tradi-
diſſet. & idem contingit
in alia cauſa.

Nam ſi quis vendide-

rit tibi merces in hor-

44. JInterdum etiam ſine tra-
ditione, nuda l voluntas domi-
ni ſufficit ad rem transferẽdam:
veluti ſi rem, quam tibi aliquis
commodauerit, aut locauerit,
aut apud te depoſuerit: poſteà
aut vendiderit tibi, aut donaue-
rit, aut dotis nomine dederit.
Quamuis enim ex ea cauſa tibi
eam non tradiderit: eo tamen
ipſo quod patiatur tuam eſſez,
ſtatim tibi acquiritur proprie-
tas, perinde ac ſi eo nomine ti-
bi tradita fuiſſet.

Per traditionem clauium vide-
tur traditum dominium mercium
venditarum. ARET.

45. J Item ſi quis a merces in
horreo depoſitas b vendiderit;
pp

quia volunt, vnumquemque eſſe domi

reo ſuo depoſitas, & cla-
ues horrei tibi empto-
ri traditæ ſunt; do-
minium tibi merciui
acquiſitum intelligitur.
Et non ſolû vo-
luntate transfertur do-
minium, quando ha-

bet voluntatem tranſ-
ferendi in perſonam
certam; ſed étiam ali-
quando voluntas do-
mini ſufficit ad domi-
nium rei ſu transfe-
rendum in perſonam
incertam: vt in tali ca-
ſu. Prætores, vel conſu-
les quando miſſilia, id
eſt, aurum, vel argen-
tum, in vulgus proiici-
unt, vt multitudine po-
puli ad huiuſmodi
imiſſilia concurrente,
liberiûs poſſint per-
tranſire: licet ignorent
quantum quiſque ac-
cepturus ſit, tamen
inum eius quod accepe-

rit, ſtatim accipientem dominum efficiunt. J Et cadem ratio-

ne verius eſſe videtur, ſi aliquis rem
habitam occupauerit:ſtatim ipſum occr

pro derelicto à domino
upantem dominum fie-

ri.Sed domine, dicatis mihi, quomodo dicitur quid haberi pro
derelicto? Ad hoc reſpond. Amice, illud pro derelicto haberur,

quod dominus tali intentione abiecit,

mero rerum ſuarum eſſe nolit: & ideô

vt illud amplius in nu-
ſtatim, cûm abiecerit,

dominus eſſe deſinit: vnde cum in nullius bonis ſit, de iure gent,
occupanti conceditur.S Sed & alia cauſa proiiciendi res eſt:ve
quãdo in tempeſtate maris cauſa exonerandæ nauis ciiciuntur:
& ideireô in huiuſmodi rebus ciectis aliud ius ſtatuitur. Nam
huiuſmodi res in tempeſtate maris eiectæ remanent in domi-

nio corum qui cas eiecerunt: quia veru

m eſt, dominos eas non

eo animo eieciſſe, vt amplius eas non haberent: ſed quô magis
ipſi cum nane exonerata peticulum maris euadere poſſent: &
ideô ſi quis huiuſmodi res fluctibus expulſas, vel etiam in ipſo
mari conſecutus fuerit animo lucrandi, furtum committit, &
actione furti tenetur. Non enim multum videntur diſtare ab il-
lis rebus qua de rheda currente dominis non videntibus ca-

dunt. h d.vſque ad finem tit. Franc.

y Nuda. ſcilicet à traditione: ſit Cod. de pact. , traditionibus.
Item a in aliis caſibus dominium ſine traditione datur: qui poſ-
ſunt his legibus notariff de acquiren. paſſeſſ- . S ſi iuſſerim. & S.
idémque & lquod meoS. ſi venditoreme l quorûdam-.IIem C de
acqui poſ- minus & C. de donatil.j & lquiſquubb Item ſi volens
tibi tradere dominium, nomine tuo me conſtituam poſſidere,
vel conducam à te:vtffde acquir poſl quod mec, & de rei vinl.

quedam mulier.

z2 Tuam eſſe ſi res eſt præſens:vt ffde rei vir laii. & l-hac ſi.

2. Vel hic in vera venditione, ibi in ficta:

a Dominiũ ſe-
ne traditione
quibus modis
acquiri poſſit.
bEt an habẽs
inſtrumentum
credlti videa-
tur procura-
tor: vde laſon,
e ye-ncſſi hic.
v fiprô emptl.i. Item

hoc eſt verum, ſi pretium ſit ſolutum, vel ſatis factum: vt Seod.

S. vendita.

a C Item ſi quis. S hie eſt caſus: vbi ſine poſſeſſione tradita ac-
quiritur dominium; & alios habes notatos ..de rei vin.lſi ager.

in gl finali.

bJ S Depoſitas. id eſt, repoſitas.

e Hc Gl. pon
eſt Accur ime
eſt additio,

a Simulatque.
 
Annotationen