DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.53421#0254
a. Cz»'.
Et^ech;
Pfal. i
IjHS£ 5<
)
479 APPENDI
ter illam admirabilem sapientiam quam argu-i
mento in Salomone cognoverat, perspedo ser-
vorum habitaculo & ordine ministrantium ,
maxime admirata , spiritu ipso desecerat , si-
cut 3. Reg. 10. capite scribitur ► Hujus ita-
que strudurae mirisicas etsi fundamentum soh-
dum inconcusfumque persistat, ornatus tamen
ac ceterarum partium ordo labefactari judi-
cantur . Nam loco apostolorum eos hodie
cernimus de quibus Paulus Corinthiis scripse-
rat : Pseudo-apofloli, inquit, operari , fubdbli,
transfigurantes fe in apofiolos Chrifii. Nec alios
puto , patres , optimi , hodiernos prophetas
existere , nisi eos dumtaxat de quibus Eze-
chiel in Spiritu videns dixerat: V& , inquit,
2 3? prophetis infipientibus , qui fequuntur (piritum.
fuum , & nihil vident: Quafi vulpes in defer-
tis propheta, tui Ifrael . Nequeo, patres reve-
rendissirni , crimina & casus gravissimos eo-
rum hominum vobis exponere., qui dignitate
& auctoritate velut in quadam specula con-
stituti , magistri debent esse publicas disciplinte.
Omnes enim declinaverunt , & ab officio re-
cedentes inutiles fadi sunt , sicut propheta te-
statur . Aptissime descripsit Isaias clericorum
ignominiam , socordiam , lasciviam , segni-
tiem , immunditiam , turpitudinem , ambitio-
nem , avaritiam . Speculatores ejus , inquit ,
caci omnes , nefcierunt univerfi: canes muti non
valentes latrare , videntes vana , dormientes, &
amantes [omnia : canes impudentifiimi : nefcie-'
junt faturitatem : ipfi pafiores ignoraverunt in-
telligenliam : omnes in viam fuam declinave-
runt , unufquifqtte ad avaritiam fuam ufque ad
novifiimum. Cum igitur ex eorum criminibus
ac vitae corruptione , qui virtutem ac discipli-
nam professi sunt, hujus mystici templi stru-
dura gravissimurn lapsum atque ruinam mi-
netur , optime ecclesiasticae saluti consulitis ,
patres ut redintegratio fiat, quam vos vulgo
reformationem nominatis . Ceterorum vero ho-
minum vitia , privatam ; clericorum vero scc-
lera , publicani perniciem inferunt. Nam cum
populi omnes in sacerdotem atque pontifi-
cem , tamquam in praeceptorem virtutum , su-
spiciant , id indubitata side putant a se facium
iri, quod ipse faciendum delegerit. Sed hanc
rem perdifficilem plenamque laboris ea ratio-
ne essicere poteritis, si non sit schisrna in cor-
pore , Nam cum in ipsa spirituali structura sit
unitatis multiplicitas, tamen inter ceteras illa
praecipua judicatur , quam ille caelestis ac in-
dividuus Spiritus essicit . Haec autem omnia
dixit Apostolus : Operatur unus atque idem Spi-
ritus , dividens fingulis prout vult , sicut 1. ad
Corinthios 12. cap. scribitur . Fieri autem mi-
nime potes , ut hi qui adversa de bonis mo-
ribus sentiunt, & qui manifestam ruinam ec-
clesiae parant, Spiritu Dei ducantur. Eo etiam
evenit ut praeceptis majorum ad vitae innocen-
tiam atque religionem velle quempiam duce-
re, perdifficile sit, nisi eum Spiritus Dei prius
induxerit . Pleni sunt libri omnes Christiano-
rum sandissimis exhortationibus, pleni praece-
ptis saluberrimis , pleni exemplis admirabili-
bus . Quidquid de vita & honestate clerico-
rum decerni & praecipi potest, id totum am-
plissimis literis & maximis codicibus contine-
tur & tamen nemo facit legem , sicut dicit sal-
vator. Prius itaque Spiritus ille rogandus est,
ut doceat & inspiret quo pado impleri de-
beant suse justificationes. , sicut propheta
X PRIMA 480
l precatur . Ceterum impossibile quidem vide-
tur de principatu ecclesiae ac de moribus
disputare simul atque decernere . Nam cum
de capite ac principe senatus ecclesiasticus oc-
cupatur, ornatui publicae honestatis satis apte
vacare non potest , Extant gentilium atque
Christianorum monumenta amplissima , quae,
huic rei gravissimurn testimonium aderunt .
Unum solum impraesentiarum sufficiat . Cum
per Oniam pontificem solum res Judaeorum
agitarentur , civitas sanda in omni pace ha-
bitabatur , legesque optime custodiebantur , si-
ent 2. Machabteor. 3. cap. scribitur. Sed po-,
steaquam per ambitionem Jasonis fratris col-
latio lummi pontificii ad Antiochum transla-
Ha est , mox gymnasia & ephebis in civitate
Dei fuerant institutae , horrendum certe sce-
lus , & omnibus saeculis inauditum facinus .
Confracto itaque atque colliso ecclesiastico cor-
pore , integritas honestatis atque religionis
constare minime potest . Praeterea quem vos
patres ecclesiasticis institutis coercere poteri-
tis, qui mox alios qusesitqrus non sit, a qui-
bus grate suseeptus , prioris vitae corruptelam
non teneat ? Et inde huc venientem nemo
corripere audebit, ne suo exemplo alii secutu-
ri teneantur . Itaque , patres sapientissimi, mo-
res ecclesiasticos ea ratione potestis compo-
nere , si non sit schisrna in corpore . Horta-
tur vos ad hoc opus pernecessarium dignitas
J beatissimi patris nostri Eugenii pontificis ma-
ximi , qui Petri sedem tenet & fidem , sine
cujus auctoritate nulla lex aut decreta satis
roboris habere poliunt , ut est dist. 22. Sa-
crosanda . Cujus sententite beatus Thomas se-
cunda secundae qutest. 1. artic. 10. fidelissimus
testis est . Hortatur vos ad hanc ecclesiasti-
cam disciplinarn hujus sandissimi patris inte-
gritas, qui cum a puero usque ad hanc con-
sedam aetatem vitam prseclarissimis virtutum
muneribus exornaverit , adeo ut in ipso cor-
rigendum abradendumque nihil omnino videa-
tur , tamen ut optimi praesulis morem gerat,
hanc quam vos patres reformationem nomi-
natis a seipso incipere cupit , sic huic publi-
)cse adioni debitus ordo tribuatur, 0 vere pon-
tificem, o pastorem gregis dominici meritis-
simum ! Quem luperiorum pontisicum , obse-
cro patres , vestra tenetis memoria qui ista
protulerit , qui in tanta rerum tempestate in-
frado animo manserit ? Ite igitur , patres le-
dissimi , & hujus pii.ssimi patris atque ponti-
sicis meritissimi justissima vota & desideria im-
pleatis si vultis mores ecclesiasticos integrita-
ti pristinte restituere . Sed de reformatione
quid sentiam , jam patres audistis: amodo &
de pace pro extrema orationis particula pau-
cissimis utar. Cum plurima sint exercitationum
genera, patres ledissimi , quae ad sacerdotis
atque pontisicis ossicium attinet , tamen illud
praecipuum est quod in conciliandis pacandil-
que populis confiat: siquidem sacerdotis pro-
pria adio dicitur , cum inter Deum hominem-
que medius quasi conciliator accedit, ut pla-
cet sando Thomae 3. parte q. 25. art. i.Pro-
pterea & sacerdos a Deo legem & sacramen-
ta recipit , quo populis voluntatem divinam
signisicet, conciliarique volentibus paramenta
debita tribuat. Et rursus acceptas ab homini-
bus oblationes & sacrificia domino offert , ut
divinam majefiatem hominis vitio vehemen-
ter j-nfensam placet atque conciliet . Hoc acu-
te.
Mach. 4,
Et^ech;
Pfal. i
IjHS£ 5<
)
479 APPENDI
ter illam admirabilem sapientiam quam argu-i
mento in Salomone cognoverat, perspedo ser-
vorum habitaculo & ordine ministrantium ,
maxime admirata , spiritu ipso desecerat , si-
cut 3. Reg. 10. capite scribitur ► Hujus ita-
que strudurae mirisicas etsi fundamentum soh-
dum inconcusfumque persistat, ornatus tamen
ac ceterarum partium ordo labefactari judi-
cantur . Nam loco apostolorum eos hodie
cernimus de quibus Paulus Corinthiis scripse-
rat : Pseudo-apofloli, inquit, operari , fubdbli,
transfigurantes fe in apofiolos Chrifii. Nec alios
puto , patres , optimi , hodiernos prophetas
existere , nisi eos dumtaxat de quibus Eze-
chiel in Spiritu videns dixerat: V& , inquit,
2 3? prophetis infipientibus , qui fequuntur (piritum.
fuum , & nihil vident: Quafi vulpes in defer-
tis propheta, tui Ifrael . Nequeo, patres reve-
rendissirni , crimina & casus gravissimos eo-
rum hominum vobis exponere., qui dignitate
& auctoritate velut in quadam specula con-
stituti , magistri debent esse publicas disciplinte.
Omnes enim declinaverunt , & ab officio re-
cedentes inutiles fadi sunt , sicut propheta te-
statur . Aptissime descripsit Isaias clericorum
ignominiam , socordiam , lasciviam , segni-
tiem , immunditiam , turpitudinem , ambitio-
nem , avaritiam . Speculatores ejus , inquit ,
caci omnes , nefcierunt univerfi: canes muti non
valentes latrare , videntes vana , dormientes, &
amantes [omnia : canes impudentifiimi : nefcie-'
junt faturitatem : ipfi pafiores ignoraverunt in-
telligenliam : omnes in viam fuam declinave-
runt , unufquifqtte ad avaritiam fuam ufque ad
novifiimum. Cum igitur ex eorum criminibus
ac vitae corruptione , qui virtutem ac discipli-
nam professi sunt, hujus mystici templi stru-
dura gravissimurn lapsum atque ruinam mi-
netur , optime ecclesiasticae saluti consulitis ,
patres ut redintegratio fiat, quam vos vulgo
reformationem nominatis . Ceterorum vero ho-
minum vitia , privatam ; clericorum vero scc-
lera , publicani perniciem inferunt. Nam cum
populi omnes in sacerdotem atque pontifi-
cem , tamquam in praeceptorem virtutum , su-
spiciant , id indubitata side putant a se facium
iri, quod ipse faciendum delegerit. Sed hanc
rem perdifficilem plenamque laboris ea ratio-
ne essicere poteritis, si non sit schisrna in cor-
pore , Nam cum in ipsa spirituali structura sit
unitatis multiplicitas, tamen inter ceteras illa
praecipua judicatur , quam ille caelestis ac in-
dividuus Spiritus essicit . Haec autem omnia
dixit Apostolus : Operatur unus atque idem Spi-
ritus , dividens fingulis prout vult , sicut 1. ad
Corinthios 12. cap. scribitur . Fieri autem mi-
nime potes , ut hi qui adversa de bonis mo-
ribus sentiunt, & qui manifestam ruinam ec-
clesiae parant, Spiritu Dei ducantur. Eo etiam
evenit ut praeceptis majorum ad vitae innocen-
tiam atque religionem velle quempiam duce-
re, perdifficile sit, nisi eum Spiritus Dei prius
induxerit . Pleni sunt libri omnes Christiano-
rum sandissimis exhortationibus, pleni praece-
ptis saluberrimis , pleni exemplis admirabili-
bus . Quidquid de vita & honestate clerico-
rum decerni & praecipi potest, id totum am-
plissimis literis & maximis codicibus contine-
tur & tamen nemo facit legem , sicut dicit sal-
vator. Prius itaque Spiritus ille rogandus est,
ut doceat & inspiret quo pado impleri de-
beant suse justificationes. , sicut propheta
X PRIMA 480
l precatur . Ceterum impossibile quidem vide-
tur de principatu ecclesiae ac de moribus
disputare simul atque decernere . Nam cum
de capite ac principe senatus ecclesiasticus oc-
cupatur, ornatui publicae honestatis satis apte
vacare non potest , Extant gentilium atque
Christianorum monumenta amplissima , quae,
huic rei gravissimurn testimonium aderunt .
Unum solum impraesentiarum sufficiat . Cum
per Oniam pontificem solum res Judaeorum
agitarentur , civitas sanda in omni pace ha-
bitabatur , legesque optime custodiebantur , si-
ent 2. Machabteor. 3. cap. scribitur. Sed po-,
steaquam per ambitionem Jasonis fratris col-
latio lummi pontificii ad Antiochum transla-
Ha est , mox gymnasia & ephebis in civitate
Dei fuerant institutae , horrendum certe sce-
lus , & omnibus saeculis inauditum facinus .
Confracto itaque atque colliso ecclesiastico cor-
pore , integritas honestatis atque religionis
constare minime potest . Praeterea quem vos
patres ecclesiasticis institutis coercere poteri-
tis, qui mox alios qusesitqrus non sit, a qui-
bus grate suseeptus , prioris vitae corruptelam
non teneat ? Et inde huc venientem nemo
corripere audebit, ne suo exemplo alii secutu-
ri teneantur . Itaque , patres sapientissimi, mo-
res ecclesiasticos ea ratione potestis compo-
nere , si non sit schisrna in corpore . Horta-
tur vos ad hoc opus pernecessarium dignitas
J beatissimi patris nostri Eugenii pontificis ma-
ximi , qui Petri sedem tenet & fidem , sine
cujus auctoritate nulla lex aut decreta satis
roboris habere poliunt , ut est dist. 22. Sa-
crosanda . Cujus sententite beatus Thomas se-
cunda secundae qutest. 1. artic. 10. fidelissimus
testis est . Hortatur vos ad hanc ecclesiasti-
cam disciplinarn hujus sandissimi patris inte-
gritas, qui cum a puero usque ad hanc con-
sedam aetatem vitam prseclarissimis virtutum
muneribus exornaverit , adeo ut in ipso cor-
rigendum abradendumque nihil omnino videa-
tur , tamen ut optimi praesulis morem gerat,
hanc quam vos patres reformationem nomi-
natis a seipso incipere cupit , sic huic publi-
)cse adioni debitus ordo tribuatur, 0 vere pon-
tificem, o pastorem gregis dominici meritis-
simum ! Quem luperiorum pontisicum , obse-
cro patres , vestra tenetis memoria qui ista
protulerit , qui in tanta rerum tempestate in-
frado animo manserit ? Ite igitur , patres le-
dissimi , & hujus pii.ssimi patris atque ponti-
sicis meritissimi justissima vota & desideria im-
pleatis si vultis mores ecclesiasticos integrita-
ti pristinte restituere . Sed de reformatione
quid sentiam , jam patres audistis: amodo &
de pace pro extrema orationis particula pau-
cissimis utar. Cum plurima sint exercitationum
genera, patres ledissimi , quae ad sacerdotis
atque pontisicis ossicium attinet , tamen illud
praecipuum est quod in conciliandis pacandil-
que populis confiat: siquidem sacerdotis pro-
pria adio dicitur , cum inter Deum hominem-
que medius quasi conciliator accedit, ut pla-
cet sando Thomae 3. parte q. 25. art. i.Pro-
pterea & sacerdos a Deo legem & sacramen-
ta recipit , quo populis voluntatem divinam
signisicet, conciliarique volentibus paramenta
debita tribuat. Et rursus acceptas ab homini-
bus oblationes & sacrificia domino offert , ut
divinam majefiatem hominis vitio vehemen-
ter j-nfensam placet atque conciliet . Hoc acu-
te.
Mach. 4,