DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.53421#0519
ANNO
CHRISTI
14-33-
serint de ecclesiis suis , non debeant suscipi
in aliena ecclesia, sed cogi etiam per ex-
communicationem , ut inde exeant , & ad
suas redeant. Idem dicitur vn. quaestione 1.
10.0-9 DE LIBERA PRAEDICATIONE VERBI DEI. ieio
. . Quarto probatur haec conclusio ex praxi ec-A ordine ecclesiastico constituti fuerint, si reces--
anno clesiae primitivae : a cujus ergo exordio inchoan-
tes, ipse beatus Clemens, qui suit immediatus
Ex praxi eC- succe(sor sansti Petri, quem beatus Petrusmet
tivs. in summum Pontificem erexit, in articulo mor-
tis suae scribit in epistola sua ad Jacobum Hie-
rosolymorum episcopum in fine epistolae , di-
» cens : Nullum presbyterum in alicujus episco-
» pi parochia aliquid agere debere ejus per-
» mistu : cun&os etiam presbyteros propriis
» episcopis , in omnibus absque mora inobe-
» dientes , inslituente Domino , essie debere
» Episcopi , ex concilio Carthaginensi ; Epi-
0 scopi vel presbyteri si causa visitandi ad ec-
•o clesiam alterius episcopi veniunt; in suo
» gradu, id est, honore suscipiantur , & tam
0 ad verbum faciendum , quam ad oblationem
n consecrandam invitentur. Glossa Hugutii &
0 Archidiaconus : Quod nili invitentur, eis non
Cap. 8.
Ex doftrina
licet; ix.quiest.il Nullus primas . Unde pres»
byteji debent secum gerere literas dimissbrias
episcopi: alias non debent recipi nec ad quid-
sic patet conclusio nostra per sacra concilia . , . „ .
Loco sextosi imploraveritis didla doctorum dottoium.
in lege Dei veraciter se sundantium , inter mul-
ta pauca pro nunc adducam , residua post al-
legaturus partim . Sit primus beatus Ambro-in
» sius , super epistolam ad Ephesios dicens: Ut EPheE
» cresceret plebs, & multiplicaretur , inter ini-
» tia omnibus concessum est & evangelizare &
■ » baptizare , & scripturas in ecclesia expla-
docebat. Haec ille . Hinc beatus Dionysius
Areopagita discipulus beati Pauli, distinguens
tres adlus hierarchicos , attribuit diacono pur-
gare, illuminare presbytero, sed episcopo per-B quam admitti, Distinctione 71. Hortamur. Et
sicere : ita .quod in ecclesia primitiva diaco-
nus dicebatur baptizandos purgare , id est ,
exorcizare . Sed presbyter illuminavit dum
baptizavit : non enim, intelligitur ibi illumi-
nare, id est , praedicare .■ sed dicitur baptiza-
tio illuminatio , quia baptizato divina lumi-
na communicantur ; quse sunt habitus virtu-
tum theologicarum fidei , spei , caritatis ,
quae ibi infunduntur , secundum expolitionem
Alberti Magni . Sed solius episcopi erat ba-
ptizatum perficere, id est, praedicarez & con-
firmare . Ita exponunt commentatores ca-
nionys. pp. ppe v< jn ecclesiastica hierarchia . Post hoc
5. ecclcs. hie U, .
rarch. Dio, Papa Martmus in chronico , & habetur
xxi 11. quaestidne 1. Ecclesias smgulas ; qui E
sias singuiat , sgjp anno Domini 270. cum prius non est
cap. 1. " *
Aiia leftio sent nisi parochiae , & plebarii erant a oves
habet, omnes. . r . . r ,.n. . 4 , . , . r
Dionys. ep. i. epiicopi , ipie distmxit parochias ab epitco-
» nare. At ubi omnia loca circumplexa est ec-
n clesia , conventicula constituta sunt, & re-
» clores , & csetera officia in ecclesiis ordina-
n ta. Sequitur- a Quali omnes eadem polsint,
v irrationabile essiet , & vulgaris res & vilissi-
u ma videretur. Haec ille.
Secundus beatus Gregorius, & assiumitur
vi. quaestione m. Scriptum est in lege:
» Per alienam messem transiens falcem mitte-
a] Forte ,
Quia si.
Cap 1. resp.
5>. ad Augu-
stinum.
Deuter. 23.
patibus & diceceses a provinciis, dans singu-
los lingulis presbyteros ; mandans ut singuli
suis terminis contenti essient, & alienos non
n re non debes , sed manu spicas conterere,
o & manducare. Falcem ergo judicii mitte-
» re non debes in eam segetem, quae alteri
usurparent , quamquam multi presbyteri es-
sient. Ex quo patet clare, praxin ecclesi®pri-
mitivae pro conclusione asiu.mpta sententiare .
Quinto , haec conclusio probatur per conci-
lia antiqua , & per omnia idem ostenditur no-
bis libro v. de haereticis, capite, Cum ex in-
concilio Lateranensi habetur sic :
iib. 5. „ Sicut multa sunt membra unius corporis ,
llb'7’c* ,, omnia vero non eumdem actum habent
„ ita sunt ordines in ecclesia diversi , sed
,, non habent omnes eumdem actum , seu
„ idem officium . Nam secundum Apossiblum ,
£^‘■/'•4. alios dedit Dominus Apoftolos, alios prophe-
,, tas alios doclores. Cum ergo dodtorum or-
„ do sit quasi praecipuus in ecclesia , non de-
„ bet sibi quisquam indiffierentur praedicatio-
„ nis ossicium usurpare . Nam secundum A-
Rom. 15. „ possiolum , quomodo pr&dicabunt nifi mittan-
Luc'1O' „ sur? & Veritas ipsa pnecepit: Rogate domi-
,, nuru meffis , ut mittat operarios in vineam
kei'c^ dEx-‘e fuam. Et in capite, Excommunicamus; Quia
” vero dicitur sic/ Omnes qui prohibiti, vel
b- ’ . ’ ’ non missi, praeter auctoritatem ab Apossioli-
Cap.y, ca sede , vel loci episcopo suseeptam, publi-
„ ce vel privatim sibi praedicationis officium
„ usurpaverint , excommunicationis vinculo
„ nodentur : & nisi quantocius resipuerint ,
« alia competenti poena plectantur. Haec ille.
Notate haec verba, signate mylleria. Idem
'habetur sententialiter ex conciliis generalibus ,
ut patet dissiindtione 71. & 72. ex conciliis
Carthaginensibus , primo , quarto & quin-
to , Antiocheno , & Romano , & Milevita-
no , ubi praecipitur in omnibus illis , quod
presbyteri vel diaconi , aut qui in quocumque
Concik General. Tom. XXIX, '
,> videtur esse commissa; sed per essieflum bo-
» ni operis frumenta Dominica vitiorum suo-
n rum paleis expolia, & in ecclesise corpus
n admovendo & persundendo, quasi manden-
» do, converte. Quod exponit glossia Hugutii
& Archidiaconus , ad literam , de praedica-
tione verbi Dei , quam nemo debet in eccle-
siis exercere, quasi jus habens in eis, absque
> licentia praelati ecclesiae illius: sed bene potell
transeundo aliqua verba aedificatoria occurren-
tibus dicere, & sic eos in ortum ecclesiae,
quasi mandendo corroborare .
Sit tertius beatus Bernardus super Cantica,
n sermone 64. inquiens: Nec quisquam sibi
u sumit honorem , sed qui vocatur a Deo
» tamquam Aaron . Et Apoilolus ait Quo- ne^-.
» modo pn&dicabunt nifi mittantur? & scimus
» monachi non essie officium docere , sed lu-
» gere . Et his similibusque collecli mihi te-
» xo rete, & capio vulpem, ne demoliatur
» vineam. Claret namque & certum est ,
» quod prsedicare nec b publice convenit mo-
» nacho, nec novitio expedit, nec non mis-
i» so licet . Porro contra hsec tria venire, habetur.
» quanta consicientia demolitio est ? Ergo
n quidquid tale ingeritur animo, sive illud
» sit tua cogitatio sive immissio per angelum
» malum, dolosam agnosee vulpeculam, &
n malum sub specie boni. Htec ille.
Sit quartus sanclus Thomas , qui quodlibe- Art-
to xii. quaestione xvn. illam materiam deter-
minat , & quasstionem in terminis propriis
movet, an scilicet liceat prsedicare cuicumque
» absque licentia praelati superioris. Et respon-
» dendo dicit, quod nullus quantumcumque
S ss n do-
CHRISTI
14-33-
serint de ecclesiis suis , non debeant suscipi
in aliena ecclesia, sed cogi etiam per ex-
communicationem , ut inde exeant , & ad
suas redeant. Idem dicitur vn. quaestione 1.
10.0-9 DE LIBERA PRAEDICATIONE VERBI DEI. ieio
. . Quarto probatur haec conclusio ex praxi ec-A ordine ecclesiastico constituti fuerint, si reces--
anno clesiae primitivae : a cujus ergo exordio inchoan-
tes, ipse beatus Clemens, qui suit immediatus
Ex praxi eC- succe(sor sansti Petri, quem beatus Petrusmet
tivs. in summum Pontificem erexit, in articulo mor-
tis suae scribit in epistola sua ad Jacobum Hie-
rosolymorum episcopum in fine epistolae , di-
» cens : Nullum presbyterum in alicujus episco-
» pi parochia aliquid agere debere ejus per-
» mistu : cun&os etiam presbyteros propriis
» episcopis , in omnibus absque mora inobe-
» dientes , inslituente Domino , essie debere
» Episcopi , ex concilio Carthaginensi ; Epi-
0 scopi vel presbyteri si causa visitandi ad ec-
•o clesiam alterius episcopi veniunt; in suo
» gradu, id est, honore suscipiantur , & tam
0 ad verbum faciendum , quam ad oblationem
n consecrandam invitentur. Glossa Hugutii &
0 Archidiaconus : Quod nili invitentur, eis non
Cap. 8.
Ex doftrina
licet; ix.quiest.il Nullus primas . Unde pres»
byteji debent secum gerere literas dimissbrias
episcopi: alias non debent recipi nec ad quid-
sic patet conclusio nostra per sacra concilia . , . „ .
Loco sextosi imploraveritis didla doctorum dottoium.
in lege Dei veraciter se sundantium , inter mul-
ta pauca pro nunc adducam , residua post al-
legaturus partim . Sit primus beatus Ambro-in
» sius , super epistolam ad Ephesios dicens: Ut EPheE
» cresceret plebs, & multiplicaretur , inter ini-
» tia omnibus concessum est & evangelizare &
■ » baptizare , & scripturas in ecclesia expla-
docebat. Haec ille . Hinc beatus Dionysius
Areopagita discipulus beati Pauli, distinguens
tres adlus hierarchicos , attribuit diacono pur-
gare, illuminare presbytero, sed episcopo per-B quam admitti, Distinctione 71. Hortamur. Et
sicere : ita .quod in ecclesia primitiva diaco-
nus dicebatur baptizandos purgare , id est ,
exorcizare . Sed presbyter illuminavit dum
baptizavit : non enim, intelligitur ibi illumi-
nare, id est , praedicare .■ sed dicitur baptiza-
tio illuminatio , quia baptizato divina lumi-
na communicantur ; quse sunt habitus virtu-
tum theologicarum fidei , spei , caritatis ,
quae ibi infunduntur , secundum expolitionem
Alberti Magni . Sed solius episcopi erat ba-
ptizatum perficere, id est, praedicarez & con-
firmare . Ita exponunt commentatores ca-
nionys. pp. ppe v< jn ecclesiastica hierarchia . Post hoc
5. ecclcs. hie U, .
rarch. Dio, Papa Martmus in chronico , & habetur
xxi 11. quaestidne 1. Ecclesias smgulas ; qui E
sias singuiat , sgjp anno Domini 270. cum prius non est
cap. 1. " *
Aiia leftio sent nisi parochiae , & plebarii erant a oves
habet, omnes. . r . . r ,.n. . 4 , . , . r
Dionys. ep. i. epiicopi , ipie distmxit parochias ab epitco-
» nare. At ubi omnia loca circumplexa est ec-
n clesia , conventicula constituta sunt, & re-
» clores , & csetera officia in ecclesiis ordina-
n ta. Sequitur- a Quali omnes eadem polsint,
v irrationabile essiet , & vulgaris res & vilissi-
u ma videretur. Haec ille.
Secundus beatus Gregorius, & assiumitur
vi. quaestione m. Scriptum est in lege:
» Per alienam messem transiens falcem mitte-
a] Forte ,
Quia si.
Cap 1. resp.
5>. ad Augu-
stinum.
Deuter. 23.
patibus & diceceses a provinciis, dans singu-
los lingulis presbyteros ; mandans ut singuli
suis terminis contenti essient, & alienos non
n re non debes , sed manu spicas conterere,
o & manducare. Falcem ergo judicii mitte-
» re non debes in eam segetem, quae alteri
usurparent , quamquam multi presbyteri es-
sient. Ex quo patet clare, praxin ecclesi®pri-
mitivae pro conclusione asiu.mpta sententiare .
Quinto , haec conclusio probatur per conci-
lia antiqua , & per omnia idem ostenditur no-
bis libro v. de haereticis, capite, Cum ex in-
concilio Lateranensi habetur sic :
iib. 5. „ Sicut multa sunt membra unius corporis ,
llb'7’c* ,, omnia vero non eumdem actum habent
„ ita sunt ordines in ecclesia diversi , sed
,, non habent omnes eumdem actum , seu
„ idem officium . Nam secundum Apossiblum ,
£^‘■/'•4. alios dedit Dominus Apoftolos, alios prophe-
,, tas alios doclores. Cum ergo dodtorum or-
„ do sit quasi praecipuus in ecclesia , non de-
„ bet sibi quisquam indiffierentur praedicatio-
„ nis ossicium usurpare . Nam secundum A-
Rom. 15. „ possiolum , quomodo pr&dicabunt nifi mittan-
Luc'1O' „ sur? & Veritas ipsa pnecepit: Rogate domi-
,, nuru meffis , ut mittat operarios in vineam
kei'c^ dEx-‘e fuam. Et in capite, Excommunicamus; Quia
” vero dicitur sic/ Omnes qui prohibiti, vel
b- ’ . ’ ’ non missi, praeter auctoritatem ab Apossioli-
Cap.y, ca sede , vel loci episcopo suseeptam, publi-
„ ce vel privatim sibi praedicationis officium
„ usurpaverint , excommunicationis vinculo
„ nodentur : & nisi quantocius resipuerint ,
« alia competenti poena plectantur. Haec ille.
Notate haec verba, signate mylleria. Idem
'habetur sententialiter ex conciliis generalibus ,
ut patet dissiindtione 71. & 72. ex conciliis
Carthaginensibus , primo , quarto & quin-
to , Antiocheno , & Romano , & Milevita-
no , ubi praecipitur in omnibus illis , quod
presbyteri vel diaconi , aut qui in quocumque
Concik General. Tom. XXIX, '
,> videtur esse commissa; sed per essieflum bo-
» ni operis frumenta Dominica vitiorum suo-
n rum paleis expolia, & in ecclesise corpus
n admovendo & persundendo, quasi manden-
» do, converte. Quod exponit glossia Hugutii
& Archidiaconus , ad literam , de praedica-
tione verbi Dei , quam nemo debet in eccle-
siis exercere, quasi jus habens in eis, absque
> licentia praelati ecclesiae illius: sed bene potell
transeundo aliqua verba aedificatoria occurren-
tibus dicere, & sic eos in ortum ecclesiae,
quasi mandendo corroborare .
Sit tertius beatus Bernardus super Cantica,
n sermone 64. inquiens: Nec quisquam sibi
u sumit honorem , sed qui vocatur a Deo
» tamquam Aaron . Et Apoilolus ait Quo- ne^-.
» modo pn&dicabunt nifi mittantur? & scimus
» monachi non essie officium docere , sed lu-
» gere . Et his similibusque collecli mihi te-
» xo rete, & capio vulpem, ne demoliatur
» vineam. Claret namque & certum est ,
» quod prsedicare nec b publice convenit mo-
» nacho, nec novitio expedit, nec non mis-
i» so licet . Porro contra hsec tria venire, habetur.
» quanta consicientia demolitio est ? Ergo
n quidquid tale ingeritur animo, sive illud
» sit tua cogitatio sive immissio per angelum
» malum, dolosam agnosee vulpeculam, &
n malum sub specie boni. Htec ille.
Sit quartus sanclus Thomas , qui quodlibe- Art-
to xii. quaestione xvn. illam materiam deter-
minat , & quasstionem in terminis propriis
movet, an scilicet liceat prsedicare cuicumque
» absque licentia praelati superioris. Et respon-
» dendo dicit, quod nullus quantumcumque
S ss n do-