DOI Artikel:
Nowak, Weronika: „Fabryka” kościoła i klasztoru ss. Norbertanek w Imbramowicach w latach 1711–1740: nowe ustalenia w sprawie finansowania i organizacji prac budowlanych oraz angażowanych artystów
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.51255#0075
i drewniane pomieszczenia gospodarcze26. Z notatek zamieszczonych w Historii
domowej wiadomo, że ocalałe mury kościoła i zachodniej części klasztoru zostały
wykorzystane w trakcie odbudowy. Już na początku stycznia 1711 roku nakryto
ściany świątyni prowizorycznym dachem, a w kwietniu zatrudnieni murarze
przystąpili do ich uzupełniania. Z fragmentarycznych relacji ksieni trudno wnio-
skować o dokładnym zakresie tych prac. Naprawa murów ceglanych dotyczyła
z pewnością kościoła oraz sypialni sióstr. Zaczęto od świątyni, przy której pra-
cowano od kwietnia do czerwca 1711 roku. Pod koniec tego miesiąca murarze
zajęli się skrzydłem zachodnim. Ostatnia notatka na temat wyżej wspomnianych
robót pochodzi z 30 czerwca. Odnotowano w niej prace przy dormitorium,
podczas których najpierw rozebrano nadpalone części murów, uzupełniono je
i wy tynkowano27.
Odbudowę klasztoru rozpoczęto w kwietniu 1712 roku od skrzydła zachod-
niego28. Do listopada 1713 roku wzniesiono jego drugą kondygnację i założono
dach29. Dopiero w 1714 roku przystąpiono do prac nad odbudową kościoła klasz-
tornego. Do sierpnia 1715 roku zdążono nadbudować mury świątyni, zbudować
zakrystię na wschodzie i założyć sklepienia, a w październiku ukończono dach,
który zwieńczono żelaznym krzyżem30. Rozpoczęto wówczas odbudowę po-
zostałych części klasztoru i wykończenia dormitorium - wytynkowano ściany,
założono okna, drzwi, podłogi, a w celach i infirmerii postawiono piece kaflowe31.
Zgodnie z notatkami zamieszczonymi w kronice, ta część budynku była gotowa
20 września 1716 roku32. W tym dniu odbyło się bowiem uroczyste wprowa-
dzenie sióstr do klasztoru w obecności biskupa chełmińskiego Krzysztofa Jana
Szembeka, komisarza Dominika Lochmana i kilku kanoników krakowskich33.
Po tym wydarzeniu przystąpiono do intensywnych prac przed konsekracją koś-
cioła. Zaczęto wówczas etap wykończeniowy34. Równolegle pracowano także
przy odbudowie skrzydeł południowego i wschodniego - nadbudowano mury,
wzniesiono drugą kondygnację, postawiono zadaszenie. Do września 1717 roku
zdołano całkowicie ukończyć część południową. Pod koniec 1718 roku stanęło
także skrzydło wschodnie35. Prace wykończeniowe w tych częściach prowadzo-
no aż do roku 172636. W 1722 roku rozpoczęto meblowanie pomieszczeń, które
26 „Spiklerz i budynek stary drewniany, także i stodoły Pan Bóg łaską swoją zachował”, zob. ibidem,
s. 44-46,223.
27 Ibidem, s. 47-48,50. Zachowanie tego budynku zostało podkreślone przez Grothównę w notatce
z 1715 r., w której przełożona określiła go mianem „starego dormitorium”, zob. ibidem, s. 82.
28 Ibidem, s. 55.
29 Ibidem, s. 68.
30 Ibidem, s. 74, 79, 81-82.
31 Ibidem, s. 66, 80, 82, 92, 94, 98-99.
32 Do 1725 r. prowadzono tam jeszcze drobne prace wykończeniowe - m.in. pokrywanie poko-
stem drewnianych elementów wyposażenia, układanie podłóg, zakładanie szyb w kaplicy na
zachodzie kościoła, zob. ibidem, s. 133,140-141,186-187.
33 Ibidem, s. 94-95.
34 Wytynkowano i pobielono mury, założono okna, położono posadzkę dębową w chórze zakon-
nym, a także przywieziono marmurowe elementy wyposażenia - kolumny do prezbiterium
kościoła oraz mensy ołtarzowe (ibidem, s. 91,94,99,110,117). Nad elewacją kościoła pracowano
jeszcze w 1725 r. (ibidem, s. 187). W latach 1728-1731 osadzano marmurowe stopnie do ołtarzy
oraz lawaterz w zakrystii, zob. ibidem, s. 233.
35 Ibidem, s. 82, 94,104-105.
36 Ibidem, s. 91, 94, 98,118,135,140-141,174,190.
74
ARTYKUŁY
Weronika Nowak
domowej wiadomo, że ocalałe mury kościoła i zachodniej części klasztoru zostały
wykorzystane w trakcie odbudowy. Już na początku stycznia 1711 roku nakryto
ściany świątyni prowizorycznym dachem, a w kwietniu zatrudnieni murarze
przystąpili do ich uzupełniania. Z fragmentarycznych relacji ksieni trudno wnio-
skować o dokładnym zakresie tych prac. Naprawa murów ceglanych dotyczyła
z pewnością kościoła oraz sypialni sióstr. Zaczęto od świątyni, przy której pra-
cowano od kwietnia do czerwca 1711 roku. Pod koniec tego miesiąca murarze
zajęli się skrzydłem zachodnim. Ostatnia notatka na temat wyżej wspomnianych
robót pochodzi z 30 czerwca. Odnotowano w niej prace przy dormitorium,
podczas których najpierw rozebrano nadpalone części murów, uzupełniono je
i wy tynkowano27.
Odbudowę klasztoru rozpoczęto w kwietniu 1712 roku od skrzydła zachod-
niego28. Do listopada 1713 roku wzniesiono jego drugą kondygnację i założono
dach29. Dopiero w 1714 roku przystąpiono do prac nad odbudową kościoła klasz-
tornego. Do sierpnia 1715 roku zdążono nadbudować mury świątyni, zbudować
zakrystię na wschodzie i założyć sklepienia, a w październiku ukończono dach,
który zwieńczono żelaznym krzyżem30. Rozpoczęto wówczas odbudowę po-
zostałych części klasztoru i wykończenia dormitorium - wytynkowano ściany,
założono okna, drzwi, podłogi, a w celach i infirmerii postawiono piece kaflowe31.
Zgodnie z notatkami zamieszczonymi w kronice, ta część budynku była gotowa
20 września 1716 roku32. W tym dniu odbyło się bowiem uroczyste wprowa-
dzenie sióstr do klasztoru w obecności biskupa chełmińskiego Krzysztofa Jana
Szembeka, komisarza Dominika Lochmana i kilku kanoników krakowskich33.
Po tym wydarzeniu przystąpiono do intensywnych prac przed konsekracją koś-
cioła. Zaczęto wówczas etap wykończeniowy34. Równolegle pracowano także
przy odbudowie skrzydeł południowego i wschodniego - nadbudowano mury,
wzniesiono drugą kondygnację, postawiono zadaszenie. Do września 1717 roku
zdołano całkowicie ukończyć część południową. Pod koniec 1718 roku stanęło
także skrzydło wschodnie35. Prace wykończeniowe w tych częściach prowadzo-
no aż do roku 172636. W 1722 roku rozpoczęto meblowanie pomieszczeń, które
26 „Spiklerz i budynek stary drewniany, także i stodoły Pan Bóg łaską swoją zachował”, zob. ibidem,
s. 44-46,223.
27 Ibidem, s. 47-48,50. Zachowanie tego budynku zostało podkreślone przez Grothównę w notatce
z 1715 r., w której przełożona określiła go mianem „starego dormitorium”, zob. ibidem, s. 82.
28 Ibidem, s. 55.
29 Ibidem, s. 68.
30 Ibidem, s. 74, 79, 81-82.
31 Ibidem, s. 66, 80, 82, 92, 94, 98-99.
32 Do 1725 r. prowadzono tam jeszcze drobne prace wykończeniowe - m.in. pokrywanie poko-
stem drewnianych elementów wyposażenia, układanie podłóg, zakładanie szyb w kaplicy na
zachodzie kościoła, zob. ibidem, s. 133,140-141,186-187.
33 Ibidem, s. 94-95.
34 Wytynkowano i pobielono mury, założono okna, położono posadzkę dębową w chórze zakon-
nym, a także przywieziono marmurowe elementy wyposażenia - kolumny do prezbiterium
kościoła oraz mensy ołtarzowe (ibidem, s. 91,94,99,110,117). Nad elewacją kościoła pracowano
jeszcze w 1725 r. (ibidem, s. 187). W latach 1728-1731 osadzano marmurowe stopnie do ołtarzy
oraz lawaterz w zakrystii, zob. ibidem, s. 233.
35 Ibidem, s. 82, 94,104-105.
36 Ibidem, s. 91, 94, 98,118,135,140-141,174,190.
74
ARTYKUŁY
Weronika Nowak