DOI Artikel:
Dyczek, Piotr; Kolendo, Jerzy; Łajtar, Adam; Płóciennik, Tomasz; Rzepkowski, Krzysztof: Iliryjski bóg Medaurus i mury Risinium w świetle inskrypcji metrycznej z Lambaesis (CIL VIII 2581; F. Buecheler, Carmina Latina epigraphica 1527)
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.41950#0083
Piotr Dyczek
Jerzy Kolendo
Adam Łajtar
Tomasz Płóciennik
Krzysztof Rzepkowski
ILIRYJSKI BÓG MEDAURUS I MURY RISINIUM
W ŚWIETLE INSKRYPCJI METRYCZNEJ Z LAMBAESIS
(CIL VIII 2581; F. Buecheler, Carmina Latina epigraphica 1527)
Abstract: A metrical inscription from Lambaesis (Tazzoult, former Lambese) in North Africa, the
ąuarters of the legio III Augusta, has produced information on Risinium (Greek name of Rhizon,
modern Risan in Montenegro on the Boka Kotorska— Bay of Kotor), contributing simultaneously
to an understanding of certain religious and art historical issues regarding the Roman Empire as
a whole. Erected by a legate of the legion, the inscription described a mounted statuę of the Illyrian
god Medaurus, replicating a monument from Risinium, where excavations by a Polish expedition
from the Southeastern Europę Antiąuity Research Center of the University of Warsaw have been
taking place sińce 2001. The team of archaeologists has concentrated, among others, on the de-
fenses and arx of Rhizon, which were clearly referred to in the text of the inscription.
Key words: Medaurus, Rhison/Risinium, Dalmatia, Boka Kotorska (Bay of Kotor), Lambaesis,
Numidia, metrical inscriptions, ekphrasis, mounted statues, Roman religion, legates of the legio
III Augusta, history of epigraphy
Wstęp*
Z Lambaesis (Tazzoult, b. Lambese) w Afryce Północnej, obozu legio III Augusta, po-
chodzi bardzo ciekawa inskrypcja metryczna,1 dostarczająca wielu ważnych informacji
o Risinium (inny wariant nazwy: Risinum, nazwa grecka: Rhizon), dzisiejszym Risan,
mieście leżącym w Czarnogórze nad Zatoką Kotorską (Boka Kotorska).2 Tekst inskrypcji,
* W artykule tym, będącym rezultatem współpracy
przedstawicieli filologii klasycznej, archeologii, epi-
grafiki łacińskiej i greckiej oraz historii starożytnej,
zastosowano nieco odmienny system przypisów od
stosowanego w całym tomie. Autorzy serdecznie
dziękują za okazaną pomoc dr Renacie Ciołek, prof.
Jerzemu Danielewiczowi, dr. Radosławowi Gaw-
rońskiemu, p. Rafałowi Karpińskiemu, mgr. Toma-
szowi Kowalowi i prof. Marjecie Śaśel-Kos.
Skrócona nieco wersja francuska tego artykułu
ukaże się w czasopiśmie Latomus.
1 L. Renier, Inscriptions romaines de 1’Algerie, Paris
1858, s. 8, nr 36; CIL VIII, s. 153, nr 2581, oraz s. 954;
C1L III, s. 285 (Th. Mommsen); F. Buecheler, Car-
mina Latina epigraphica, Lipsiae 1897, s. 724, nr 1527
(Anthologia Latina\, H. Dessau, Inscriptiones Latinae
Selectae II, Berolini 1902, s. 243-244, nr 4881.
2 P. Dyczek, Rhizon/Risinium. Od iliryjskiej osady
Jerzy Kolendo
Adam Łajtar
Tomasz Płóciennik
Krzysztof Rzepkowski
ILIRYJSKI BÓG MEDAURUS I MURY RISINIUM
W ŚWIETLE INSKRYPCJI METRYCZNEJ Z LAMBAESIS
(CIL VIII 2581; F. Buecheler, Carmina Latina epigraphica 1527)
Abstract: A metrical inscription from Lambaesis (Tazzoult, former Lambese) in North Africa, the
ąuarters of the legio III Augusta, has produced information on Risinium (Greek name of Rhizon,
modern Risan in Montenegro on the Boka Kotorska— Bay of Kotor), contributing simultaneously
to an understanding of certain religious and art historical issues regarding the Roman Empire as
a whole. Erected by a legate of the legion, the inscription described a mounted statuę of the Illyrian
god Medaurus, replicating a monument from Risinium, where excavations by a Polish expedition
from the Southeastern Europę Antiąuity Research Center of the University of Warsaw have been
taking place sińce 2001. The team of archaeologists has concentrated, among others, on the de-
fenses and arx of Rhizon, which were clearly referred to in the text of the inscription.
Key words: Medaurus, Rhison/Risinium, Dalmatia, Boka Kotorska (Bay of Kotor), Lambaesis,
Numidia, metrical inscriptions, ekphrasis, mounted statues, Roman religion, legates of the legio
III Augusta, history of epigraphy
Wstęp*
Z Lambaesis (Tazzoult, b. Lambese) w Afryce Północnej, obozu legio III Augusta, po-
chodzi bardzo ciekawa inskrypcja metryczna,1 dostarczająca wielu ważnych informacji
o Risinium (inny wariant nazwy: Risinum, nazwa grecka: Rhizon), dzisiejszym Risan,
mieście leżącym w Czarnogórze nad Zatoką Kotorską (Boka Kotorska).2 Tekst inskrypcji,
* W artykule tym, będącym rezultatem współpracy
przedstawicieli filologii klasycznej, archeologii, epi-
grafiki łacińskiej i greckiej oraz historii starożytnej,
zastosowano nieco odmienny system przypisów od
stosowanego w całym tomie. Autorzy serdecznie
dziękują za okazaną pomoc dr Renacie Ciołek, prof.
Jerzemu Danielewiczowi, dr. Radosławowi Gaw-
rońskiemu, p. Rafałowi Karpińskiemu, mgr. Toma-
szowi Kowalowi i prof. Marjecie Śaśel-Kos.
Skrócona nieco wersja francuska tego artykułu
ukaże się w czasopiśmie Latomus.
1 L. Renier, Inscriptions romaines de 1’Algerie, Paris
1858, s. 8, nr 36; CIL VIII, s. 153, nr 2581, oraz s. 954;
C1L III, s. 285 (Th. Mommsen); F. Buecheler, Car-
mina Latina epigraphica, Lipsiae 1897, s. 724, nr 1527
(Anthologia Latina\, H. Dessau, Inscriptiones Latinae
Selectae II, Berolini 1902, s. 243-244, nr 4881.
2 P. Dyczek, Rhizon/Risinium. Od iliryjskiej osady