DOI Artikel:
Hennel-Bernasikowa, Maria: Dwór w Modlnicy
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.26548#0172
ZESZYTY NAUKOWE UNIWERSYTETU JAGIELLOŃSKIEGO
LXXXVI
PRACE Z HISTORII SZTUKI Z. 2
1965
Maria Bernasikowa
Dwór w Modlnicy
Wstęp
Staropolski dwór szlachecki dzięki szczególnemu sentymentowi, jakim
został otoczony w okresie niewoli, stal się ulubionym tematem pisarzy, mala-
rzy i poetów. Zupełnie inaczej zagadnienie to traktuje literatura naukowa.
Skromny dworek wiejski, najczęściej o formach klasycystycznych, nie budził
większego zainteresowania badaczy sztuki aż do początku wieku XX. Do za-
bytków tego rodzaju, które nie doczekały się opracowania, należy dwór
w Modlnicy pod Krakowem. Nie wspomina go Józef Łepkowski w swoim
Przeglądzie zabytków przeszłości okolic Krakowa wydanym w r. 1863, pomija
go również Stanisław Toinkowicz w swym inwentarzu zabytków sztuki powiatu
krakowskiego ogłoszonym w r. 1906 w II tomie Teki Grona Konserwatorów
Galicji Zachodniej. Pierwszy opis inwentaryzacyjny dworu podaje Józef
Lepiarczyk w Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce (województwo krakowskie,
powiat krakowski) w r. 1951.
Dwór modlnicki zasługuje na opracowanie monograficzne zarówno ze
względu na swoją interesującą formę, jak i ze względu na to, że powstał
on w kręgu krakowskiego środowiska artystycznego w epoce klasycyzmu.
Nie omawia go Maria Jaroslawiecka-Gąsiorowska w swej podstawowej roz-
prawie o architekturze neoklasycznej w Krakowie (Rocz. Krak. XXIV,
1923), która dotyczy wyłącznie architektury miejskiej. Niniejsza zatem
monografia, nawiązując do tej pracy, porusza zagadnienie stosowania form
klasycystycznych w architekturze najbliższej okolicy Krakowa. Ponieważ
w okresie powojennym opuszczony dwór modlnicki uległ daleko posunię-
temu zniszczeniu, a w ostatnich latach w związku z adaptacją na dom recep-
cyjno-wypoczynkowy Uniwersytetu Jagiellońskiego został przebudowany, opra-
cowanie niniejsze dotyczyć będzie jego dawnego wyglądu, jaki przetrwał
prawie bez zmian od roku ok. 1820 do 1947.
165
LXXXVI
PRACE Z HISTORII SZTUKI Z. 2
1965
Maria Bernasikowa
Dwór w Modlnicy
Wstęp
Staropolski dwór szlachecki dzięki szczególnemu sentymentowi, jakim
został otoczony w okresie niewoli, stal się ulubionym tematem pisarzy, mala-
rzy i poetów. Zupełnie inaczej zagadnienie to traktuje literatura naukowa.
Skromny dworek wiejski, najczęściej o formach klasycystycznych, nie budził
większego zainteresowania badaczy sztuki aż do początku wieku XX. Do za-
bytków tego rodzaju, które nie doczekały się opracowania, należy dwór
w Modlnicy pod Krakowem. Nie wspomina go Józef Łepkowski w swoim
Przeglądzie zabytków przeszłości okolic Krakowa wydanym w r. 1863, pomija
go również Stanisław Toinkowicz w swym inwentarzu zabytków sztuki powiatu
krakowskiego ogłoszonym w r. 1906 w II tomie Teki Grona Konserwatorów
Galicji Zachodniej. Pierwszy opis inwentaryzacyjny dworu podaje Józef
Lepiarczyk w Katalogu Zabytków Sztuki w Polsce (województwo krakowskie,
powiat krakowski) w r. 1951.
Dwór modlnicki zasługuje na opracowanie monograficzne zarówno ze
względu na swoją interesującą formę, jak i ze względu na to, że powstał
on w kręgu krakowskiego środowiska artystycznego w epoce klasycyzmu.
Nie omawia go Maria Jaroslawiecka-Gąsiorowska w swej podstawowej roz-
prawie o architekturze neoklasycznej w Krakowie (Rocz. Krak. XXIV,
1923), która dotyczy wyłącznie architektury miejskiej. Niniejsza zatem
monografia, nawiązując do tej pracy, porusza zagadnienie stosowania form
klasycystycznych w architekturze najbliższej okolicy Krakowa. Ponieważ
w okresie powojennym opuszczony dwór modlnicki uległ daleko posunię-
temu zniszczeniu, a w ostatnich latach w związku z adaptacją na dom recep-
cyjno-wypoczynkowy Uniwersytetu Jagiellońskiego został przebudowany, opra-
cowanie niniejsze dotyczyć będzie jego dawnego wyglądu, jaki przetrwał
prawie bez zmian od roku ok. 1820 do 1947.
165