Prace z Historii Sztuki (1.1936-1946)

[135]

ARCHIWUM PLANÓW TYLMANA

3

P L

n

2. Filigran papierni Lu-
bomirskiego, S[tanislaus]
Hferaclius] Pfrinceps]
L[ubomirski] Sfupremus]
M[areschalcus] Rfegni]
P[oloniae] — wielkość
zmniejszona do połowy.

ne dzieła, które

Wreszcie o epoce mówią
umieszczone na planach pod-
pisy architektów, działających
w drugiej połowie XVII wie-
ku; oprócz samego Tylmana
jeszcze Bellottiego (bez imie-
nia !) i Jakóba Solariego, twór-
cy fortyfikacji Przemyśla w r,

1659 2). Przede wszystkim jed-
nak o okresie powstania zbio-
ru świadczą dzieła architekto-
niczne utrwalone na rysun-
kach. Wszystkie przedstawio-
dały się zidentyfikować z istniejącymi

3, Filigran papierni Lu-
bomirskiego, S[tanisław]
Lfubomirski] W[ielki]
MfarszałekJ Kforonny] —
wielkość zmniejszona do
połowy.

budowlami,

pochodzą z lat 1670—1700, co można stwierdzić dokumentami histo-
rycznymi, ustalającymi daty powstania tych zabytków. Ponadto szkice,
równie budowli dających się określić i nazwać, jak i tych, które
dotąd pozostają bez imienia, mają tak wyraźny charakter późnego baroku,
że i względy stylowe przemawiają za zamknięciem odnalezionego materiału
w ramach drugiej połowy wieku XVII.

Mamy zatym określony zakres tematów zbioru i zakres lat, z których
pochodzi — nasuwa się zagadnienie autorstwa. Odnalezione rysunki nie
są wszystkie jednej ręki (o czym już podpisy mogą świadczyć), ale można
powiedzieć, że przynajmniej 1 2/z rysunków jest jednego autora. Pewne
istniejące różnice nawet w obrębie tych 2/s zbioru dają się wytłumaczyć
różnicą materiału rysunkowego (ołówek — piórko), charakterem rysunku
(pobieżny szkic i wykończony całkowicie plan architektoniczny), wreszcie
różnicą dat: na przestrzeni 40 lat mogą przecież zachodzić przemiany
w stylu rysowniczym autora.

Pozostała część zbioru jest niejednolita i zawiera projekty różnych
autorów. Wśród nich są plany podpisane; znajdują się tam nazwiska: Bel-
lottiego na planie dworu i dużego kompleksu zabudowań gospodarczych
(Nr 303), Jakóba Solariego, na planie pałacu w Łubnicy (Nr 259), Andrzeja
Gannsa (?) na projektach wielkiego klasztoru (Nr 304). Parę planów
nosi podpis: ,,St. Lubomirski invenit et fecit“ (Nr 249), świadcząc o am-
bicjach architektonicznych magnata. Plany te mogą dotyczyć Stanisława
Lubomirskiego (zm. 1649), wojewody krakowskiego, o którego pracach

1) Polski Słownik Biograficzny, t. 1, Kraków 1935, pod; Bellotti Józef (J. Starzyń-
ski i Z. Rewski), Bellotti Tomasz (Z, Batowski).

2) F. B o s t e 1, Kilka szczegółów do dziejów budownictwa lwowskiego, Sprawo-
zdania Komisyi do badania historyi sztuki w Polsce, t. V, Kraków 1896, s. LXIV.