DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.10184#0204
353
HlSTORI £ FORI RoM-
354
Templa
li« ,
Portitn
latro ,
tet patro
r.i apud
Certtum-
vinoi .
g*Ji!il#
sintite
portici-
bui .
Parasta*
ta .
Pluteui,
Comtti-
nm .
Popultir
Comitiil
<S Cirto
cognovit.
lic sit , quam in Theatro, quod te&um non
erat, j. aut in Concione, autcum daba-
tur opera susfragiis ferendis in campo, non
video. Oborto enim nimbo, in porticus
sese recipiebant , ut in Theatro. Vitru-
vius lib, 5, cap, 9. Poll scenam porticus
sunt constituendas, uti cum imbres repen
tini ludos interpellaverint, habeat popu-
lus, quo se recipiat ex theatro : imo &
ibidem Romae quaedam templa subdialia e-
rant, &nudocoelo exposita, solis parie-
tumlateribus fortassis contenta , adeo ut
qui in eis orationibus, votis , aut aliis di-
vinis operam darent, ab hujusmodi inju-
riiscoeli, & aetheris, tuti nonesient, ut
legitur apud eundem Vitruvium cap. i.Iib.
6,Jovi (inquit) Fulgori , Ccelo , Soli ,
Lunce aedifida sub divo Hypaetra constitu-
untur : Addatur & hoc, quod rei consciis
taedium, incredulis fidem fortaisis asferet :
Fabius lib, 10. Quod accidilse Portio latro-
ni dicitur, ut cum ei, summam in scholis
opinionem tenenti, causa in foro esset o-
randa , impense petierit uti subsellia in
Baiilicam transferrentur : Ita illi coelum
novum fuit, ut omnis ejus eloquentia con-
tineri parietibus videretur. Ideo forte in
morem 4, receptum , quia auditorii fre-
quentiam in judiciis, ubi agebant gravissi-
mi & disertillimi oratores, non caperet Ba-
iilica , vel ne privatarum litium acliio, quae
intus ab obstrepentibus Rabulis Iatraba-
tur , causas magis serias impediret, quan-
quam & aliquando eloquentes patroni di-
cerent apud Centumviros , & srequentis-
iimam audientium coronam . Plin. z. lib.6.
adRomanum : Sedebant Judsces centum
& octoginta (tot enim quatuor conciliis
conscribuntur ) ingens utrinque advocato-
rumnumerus, & numerosa subsellia, a
stantium corona, latiilimum judicium mul-
tiplici circulo ambibat , ad hoc stipatum
tribunal atque etiam ex superiore Baiilicae
parte, qua faeminae, qua viri, & audien-
di, quod erat difficile , & visendi studio
imminebant; quod nos ita interpretamur,
ut ex Pluteo per intercolumnia despice-
rent in mediam Basilicam. Cin&ae enim
erant Basilicae porticibus concameratis ex
coaxatis contignationibus immiisis in para
statas columnis aut pilis adjundis, supra
quam contignationem altera est, &supe
rior porticus, cujus tedum testudinatum,
aliis postibus, parastatis & arrectariis su
stinebatur. Medium spatium & quasi su-
perior porticus pluteus vocabatur, qui in
utrumque latus per intercolumnia peristy-
liorum liberum habebat prospedum • Pa-
raslatae vero dupli erant ad latitudinem
porticus ,, iicut & columnaa perpetuo sca-
porum du&uad Baiilica; latitudinem. Nam
iic fere describit lib. 5. eam Fori BaiilicamS,
cujusarchitedusfuerat Vitruvius. Comi-
tium vero definit Asconius locus pro-
ptersenatum, quocoire equitibus Roma-
nis, & populo Romano licet, ubi Rostra
erant, prope curiam, in quibus c.oncio-
nes magistratuum ad populum peroraban-
tur : aut ut Varro scripiit, quod coibant
eo comitiis curiatis, & litium causa. PIu-
tarchus tamen in Romulo, a coito fcedere
inter Romanos, & Sabinos deducit. Non
modo in comitiis populus cognoscebat ,
sed & in Circo slamineo : ibi enim dixisie
B
iH-
D
Marcum Marcellum causam, Au&or est
Plutarchus in ejus vita .
PHILIPPI BROD^EI J. C. COROLLARIUM
ad cap. z. historias Fori Rom.
I Diribitorjum ) Ess autem Diribito- D,v/#,
rium, publica domus, veluti arx , aut ca- toriw»
stellum quoddam, ubi exercitus recensen-
tur, & ssipendia militibus diribentur, di-
viduntur & dissribuuntur . Quo verbo uti-
tur Suet. in Claudio : Quum JEmiliand
pertinacius arderent, in diribitorio dua-
bus nossibus manfit. Ubi perperam in deli- _
batorio a viro doclo legitur . Inde diribito- tores..
res apud Ciceron. pro divijvribus pecunia-
rum.
% Basilica; plures) Undecim resert P. Bapca
Viclor in libello de urbis Rom. region. & lo-
cis. Porro Bafilica, ut hoc addatur, ita
cedificarisolebat, ut in una parte Judicia,
in altera negotia exerceri possent, tefle Vi-
truvio L 5. cjuod etiam elici potess, exl.pe-
diculis, jj\2- deaur. & arg. leg.Ubi Pau-
lus innuit aurum in Bafilica proponi sole-
re , Vide etiam Alciat. I. 1. prcetermis.
Bafilicce , imitatione Grcecorum diclce sunt
XtA rts /3ct<r/Xio(;, nos regiam fivepalatium
dicimus : tandem etiam pro templis, & Ec-
clesiis dici cceperunt.
I In theatro quod tectum non erat ) r°rs""
Tandem utrumque sorum, & theatrum &
velis & supparis coopertum suit. Plin.l.19. '^'u0.
c.i.naturalis historice, ait, Q^Catulum
in Theatris umbram secisse , cum Capito-
lium dedicaret ,-velis puerperiis : Lentu-
lus vero Spinther , Apollinaribus ludis ,
Carbafina ve\a primus in Theatra duxisse
traditur . Suet. in Caligula : Gladiatoria
munerc, reduclis interdum ssagranti sole
velis, emkti quenquam vetabat. MartiaL
de Hermogene sure:
Quamvis non modico caleant speffiacula
sole
Velareducuntur, cum venit Hermo-
genes .
De Foro idem Plinius ait, Caesarem Di-
cltatorem totumsorum intexijse , viamque
sacram, ad' clivum usque Capitoliuminte-
xijse, quodmunere ipso gladiatorio mira-
bilius visum tradunt. Deinde Marcellus
Otlavia Augussi sorore genitus >• velis so-
rum etiam inumbravit, ut salubrius liti-
gantes consisserent, quantum mutatis mo-
rib. Catonis Censorii qui ssemendumsorum
muricibus censuerat.
4 Ideo forte in morem receptum ) Aliam
rationem, curcaufae sub dio agerentur >
Antyphona adsert his verbis : E7rei7u Jt8
7ra.vrac,o't[iou v/uac; iTrlsct&cu a.7rcu>vz nxc^i-
Kctg-Hsstct c* U7rcLt§pco cs/JcaT« Tctc, Slx.otq w <po-
va , v xoivoc; uaaov tvtKct , m tvct ram (nvoi
^tytdL^ct] [lYiiao-iv ei'c,7o avro rolc, /un xaSct-
pc7$ me, x&9*<; • Hinc eft, quodJudcei Prce-
torium ante Pascha intrare nolebant, ne
contaminarentur.
HlSTORI £ FORI RoM-
354
Templa
li« ,
Portitn
latro ,
tet patro
r.i apud
Certtum-
vinoi .
g*Ji!il#
sintite
portici-
bui .
Parasta*
ta .
Pluteui,
Comtti-
nm .
Popultir
Comitiil
<S Cirto
cognovit.
lic sit , quam in Theatro, quod te&um non
erat, j. aut in Concione, autcum daba-
tur opera susfragiis ferendis in campo, non
video. Oborto enim nimbo, in porticus
sese recipiebant , ut in Theatro. Vitru-
vius lib, 5, cap, 9. Poll scenam porticus
sunt constituendas, uti cum imbres repen
tini ludos interpellaverint, habeat popu-
lus, quo se recipiat ex theatro : imo &
ibidem Romae quaedam templa subdialia e-
rant, &nudocoelo exposita, solis parie-
tumlateribus fortassis contenta , adeo ut
qui in eis orationibus, votis , aut aliis di-
vinis operam darent, ab hujusmodi inju-
riiscoeli, & aetheris, tuti nonesient, ut
legitur apud eundem Vitruvium cap. i.Iib.
6,Jovi (inquit) Fulgori , Ccelo , Soli ,
Lunce aedifida sub divo Hypaetra constitu-
untur : Addatur & hoc, quod rei consciis
taedium, incredulis fidem fortaisis asferet :
Fabius lib, 10. Quod accidilse Portio latro-
ni dicitur, ut cum ei, summam in scholis
opinionem tenenti, causa in foro esset o-
randa , impense petierit uti subsellia in
Baiilicam transferrentur : Ita illi coelum
novum fuit, ut omnis ejus eloquentia con-
tineri parietibus videretur. Ideo forte in
morem 4, receptum , quia auditorii fre-
quentiam in judiciis, ubi agebant gravissi-
mi & disertillimi oratores, non caperet Ba-
iilica , vel ne privatarum litium acliio, quae
intus ab obstrepentibus Rabulis Iatraba-
tur , causas magis serias impediret, quan-
quam & aliquando eloquentes patroni di-
cerent apud Centumviros , & srequentis-
iimam audientium coronam . Plin. z. lib.6.
adRomanum : Sedebant Judsces centum
& octoginta (tot enim quatuor conciliis
conscribuntur ) ingens utrinque advocato-
rumnumerus, & numerosa subsellia, a
stantium corona, latiilimum judicium mul-
tiplici circulo ambibat , ad hoc stipatum
tribunal atque etiam ex superiore Baiilicae
parte, qua faeminae, qua viri, & audien-
di, quod erat difficile , & visendi studio
imminebant; quod nos ita interpretamur,
ut ex Pluteo per intercolumnia despice-
rent in mediam Basilicam. Cin&ae enim
erant Basilicae porticibus concameratis ex
coaxatis contignationibus immiisis in para
statas columnis aut pilis adjundis, supra
quam contignationem altera est, &supe
rior porticus, cujus tedum testudinatum,
aliis postibus, parastatis & arrectariis su
stinebatur. Medium spatium & quasi su-
perior porticus pluteus vocabatur, qui in
utrumque latus per intercolumnia peristy-
liorum liberum habebat prospedum • Pa-
raslatae vero dupli erant ad latitudinem
porticus ,, iicut & columnaa perpetuo sca-
porum du&uad Baiilica; latitudinem. Nam
iic fere describit lib. 5. eam Fori BaiilicamS,
cujusarchitedusfuerat Vitruvius. Comi-
tium vero definit Asconius locus pro-
ptersenatum, quocoire equitibus Roma-
nis, & populo Romano licet, ubi Rostra
erant, prope curiam, in quibus c.oncio-
nes magistratuum ad populum peroraban-
tur : aut ut Varro scripiit, quod coibant
eo comitiis curiatis, & litium causa. PIu-
tarchus tamen in Romulo, a coito fcedere
inter Romanos, & Sabinos deducit. Non
modo in comitiis populus cognoscebat ,
sed & in Circo slamineo : ibi enim dixisie
B
iH-
D
Marcum Marcellum causam, Au&or est
Plutarchus in ejus vita .
PHILIPPI BROD^EI J. C. COROLLARIUM
ad cap. z. historias Fori Rom.
I Diribitorjum ) Ess autem Diribito- D,v/#,
rium, publica domus, veluti arx , aut ca- toriw»
stellum quoddam, ubi exercitus recensen-
tur, & ssipendia militibus diribentur, di-
viduntur & dissribuuntur . Quo verbo uti-
tur Suet. in Claudio : Quum JEmiliand
pertinacius arderent, in diribitorio dua-
bus nossibus manfit. Ubi perperam in deli- _
batorio a viro doclo legitur . Inde diribito- tores..
res apud Ciceron. pro divijvribus pecunia-
rum.
% Basilica; plures) Undecim resert P. Bapca
Viclor in libello de urbis Rom. region. & lo-
cis. Porro Bafilica, ut hoc addatur, ita
cedificarisolebat, ut in una parte Judicia,
in altera negotia exerceri possent, tefle Vi-
truvio L 5. cjuod etiam elici potess, exl.pe-
diculis, jj\2- deaur. & arg. leg.Ubi Pau-
lus innuit aurum in Bafilica proponi sole-
re , Vide etiam Alciat. I. 1. prcetermis.
Bafilicce , imitatione Grcecorum diclce sunt
XtA rts /3ct<r/Xio(;, nos regiam fivepalatium
dicimus : tandem etiam pro templis, & Ec-
clesiis dici cceperunt.
I In theatro quod tectum non erat ) r°rs""
Tandem utrumque sorum, & theatrum &
velis & supparis coopertum suit. Plin.l.19. '^'u0.
c.i.naturalis historice, ait, Q^Catulum
in Theatris umbram secisse , cum Capito-
lium dedicaret ,-velis puerperiis : Lentu-
lus vero Spinther , Apollinaribus ludis ,
Carbafina ve\a primus in Theatra duxisse
traditur . Suet. in Caligula : Gladiatoria
munerc, reduclis interdum ssagranti sole
velis, emkti quenquam vetabat. MartiaL
de Hermogene sure:
Quamvis non modico caleant speffiacula
sole
Velareducuntur, cum venit Hermo-
genes .
De Foro idem Plinius ait, Caesarem Di-
cltatorem totumsorum intexijse , viamque
sacram, ad' clivum usque Capitoliuminte-
xijse, quodmunere ipso gladiatorio mira-
bilius visum tradunt. Deinde Marcellus
Otlavia Augussi sorore genitus >• velis so-
rum etiam inumbravit, ut salubrius liti-
gantes consisserent, quantum mutatis mo-
rib. Catonis Censorii qui ssemendumsorum
muricibus censuerat.
4 Ideo forte in morem receptum ) Aliam
rationem, curcaufae sub dio agerentur >
Antyphona adsert his verbis : E7rei7u Jt8
7ra.vrac,o't[iou v/uac; iTrlsct&cu a.7rcu>vz nxc^i-
Kctg-Hsstct c* U7rcLt§pco cs/JcaT« Tctc, Slx.otq w <po-
va , v xoivoc; uaaov tvtKct , m tvct ram (nvoi
^tytdL^ct] [lYiiao-iv ei'c,7o avro rolc, /un xaSct-
pc7$ me, x&9*<; • Hinc eft, quodJudcei Prce-
torium ante Pascha intrare nolebant, ne
contaminarentur.