DOI Artikel:
Piesio, Adam: Późnobarokowy kościół w Baranowie nad Wieprzem
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.29198#0166
154
ADAM PIESIO
Ryc.
Kościół w Baranowie. Nawa
główna z widokiem na chór muzyczny.
Otwierające się od nawy szeroką
arkadą prezbiterium, zaledwo trochę
szersze od tej arkady, tworzy w rzu-
cie poziomym kwadrat uzupełniony
partią zakreśloną niepełnym półko-
lem. Ściany części na planie kwadra-
towym dzielą na dwa przęsła poje-
dyncze pilastry o zaklęśniętych po-
wierzchniach, ustawione na osi i na
końcach ścian bocznych. Powierzch-
nie ścian między pilastrami również
są wklęsłe. Każde przęsło prezbi-
terium nakrywa sklepienie żaglowe
między gurtami wybiegającymi nad
pilastrami, a część zamknięta w pla-
nie lukiem — sklepieniem koncho-
wym z trzema lunetami. Drugie
przęsło mieści drzwi do zakrystii
i do skarbca. Oświetlają prezbite-
rium cztery okna nad gzymsem; dwa
z nich umieszczone są w nawie po-
łudniowej, po jednym w każdym
przęśle, a dwa — w bocznych lunetach sklepienia konchowego. W ścia-
nie północnej okna otwierają się do pomieszczenia nad zakrystią.
Wszystkie te okna posiadają wykrój taki sam, jak i okna nawy.
Oddzielający prezbiterium od nawy luk tęczowy tworzy w przekroju
luku pilastry o zaklęśniętych powierzchniach, a wyżej — pas sklepien-
ny, przy czym zarówno pilaster, jak i podłucze styka się kantami z naj-
bliższym pilastrem względnie gurtem. Zarys arkady luku tęczowego zbli-
ża się do półelipsy.
W podobny sposób ukształtowana jest i arkada łącząca nawę z chórem
muzycznym, z tą jednak różnicą, że luk tworzy tu prawie ściśle wy-
kreśloną półelipsę na szczudłach. Chór muzyczny nakrywa sklepienie
żaglowe na gurtach. Aż do górnej linii belkowania nawy arkadę wypeł-
nia zwrócona do nawy ściana podtrzymująca chór wraz z jego balustra-
dą. Przestrzeń poza tą ścianą tworzy kruchtę i otwiera się do nawy
arkadą o zarysie półelipsy na szczudłach. Sklepienie w kruchcie beczko-
we poprzeczne, rozpięte między dwoma gurtami podtrzymywanymi przez
konsole w kształcie gzymsów. Z kruchty prowadzą trzy wyjścia — na
zewnątrz środkowe, po stronie północnej — do klatki schodowej, prowa-
dzącej na chór muzyczny i na strych, po stronie południowej — do
przedsionka, nakrytego spłaszczoną kopułą, z którego wychodzi się na
zewnątrz przez południowy portal na fasadzie.
ADAM PIESIO
Ryc.
Kościół w Baranowie. Nawa
główna z widokiem na chór muzyczny.
Otwierające się od nawy szeroką
arkadą prezbiterium, zaledwo trochę
szersze od tej arkady, tworzy w rzu-
cie poziomym kwadrat uzupełniony
partią zakreśloną niepełnym półko-
lem. Ściany części na planie kwadra-
towym dzielą na dwa przęsła poje-
dyncze pilastry o zaklęśniętych po-
wierzchniach, ustawione na osi i na
końcach ścian bocznych. Powierzch-
nie ścian między pilastrami również
są wklęsłe. Każde przęsło prezbi-
terium nakrywa sklepienie żaglowe
między gurtami wybiegającymi nad
pilastrami, a część zamknięta w pla-
nie lukiem — sklepieniem koncho-
wym z trzema lunetami. Drugie
przęsło mieści drzwi do zakrystii
i do skarbca. Oświetlają prezbite-
rium cztery okna nad gzymsem; dwa
z nich umieszczone są w nawie po-
łudniowej, po jednym w każdym
przęśle, a dwa — w bocznych lunetach sklepienia konchowego. W ścia-
nie północnej okna otwierają się do pomieszczenia nad zakrystią.
Wszystkie te okna posiadają wykrój taki sam, jak i okna nawy.
Oddzielający prezbiterium od nawy luk tęczowy tworzy w przekroju
luku pilastry o zaklęśniętych powierzchniach, a wyżej — pas sklepien-
ny, przy czym zarówno pilaster, jak i podłucze styka się kantami z naj-
bliższym pilastrem względnie gurtem. Zarys arkady luku tęczowego zbli-
ża się do półelipsy.
W podobny sposób ukształtowana jest i arkada łącząca nawę z chórem
muzycznym, z tą jednak różnicą, że luk tworzy tu prawie ściśle wy-
kreśloną półelipsę na szczudłach. Chór muzyczny nakrywa sklepienie
żaglowe na gurtach. Aż do górnej linii belkowania nawy arkadę wypeł-
nia zwrócona do nawy ściana podtrzymująca chór wraz z jego balustra-
dą. Przestrzeń poza tą ścianą tworzy kruchtę i otwiera się do nawy
arkadą o zarysie półelipsy na szczudłach. Sklepienie w kruchcie beczko-
we poprzeczne, rozpięte między dwoma gurtami podtrzymywanymi przez
konsole w kształcie gzymsów. Z kruchty prowadzą trzy wyjścia — na
zewnątrz środkowe, po stronie północnej — do klatki schodowej, prowa-
dzącej na chór muzyczny i na strych, po stronie południowej — do
przedsionka, nakrytego spłaszczoną kopułą, z którego wychodzi się na
zewnątrz przez południowy portal na fasadzie.