DOI Artikel:
Piesio, Adam: Późnobarokowy kościół w Baranowie nad Wieprzem
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.29198#0167
PÓŻNOBAROKOWY KOSCIOŁ W BARANOWIE N. WIEPRZEM
155
Całkowita najwię-
ksza długość wnętrza
kościoła wynosi 30,5 m.
Opracowanie detali
dekoracji architekto-
nicznej wnętrza (ryc.
33) wykazuje pewne
odstępstwa od form
normalnie przyjętych.
A więc np. kapitele
pilastrów są zasadniczo
toskańskie, ale w gór-
nej partii przypomina-
ją raczej gzymsy, przy
czym jednocześnie sta-
nowią one odcinki ar-
chitrawu; gzyms jest silnie zbarbaryzowany, architraw przeciągnięty
jest i w przerwie między pilastrami zdwojonymi i tylko w narożnikach
nawy gra rolę gzymsu, podczas gdy przy pilastrach raczej musi być uzna-
wany za jego część górną. W wyniku tego w gruncie rzeczy mamy we
wnętrzu kościoła do czynienia nie z pilastrami, lecz z pseudopilastrami.
Na profil gzymsu składają się: astragal, ćwierćżłobek, płyta gzymsowa,
sima i półeczka. Archiwolty arkad niszowych płaskie, tylko przy linii
zewnętrznej z lekka zaprofilowane. Zworniki na archirwbltach mają
kształt konsolek wolutowych. Na bocznych ścianach nisz są mniejsze
płytkie nisze, zamknięte od góry półkoliście. Profil belkowania nawy
powtórzony jest i w prezbiterium, z tym jednak, że architraw nie jest
tu przerwany.
Architektura ścianki frontowej chóru muzycznego, utrzymana zasad-
niczo w tym samym charakterze co i całe wnętrze, kompozycyjnie jest
od niego niezależna. Archiwolta łuku arkady, identyczna z archiwoltą
bocznych wnęk nawy, wspiera się na konsolach w postaci gzymsu, wy-
rastających ze ściany nawy. Linia rzutu poziomego ścianki składa się
z odcinków wypukłych na końcach, część zaś środkowa ścianki, lekko
gierowana, tworzy z brzegów niewielkie odcinki zaklęśnięte, które dalej
przechodzą łagodnie w większą linię wypukłą. Balustradę dzieli na cztery
przęsła 5 konsol — dwie z brzegu, jedna na osi i dwie na końcach za-
gierowanej części linii rzutu poziomego ścianki. Niski cokolik balustrady
gładki, płyta parapetowa profilowana, gierowana nad konsolami.
Pewne uzupełnienie dekoracji wnętrza stanowią warstwy trzech ołta-
rzy — wielkiego w prezbiterium i dwu w narożnikach zaokrąglonych
nawy przy łuku tęczowym. Wielki ołtarz, wykonany w cegle i pokryty
Ryc. 33. Kościół w Baranowie. Fragment ściany
bocznej -nawy głównej.
155
Całkowita najwię-
ksza długość wnętrza
kościoła wynosi 30,5 m.
Opracowanie detali
dekoracji architekto-
nicznej wnętrza (ryc.
33) wykazuje pewne
odstępstwa od form
normalnie przyjętych.
A więc np. kapitele
pilastrów są zasadniczo
toskańskie, ale w gór-
nej partii przypomina-
ją raczej gzymsy, przy
czym jednocześnie sta-
nowią one odcinki ar-
chitrawu; gzyms jest silnie zbarbaryzowany, architraw przeciągnięty
jest i w przerwie między pilastrami zdwojonymi i tylko w narożnikach
nawy gra rolę gzymsu, podczas gdy przy pilastrach raczej musi być uzna-
wany za jego część górną. W wyniku tego w gruncie rzeczy mamy we
wnętrzu kościoła do czynienia nie z pilastrami, lecz z pseudopilastrami.
Na profil gzymsu składają się: astragal, ćwierćżłobek, płyta gzymsowa,
sima i półeczka. Archiwolty arkad niszowych płaskie, tylko przy linii
zewnętrznej z lekka zaprofilowane. Zworniki na archirwbltach mają
kształt konsolek wolutowych. Na bocznych ścianach nisz są mniejsze
płytkie nisze, zamknięte od góry półkoliście. Profil belkowania nawy
powtórzony jest i w prezbiterium, z tym jednak, że architraw nie jest
tu przerwany.
Architektura ścianki frontowej chóru muzycznego, utrzymana zasad-
niczo w tym samym charakterze co i całe wnętrze, kompozycyjnie jest
od niego niezależna. Archiwolta łuku arkady, identyczna z archiwoltą
bocznych wnęk nawy, wspiera się na konsolach w postaci gzymsu, wy-
rastających ze ściany nawy. Linia rzutu poziomego ścianki składa się
z odcinków wypukłych na końcach, część zaś środkowa ścianki, lekko
gierowana, tworzy z brzegów niewielkie odcinki zaklęśnięte, które dalej
przechodzą łagodnie w większą linię wypukłą. Balustradę dzieli na cztery
przęsła 5 konsol — dwie z brzegu, jedna na osi i dwie na końcach za-
gierowanej części linii rzutu poziomego ścianki. Niski cokolik balustrady
gładki, płyta parapetowa profilowana, gierowana nad konsolami.
Pewne uzupełnienie dekoracji wnętrza stanowią warstwy trzech ołta-
rzy — wielkiego w prezbiterium i dwu w narożnikach zaokrąglonych
nawy przy łuku tęczowym. Wielki ołtarz, wykonany w cegle i pokryty
Ryc. 33. Kościół w Baranowie. Fragment ściany
bocznej -nawy głównej.