DOI Artikel:
Miszczak, Danuta: Materiały archiwalne do działalności architektonicznej Pawła Fontanay
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.27672#0040
28
DANUTA MISZCZAK
Dalsze wzbogacenie wiedzy o jego życiu i działalności artystycznej
oraz o sprawach raajątkowych i stosunkach rodzinnych przynosi artykuł
S. Kozakiewicza 6, relaej onuj ący wyniki badań uzyskanych we Włoszech,
w ojczyźnie architekta. Materiały włoskie odnalezione w bibliotekach
i archiwum parafialnym w Castello Valsolda (dawne Księstwo Mediolań-
skie), a przede wszystkim przechowywane w rodzinie architekta listy
Fontany pochodzące z Polski i testament, posiadają wyjątkowe znaczenie
dla wielu spraw. Jednakże nie dostarczają spodziewanych wiadomości
o konkretnych pracach budowlanych. Stosunkowo nieliczne wzmianki
0 „fabrykach” w zasadzie odnoszą się tylko do Zasławia oraz Uściługu
1 obejmują lata dopiero od 1745 r. 7.
Z tego względu bardzo cennym źródłem, uzupełniającym przekazy
włoskie, okazała się księga wydatków na budowę kościoła paulinów we
Włodawie 8. Odnotowane w niej kilkakrotnie nazwisko Fontany — twór-
cy planów kościoła — oraz różne okoliczności związane z jego osobą w
trakcie wznoszenia budowli, pozwoliły na przeprowadzenie identyfikacji
architekta włodawskiego z Pawłem Fontaną i rzuciły silne światło na kon-
takty natury artystycznej tego architekta z innymi miastami poza Wło-
dawą, tj. Lublinem, Lubartowem i Chełmem Lubelskim na przestrzeni
lat 1741-1756 9 (ryc. 1).
Przeprowadzona - w związku z regestrem paulińskim kwerenda archi-
walna dostarczyła nowych materiałów, w postaci dokumentu wystawio-
nego przez P. Fontanę i ozterech jego listów adresowanych do Pawła
ks. Sanguszki 10 oraz tekstu drugiej umowy na budowę klasztoru i koś-
cioła kapucynów w Lubartowie z 1737 r. * 11, chronologicznie wsześniejszej
Paulum Fontanni Colonellum Altileriae M. Ducatum Lit. qui iam Lubartoviae no-
stris extruxit Conventum cum Ecclesia”. Cyt. za R e w s k i, jw. s. 9.
6 Valsolda i architekci z niej pochoclzący w Polsce. BHSiK R. 9:1947 z. 3/4
s. 312-319.
7 Tamże s. 313 n.
8 Archiwum Paulinów na Jasnej Górze. Expensa pieniędzy na Fahrykę Koś-
ciola Włodawskiego ab Anno 1739 sygn. 514.
9 Dokładniejsze uzasadnienie tego problemu znajdzie czytelnik w pracy autor-
ki pt. Kalendarium prac Pawla Antoniego Fontany we Włodawie. „Roczniki Huma-
nistyczne” T. 18:1970 z. 5 s. 55-68.
10 Wojewódzkie Archiwum Państwowe m. Krakowa i Woj. Krakowskiego w
Krakowie. Oddziały na Wawelu. Korespondencja Sanguszków nr 3.
11 Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Lublinie (WAPL). Dowody do ope-
ratu na rzecz Skarbu Królestwa majątku do Klasztoru O.O. Kapucynów w Mieście
Lubartowie należącego (1735-1786). Rząd Gubernialny Lubelski. Wyd,ział Skarbowy
sygn. 45 k. 7-9; Zob. też: J. B a r t o s z e w s k i. Powstanie i organizacja polskiej
prowincji Kapucynów (1681-1784). Lublin 1962 s. 78 (praca doktorska w Archiwum
KUL — maszynopis). Składam w tym miejscu podziękowanie o. drowi J. Bartoszew-
skiemu za uprzejme zwrócenie mojej uwagi na ten dokument.
DANUTA MISZCZAK
Dalsze wzbogacenie wiedzy o jego życiu i działalności artystycznej
oraz o sprawach raajątkowych i stosunkach rodzinnych przynosi artykuł
S. Kozakiewicza 6, relaej onuj ący wyniki badań uzyskanych we Włoszech,
w ojczyźnie architekta. Materiały włoskie odnalezione w bibliotekach
i archiwum parafialnym w Castello Valsolda (dawne Księstwo Mediolań-
skie), a przede wszystkim przechowywane w rodzinie architekta listy
Fontany pochodzące z Polski i testament, posiadają wyjątkowe znaczenie
dla wielu spraw. Jednakże nie dostarczają spodziewanych wiadomości
o konkretnych pracach budowlanych. Stosunkowo nieliczne wzmianki
0 „fabrykach” w zasadzie odnoszą się tylko do Zasławia oraz Uściługu
1 obejmują lata dopiero od 1745 r. 7.
Z tego względu bardzo cennym źródłem, uzupełniającym przekazy
włoskie, okazała się księga wydatków na budowę kościoła paulinów we
Włodawie 8. Odnotowane w niej kilkakrotnie nazwisko Fontany — twór-
cy planów kościoła — oraz różne okoliczności związane z jego osobą w
trakcie wznoszenia budowli, pozwoliły na przeprowadzenie identyfikacji
architekta włodawskiego z Pawłem Fontaną i rzuciły silne światło na kon-
takty natury artystycznej tego architekta z innymi miastami poza Wło-
dawą, tj. Lublinem, Lubartowem i Chełmem Lubelskim na przestrzeni
lat 1741-1756 9 (ryc. 1).
Przeprowadzona - w związku z regestrem paulińskim kwerenda archi-
walna dostarczyła nowych materiałów, w postaci dokumentu wystawio-
nego przez P. Fontanę i ozterech jego listów adresowanych do Pawła
ks. Sanguszki 10 oraz tekstu drugiej umowy na budowę klasztoru i koś-
cioła kapucynów w Lubartowie z 1737 r. * 11, chronologicznie wsześniejszej
Paulum Fontanni Colonellum Altileriae M. Ducatum Lit. qui iam Lubartoviae no-
stris extruxit Conventum cum Ecclesia”. Cyt. za R e w s k i, jw. s. 9.
6 Valsolda i architekci z niej pochoclzący w Polsce. BHSiK R. 9:1947 z. 3/4
s. 312-319.
7 Tamże s. 313 n.
8 Archiwum Paulinów na Jasnej Górze. Expensa pieniędzy na Fahrykę Koś-
ciola Włodawskiego ab Anno 1739 sygn. 514.
9 Dokładniejsze uzasadnienie tego problemu znajdzie czytelnik w pracy autor-
ki pt. Kalendarium prac Pawla Antoniego Fontany we Włodawie. „Roczniki Huma-
nistyczne” T. 18:1970 z. 5 s. 55-68.
10 Wojewódzkie Archiwum Państwowe m. Krakowa i Woj. Krakowskiego w
Krakowie. Oddziały na Wawelu. Korespondencja Sanguszków nr 3.
11 Wojewódzkie Archiwum Państwowe w Lublinie (WAPL). Dowody do ope-
ratu na rzecz Skarbu Królestwa majątku do Klasztoru O.O. Kapucynów w Mieście
Lubartowie należącego (1735-1786). Rząd Gubernialny Lubelski. Wyd,ział Skarbowy
sygn. 45 k. 7-9; Zob. też: J. B a r t o s z e w s k i. Powstanie i organizacja polskiej
prowincji Kapucynów (1681-1784). Lublin 1962 s. 78 (praca doktorska w Archiwum
KUL — maszynopis). Składam w tym miejscu podziękowanie o. drowi J. Bartoszew-
skiemu za uprzejme zwrócenie mojej uwagi na ten dokument.