DOI Heft:
Komunikaty
DOI Artikel:Miziołek, Jerzy: Stefan Kardynał Wyszyński wobec universum sztuki (na 100-lecie urodzin Prymasa Tysiąclecia)
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.37084#0472
468
KOMUNIKATY
mazowieckie, tak do nas przemawiają mowa ojczysta i relikty wydobyte z podziemi
katedr”31.
Niezwykle bliskie były Ks. Prymasowi Wyszyńskiemu prace nad Katalogiem
zabytków sztuki w Polsce i badania nad kulturą artystyczną ukochanej przez niego
Jasnej Góry. Ileż tomów Katalogu zabytków nie mogłoby powstać bez jego wsparcia.
Otwierał bowiem niedostępne dotąd dla badaczy skarbce kościelne i archiwa, wyrażał
zgodę na badania sondażowe i pomiary świątyń. W kilku swych przemówieniach i
homiliach częstochowskich wypowiedział m.in. takie słowa: „My ciągle jeszcze za
mało znamy Jasną Górę. I nie tylko Jasną Górę, ale wiele zabytków kościelnych w
Polsce. Dopiero gdy zaczęły wychodzić Katalogi zabytków lepiej poznajemy nasze
zasoby kulturalne”. „Dla nas Katalog zabytków ma wielkie znaczenie [...]; [...] Jest
to taka pozycja wydawnicza, której przy największym nawet napięciu pracy nigdy
nie pomijam. Zawsze z wielką przyjemnością biorę do ręki nowe zeszyty”32. W
przywoływanym już przemówieniu na sesji naukowej historyków sztuki i konserwato-
rów w 1971 r. ks. Prymas wyraził swą głęboką wdzięczność m.in. profesorom Tom-
kiewiczowi i Herbstowi za ich książki i wychowywanie młodych pracowników nau-
kowych. Szczególnie wzniosłe słowa skierował jednak do ówczesnego dyrekora
Instytutu Sztuki wymienionego zaraz po prof. Tatarkiewiczu: „Te same również
względy nakazują mi przypomnieć, że wykładnikiem troski o zachowanie i zabezpie-
czenie zabytków, jest nazwisko człowieka, który ze względu na swoją wielkodusz-
ność wybaczy mi, że je ujawnię. Jest nim profesor Juliusz Starzyński, nasz przewod-
niczący. Każdy Katalog zabytków budzi we mnie głębokie zainteresowanie i wdzięcz-
ność dla zespołu pracującego pod kierunkiem pana profesora”33.
W postrzeganiu sztuki chrześcijańskiej, wspieraniu badań nad nią i nauczaniu o
niej jawi się Ks. Prymas Stefan Wyszyński jako postać niezwykła i prawdziwie
fascynująca. Nie tracąc bowiem z oczu arcydzieł sztuki powszechnej, przywoływał
ze znawstwem i admiracją najcenniejsze przykłady dziedzictwa rodzimej kultury
artystycznej. Potrafił odczytać jej przesłanie i, co równie ważne, umiał mówić o niej
prosto i jednocześnie wzniośle. Nauczył nas cenić i podziwiać te „znaki przeszłości”,
a poprzez nie patrzeć „ku bramom, przez które wejdziemy w przyszłość”34.
31 Z rozważali nad kulturą ojczystą, s. 76.
32 Tamże, s. 135, 137, 193. Katalog zabytków sztuki w Polsce (będący kontynuacją przed-
wojennego wydawnictwa Zabytki sztuki w Polsce. Inwentarz topograficzny) wydawany jest od
1952 r. przez Państwowy Instytut Sztuki - obecnie Instytut Sztuki PAN. Tom poświęcony
Jasnej Górze ma się ukazać w najbliższym czasie.
33 Tamże, s. 194.
34 Zob. Nauczanie społeczne, s. 303.
KOMUNIKATY
mazowieckie, tak do nas przemawiają mowa ojczysta i relikty wydobyte z podziemi
katedr”31.
Niezwykle bliskie były Ks. Prymasowi Wyszyńskiemu prace nad Katalogiem
zabytków sztuki w Polsce i badania nad kulturą artystyczną ukochanej przez niego
Jasnej Góry. Ileż tomów Katalogu zabytków nie mogłoby powstać bez jego wsparcia.
Otwierał bowiem niedostępne dotąd dla badaczy skarbce kościelne i archiwa, wyrażał
zgodę na badania sondażowe i pomiary świątyń. W kilku swych przemówieniach i
homiliach częstochowskich wypowiedział m.in. takie słowa: „My ciągle jeszcze za
mało znamy Jasną Górę. I nie tylko Jasną Górę, ale wiele zabytków kościelnych w
Polsce. Dopiero gdy zaczęły wychodzić Katalogi zabytków lepiej poznajemy nasze
zasoby kulturalne”. „Dla nas Katalog zabytków ma wielkie znaczenie [...]; [...] Jest
to taka pozycja wydawnicza, której przy największym nawet napięciu pracy nigdy
nie pomijam. Zawsze z wielką przyjemnością biorę do ręki nowe zeszyty”32. W
przywoływanym już przemówieniu na sesji naukowej historyków sztuki i konserwato-
rów w 1971 r. ks. Prymas wyraził swą głęboką wdzięczność m.in. profesorom Tom-
kiewiczowi i Herbstowi za ich książki i wychowywanie młodych pracowników nau-
kowych. Szczególnie wzniosłe słowa skierował jednak do ówczesnego dyrekora
Instytutu Sztuki wymienionego zaraz po prof. Tatarkiewiczu: „Te same również
względy nakazują mi przypomnieć, że wykładnikiem troski o zachowanie i zabezpie-
czenie zabytków, jest nazwisko człowieka, który ze względu na swoją wielkodusz-
ność wybaczy mi, że je ujawnię. Jest nim profesor Juliusz Starzyński, nasz przewod-
niczący. Każdy Katalog zabytków budzi we mnie głębokie zainteresowanie i wdzięcz-
ność dla zespołu pracującego pod kierunkiem pana profesora”33.
W postrzeganiu sztuki chrześcijańskiej, wspieraniu badań nad nią i nauczaniu o
niej jawi się Ks. Prymas Stefan Wyszyński jako postać niezwykła i prawdziwie
fascynująca. Nie tracąc bowiem z oczu arcydzieł sztuki powszechnej, przywoływał
ze znawstwem i admiracją najcenniejsze przykłady dziedzictwa rodzimej kultury
artystycznej. Potrafił odczytać jej przesłanie i, co równie ważne, umiał mówić o niej
prosto i jednocześnie wzniośle. Nauczył nas cenić i podziwiać te „znaki przeszłości”,
a poprzez nie patrzeć „ku bramom, przez które wejdziemy w przyszłość”34.
31 Z rozważali nad kulturą ojczystą, s. 76.
32 Tamże, s. 135, 137, 193. Katalog zabytków sztuki w Polsce (będący kontynuacją przed-
wojennego wydawnictwa Zabytki sztuki w Polsce. Inwentarz topograficzny) wydawany jest od
1952 r. przez Państwowy Instytut Sztuki - obecnie Instytut Sztuki PAN. Tom poświęcony
Jasnej Górze ma się ukazać w najbliższym czasie.
33 Tamże, s. 194.
34 Zob. Nauczanie społeczne, s. 303.