Towarzystwo Naukowe <Lublin> [Hrsg.]: Roczniki Humanistyczne: Historia Sztuki = History of art = Histoire de l'art (53.2005)

DOSTAWCY BRUKSELSKICH TAPISERII DLA ZYGMUNTA AUGUSTA

257

rów każda6. Następna wypłata nastąpiła 28 marca 1545 r., przy czym Jan
Dermoyen przy odbiorze drugiej raty, kwitując własnoręcznym podpisem
rachunek, potwierdził że do tego dnia Izba Skarbowa w Lille wynagrodziła
go z połowy całkowitego zadłużenia7. Podpisując fakturę z 28 marca
1545 r. tapisjer oprócz sygnatury ze swoim nazwiskiem i imieniem umieścił
dodatkowo monogram, w którym możemy rozpoznać trzy duże litery IGM
(il.l). Biorąc pod uwagę okoliczność, że siedziba brukselskich tapisjerów
ucierpiała w czasie pożaru w 1690 r., a wraz z nią wszystkie archiwa ze
zdeponowanymi tam markami tapisjerów stolicy, dokument z 1545 r. stwarza
możliwość zidentyfikowania zarówno zachowanego w Wiedniu dzieła, jak
i jego autora. U dołu faktury można dodatkowo przeczytać, że resztę przysłu-
gujących Janowi Dermoyenowi pieniędzy wypłacono w okresie przed Wielka-
nocą w 1546 r. i 1547 r.
Spłata długu za dostarczoną przez warsztat Dermoyenów Historię Jozuego
dokonała się zatem pomiędzy 1544 a 1547 r. Niemniej dwór regentów
w Brukseli napotkał na trudności z terminowym uregulowaniem zaciągniętych
zobowiązań. Chcąc zrekompensować czas wyczekiwania na obiecane pienią-
dze, regentka Niderlandów, Maria Węgierska, postanowiła 1 lipca 1549 r. jed-
norazowo wyasygnować warsztatowi Dermoyenów sumę 37 liwrów, 4 soli i 6
denarów8. Następnego dnia skarbnik Marii Węgierskiej, Wolf Haller de Hal-
lerstein, zgodnie z poleceniem regentki, przekazał Janowi i Roderigowi Der-
moyenom dodatkowe wynagrodzenie, co zresztą ten ostatni potwierdził włas-
noręcznym podpisem9 (ii. 2.).
Cytowane dokumenty są ważnym źródłem dla poznania kręgu osób związa-
nych z dobrze prosperującą manufakturą tkacką Dermoyenów, w której Rode-
rigo odgrywał czołową rolę jako jej współwłaściciel. Odnośnie do monogramu
postawionego przez Jana Dermoyena na pokwitowaniu z 28 marca 1545 r. na-
leży przyjąć, że jest on marką całego warsztatu. Dobrze czytelne litery IGM
odnoszą się do założycieli warsztatu: Jana i Guillauma Dermoyenów. Jan
Kareł Steppe10 odczytał dodatkowo w tym znaku literę C i odniósł ją do
jeszcze jednego tapisjera z rodziny Dermoyenów, Christiana. Natomiast nale-

6 B.A.G.R., Chambre des Comptes de Lille, recette generale 1545, Acąuits de la Chambre
des Comptes a Lille, nr 1169/A (cartons).
7 Tamże.
s Por. Aneks 1.
9 Por. Aneks 2.
I( J. K. S t e p p e, Exkurs zur Familie van der Moyen und zu Marc Cretic, w: B a u e r,
dz. cyt., s. 34.