ROLA SZTUKI W KONFLIKTACH WIEKU REFORMACJI NA ŚLĄSKU
53
20. Czernica pod Jelenią Górą, kościół par.,
ołtarz główny, ok. 1600-1604 r.
śląskiej) uwiecznienie melanchtoniańskiej idei Verbum Domini Manet in Aeternum68 — to wymowne
potwierdzenie słuszności praktykowanej na Śląsku konfesjonalnej via media. Gdy w krajach niemiec-
kich trwała nagonka na humanistycznie zorientowanych „filipistów", wikłano się w jałowe spory
wokół kolejnych „formuł" doktrynalnego kompromisu, a sztuka kostniała w dogmatyzmie — lutera-
nizm śląski, nie posiadający centralnego ośrodka dyspozycyjnego, nie zorganizowany w jednolity
kościół krajowy, mógł przechodzić do porządku dziennego nad subtelnościami dzielącymi teologię
68 Pokora, Sztuka w służbie Reformacji..., poz. 104, il. 137-144. Tam szczegółowe omówienie bardzo obszernej
literatury przedmiotu. Na temat dewizy Melanchtona „Słowo Boże trwa na wieki" (I. Piotr 1, 25a, a także Izaj. 40, 8 i Psalm
119, 89): F. J. Stopp, Verbum Domini Manet in Aeternum. The Dissémination of a Reformation Slogan, 1522 — 1904, [w:] Essays
in German Language, Culture and Society, Ed. by S. S. Prawer, R. Thomas, L. Forster, London 1969, s. 123-135.
53
20. Czernica pod Jelenią Górą, kościół par.,
ołtarz główny, ok. 1600-1604 r.
śląskiej) uwiecznienie melanchtoniańskiej idei Verbum Domini Manet in Aeternum68 — to wymowne
potwierdzenie słuszności praktykowanej na Śląsku konfesjonalnej via media. Gdy w krajach niemiec-
kich trwała nagonka na humanistycznie zorientowanych „filipistów", wikłano się w jałowe spory
wokół kolejnych „formuł" doktrynalnego kompromisu, a sztuka kostniała w dogmatyzmie — lutera-
nizm śląski, nie posiadający centralnego ośrodka dyspozycyjnego, nie zorganizowany w jednolity
kościół krajowy, mógł przechodzić do porządku dziennego nad subtelnościami dzielącymi teologię
68 Pokora, Sztuka w służbie Reformacji..., poz. 104, il. 137-144. Tam szczegółowe omówienie bardzo obszernej
literatury przedmiotu. Na temat dewizy Melanchtona „Słowo Boże trwa na wieki" (I. Piotr 1, 25a, a także Izaj. 40, 8 i Psalm
119, 89): F. J. Stopp, Verbum Domini Manet in Aeternum. The Dissémination of a Reformation Slogan, 1522 — 1904, [w:] Essays
in German Language, Culture and Society, Ed. by S. S. Prawer, R. Thomas, L. Forster, London 1969, s. 123-135.