DOI Artikel:
Nicieja, Stanisław S.: Pomniki artystyczne na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.13595#0364
360
STANISŁAW S. NICIEJA
53. Parys Filippi, nagrobek Jakuba Wagenhubera
kim geście niedocenionego przez jury konkursu na pomnik wieszcza głośnego dzieła „Mickiewicz
budzący geniusza") postać Kurzawy będzie elektryzować opinię publiczną. Wówczas był dopiero na
początku swej drogi nurzającego się w pijaństwie nieszczęśnika, krzyczącego w depresji „jestem dziś
taki mały, bo idąc z wami tak się zdarłem". Nikt jeszcze wtedy nie przypuszczał, że ten niezwykły
talent rzeźbiarski skończy w krakowskim zakładzie Helclów — przytułku dla nędzarzy78. Pracując w
lwowskim atelier Filippiego Kurzawa wyrzeźbił z przeznaczeniem na Cmentarz Łyczakowski co
najmniej cztery pomniki nagrobne: rodziny Paparów, Grzegorza Klimkowskiego, Mani Pietraszew-
skiej i Stanisława Zborowskiego.
Ekspresja tak charakterystyczna dla dzieł Kurzawy najdobitniej uzewnętrzniła się w nagrobku
Stanisława (1793 — 1860) i Pauliny (1803 — 1868) Paparów (il. 54), przedstawicieli bogatej rodziny
lwowskiej pochodzenia węgierskiego, właścicieli słynnej Papafówki na przedmieściu Żółkiewskim.
Pomnik ten przedstawia kamienną trumnę naturalnej wielkości, do której w geście rozpaczy tuli się
omdlewająca kobieta. W rękach trzyma feston kwiatowy, którego nie zdołała już narzucić na trumnę.
Lewą ręką podtrzymuje osuwające się kwiaty, a prawym ramieniem wspiera się na wieku kryjącym
zwłoki zmarłego męża. Kompozycję uzupełniały dwa stojące na krańcach grobu wazony z rzeźbami
kaktusów79.
78 J. Morawska-Kleczowska, Kurzawa Antoni, PSB, t. XVI/2, z. 69, 1971, s. 293, 294; Z. Wasilewski, Od romantyków do
Kasprowicza, Lwów 1914, s. 263-268; S. Witkiewicz, Sztuka i krytyka u nas, Kraków 1971, s. 620-623, 633-637, 753-755;
Piasecki, op. cit., s. 49.
79 Por. Ciesielski, pp. cit., s. 31.
STANISŁAW S. NICIEJA
53. Parys Filippi, nagrobek Jakuba Wagenhubera
kim geście niedocenionego przez jury konkursu na pomnik wieszcza głośnego dzieła „Mickiewicz
budzący geniusza") postać Kurzawy będzie elektryzować opinię publiczną. Wówczas był dopiero na
początku swej drogi nurzającego się w pijaństwie nieszczęśnika, krzyczącego w depresji „jestem dziś
taki mały, bo idąc z wami tak się zdarłem". Nikt jeszcze wtedy nie przypuszczał, że ten niezwykły
talent rzeźbiarski skończy w krakowskim zakładzie Helclów — przytułku dla nędzarzy78. Pracując w
lwowskim atelier Filippiego Kurzawa wyrzeźbił z przeznaczeniem na Cmentarz Łyczakowski co
najmniej cztery pomniki nagrobne: rodziny Paparów, Grzegorza Klimkowskiego, Mani Pietraszew-
skiej i Stanisława Zborowskiego.
Ekspresja tak charakterystyczna dla dzieł Kurzawy najdobitniej uzewnętrzniła się w nagrobku
Stanisława (1793 — 1860) i Pauliny (1803 — 1868) Paparów (il. 54), przedstawicieli bogatej rodziny
lwowskiej pochodzenia węgierskiego, właścicieli słynnej Papafówki na przedmieściu Żółkiewskim.
Pomnik ten przedstawia kamienną trumnę naturalnej wielkości, do której w geście rozpaczy tuli się
omdlewająca kobieta. W rękach trzyma feston kwiatowy, którego nie zdołała już narzucić na trumnę.
Lewą ręką podtrzymuje osuwające się kwiaty, a prawym ramieniem wspiera się na wieku kryjącym
zwłoki zmarłego męża. Kompozycję uzupełniały dwa stojące na krańcach grobu wazony z rzeźbami
kaktusów79.
78 J. Morawska-Kleczowska, Kurzawa Antoni, PSB, t. XVI/2, z. 69, 1971, s. 293, 294; Z. Wasilewski, Od romantyków do
Kasprowicza, Lwów 1914, s. 263-268; S. Witkiewicz, Sztuka i krytyka u nas, Kraków 1971, s. 620-623, 633-637, 753-755;
Piasecki, op. cit., s. 49.
79 Por. Ciesielski, pp. cit., s. 31.