DOI Artikel:
Jurkowlaniec, Tadeusz: Wystrój rzeźbiarski pretorium we Wrocławiu: ze studiów nad rzeźbą architektoniczną 2 tercji XIV wieku na Śląsku
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.16407#0185
WYSTRÓJ RZEŹBIARSKI PRETORIUM WE WROCŁAWIU 1 83
2. Wrocław, ratusz, rzut 1 piętra. Wg M. Bukowskiego
wacji rzeźb na elewacji wschodniej gmachu, wykonanej przez Otto Boehcka w lecie i jesienią 1939 г., najwięcej
informacji można odnaleźć w prasie codziennej7. Zabiegi polegały na zdjęciu z rzeźb warstw sadzy i farb
olejnych, rekonstrukcji brakujących fragmentów, uzupełnieniu ubytków mieszaniną wapna, twarogu i zmielonego
piaskowca, wreszcie - na kolorystycznym scaleniu dzieł oraz nadaniu im naturalnej, spatynowanej barwy
kamienia8. W roku 1945 ucierpiała przede wszystkim wschodnia partia ratusza. Usuwanie szkód wojennych
i restaurację budowli zakończono w 1953 r.9 Dzisiaj, w zatrutej atmosferze, szczególnie narażona na zniszcze-
nia jest zewnętrzna dekoracja budowli. Wystrój południowej fasady ratusza zachował się stosunkowo dobrze,
C. Liidecke, Rathaus zu Breslau. Erneurungs-Arbeiten in des Jahren 1884 bis 1891, Breslau 1891; Verôffentlichungen der
Provinzial Commission zur Erhaltung und Erforschung der Denkmdler der Provinz Schlesien, VIII: Bericht des Provinzial Con-
servators der Kunstdenkmdler der Provinz Schlesien tiber seine Thàtigkeit vom 1. Januar 1909 bis 31. Dezember 1910, s. 16; IX.
Bericht... vom 1. Januar 1911 bis 31. Dezember 1912, s. 17; Verôffentlichungen der Provinzial Kommission zur Erhaltung und
Erforschung der Kunstdenkmdler der Provinz Niederschlessien III. N.F. Bericht... vom 1. Januar 1927 bis 31. Dezember 1929,
s. 14; Jahresbericht des Provinzial-Konservators den Kunstdenkmdler Niederschlesiens fur die Jahre 1935, 1936 und 1937, s. 199-
204; R. Stein, Die Wiederherstellungsarbeiten im Breslauer Rathaus in der Jahren 1924-28 und 1934-36, „Deutsche Kunst- und
Denkmalpflege" 1936, s. 145-182 i przedruk w „Jahrbuch der Schlesischen Friedrichs-Wilhelm-Universifât Breslau" IX: 1964, s. 381-
400. Zob. także: Bukowski 1958, s. 73-81; Zlat 1976, s. 34-37. Nie znam dokumentacji rysunkowej restauracji ratusza wykona-
nej przez Carla Liidecke a przechowywanej w Berlinie (Technische Universitat Berlin, Universitatsbibliothek, Plansammlung, Inv.
Nr. 6 538-582). Dieterowi Radicke, Kierownikowi Plansammlung, dziękuję za informacje o tych rysunkach - List z dn. 11 V 1989 r.
7 Zob. пр.: Rathausgiebel in neuem Glanz, „Breslauer Neuste Nachrichten" (cyt. dalej BNN), Nr 213, 6. August 1939, s. 5;
Entdeckung bei der Rathauserneuerung, BNN Nr. 241, 3. September 1939, s. 5; Der Stand der Rathaus Erneuerung, BNN Nr. 244,
6. September 1939, s. 6; Breslaus rege Bautdtigkeit, BNN Nr 265, 27. September 1939, s. 6; Ostfasade erneuert, BNN Nr. 279,
11. Oktober 1939, s. 6; Das Breslauer Rathaus im neuen Glanz. An der Ostseite sind die Geriist gefallen (fotografia), BNN
Nr. 290, 22. Oktober 1939, s. 5.
8 Entdeckung bei der Rathaus erneuerung, BNN Nr 241, 3. September 1939, s. 5.
9 Bukowski 1958, s. 82-90 i przyp. 8 na s. 158; tenże, Wrocław z lat 1945-1952. Zniszczenia i dzieło odbudowy, War-
szawa-Wrocław 1985, s. 122-129; Zlat 1976, s. 37-39; E. Małachowicz, Stare Miasto we Wrocławiu. Rozwój urbanistyczny.
Zniszczenia wojenne i odbudowa, Warszawa-Wrocław 1985, zwłaszcza s. 182-187.
2. Wrocław, ratusz, rzut 1 piętra. Wg M. Bukowskiego
wacji rzeźb na elewacji wschodniej gmachu, wykonanej przez Otto Boehcka w lecie i jesienią 1939 г., najwięcej
informacji można odnaleźć w prasie codziennej7. Zabiegi polegały na zdjęciu z rzeźb warstw sadzy i farb
olejnych, rekonstrukcji brakujących fragmentów, uzupełnieniu ubytków mieszaniną wapna, twarogu i zmielonego
piaskowca, wreszcie - na kolorystycznym scaleniu dzieł oraz nadaniu im naturalnej, spatynowanej barwy
kamienia8. W roku 1945 ucierpiała przede wszystkim wschodnia partia ratusza. Usuwanie szkód wojennych
i restaurację budowli zakończono w 1953 r.9 Dzisiaj, w zatrutej atmosferze, szczególnie narażona na zniszcze-
nia jest zewnętrzna dekoracja budowli. Wystrój południowej fasady ratusza zachował się stosunkowo dobrze,
C. Liidecke, Rathaus zu Breslau. Erneurungs-Arbeiten in des Jahren 1884 bis 1891, Breslau 1891; Verôffentlichungen der
Provinzial Commission zur Erhaltung und Erforschung der Denkmdler der Provinz Schlesien, VIII: Bericht des Provinzial Con-
servators der Kunstdenkmdler der Provinz Schlesien tiber seine Thàtigkeit vom 1. Januar 1909 bis 31. Dezember 1910, s. 16; IX.
Bericht... vom 1. Januar 1911 bis 31. Dezember 1912, s. 17; Verôffentlichungen der Provinzial Kommission zur Erhaltung und
Erforschung der Kunstdenkmdler der Provinz Niederschlessien III. N.F. Bericht... vom 1. Januar 1927 bis 31. Dezember 1929,
s. 14; Jahresbericht des Provinzial-Konservators den Kunstdenkmdler Niederschlesiens fur die Jahre 1935, 1936 und 1937, s. 199-
204; R. Stein, Die Wiederherstellungsarbeiten im Breslauer Rathaus in der Jahren 1924-28 und 1934-36, „Deutsche Kunst- und
Denkmalpflege" 1936, s. 145-182 i przedruk w „Jahrbuch der Schlesischen Friedrichs-Wilhelm-Universifât Breslau" IX: 1964, s. 381-
400. Zob. także: Bukowski 1958, s. 73-81; Zlat 1976, s. 34-37. Nie znam dokumentacji rysunkowej restauracji ratusza wykona-
nej przez Carla Liidecke a przechowywanej w Berlinie (Technische Universitat Berlin, Universitatsbibliothek, Plansammlung, Inv.
Nr. 6 538-582). Dieterowi Radicke, Kierownikowi Plansammlung, dziękuję za informacje o tych rysunkach - List z dn. 11 V 1989 r.
7 Zob. пр.: Rathausgiebel in neuem Glanz, „Breslauer Neuste Nachrichten" (cyt. dalej BNN), Nr 213, 6. August 1939, s. 5;
Entdeckung bei der Rathauserneuerung, BNN Nr. 241, 3. September 1939, s. 5; Der Stand der Rathaus Erneuerung, BNN Nr. 244,
6. September 1939, s. 6; Breslaus rege Bautdtigkeit, BNN Nr 265, 27. September 1939, s. 6; Ostfasade erneuert, BNN Nr. 279,
11. Oktober 1939, s. 6; Das Breslauer Rathaus im neuen Glanz. An der Ostseite sind die Geriist gefallen (fotografia), BNN
Nr. 290, 22. Oktober 1939, s. 5.
8 Entdeckung bei der Rathaus erneuerung, BNN Nr 241, 3. September 1939, s. 5.
9 Bukowski 1958, s. 82-90 i przyp. 8 na s. 158; tenże, Wrocław z lat 1945-1952. Zniszczenia i dzieło odbudowy, War-
szawa-Wrocław 1985, s. 122-129; Zlat 1976, s. 37-39; E. Małachowicz, Stare Miasto we Wrocławiu. Rozwój urbanistyczny.
Zniszczenia wojenne i odbudowa, Warszawa-Wrocław 1985, zwłaszcza s. 182-187.