DOI Artikel:
Grygiel, Tomasz: Florenckie Cinquecento w historyzmie: z problematyki recepcji
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.14246#0189
184
TOMASZ GRYGIEL
11. Bolonia. Palazzo Albergati, około 1536, Baldassare Peruzzi.
Wg H. Willich, P. Zucker, Baukunst der Renaissance in Italien
Nie wykluczając lansowanej przez wielu uczonych niemieckich tezy o związku pałacu Oppenheimów
z Palazzo Pandolfini, a przyjmując, że pierwszy z nich był dziełem w niemałym stopniu synkretycznym,
odpowiadającym jakkolwiek określonej w genezie, rzymskiej poetyce form40, należy stwierdzić jednak, iż tego
typu przykładów miejskiej architektury rezydencjonalnej i przyulicznej odnaleźć można w historyzmie znacz-
nie więcej. Wiele też z nich nie ustąpi zbytnio klasą swą, tak obrosłemu w literaturę, a nie istniejącemu już
drezdeńskiemu zabytkowi. Z terenu Polski i miasta dostarczającego bodaj najwięcej zróżnicowanych progra-
mowo realizacji architektury burżuazyjnej z Łodzi, wymienić można tu np. wzniesione przy jej głównej
40 Prócz omówionego problemu fasady, interesujące byłoby tu też zwrócenie uwagi na pierwotny charakter wnętrz drezdeń-
skiego pałacu sprzed ich przebudowy 1871-1874 (W. Hoffman; w duchu francuskim). Jak wykazują porównania opublikowanego
przez Lôfflera, op.cit., s. 381 i Mildego, op.cit., s. 173, zaprojektowanego przez Sempera stropu w Salonie (u obu autorów
bez bliższej atrybucji; ,,Charakteristische iiberreiche Kassetendecke in den Formen der Spatrtenaissance" - dodaje Lóffler,
op.cit., s. 381), jednoznacznie kopiował on strop z rzymskiego Palazzo delia Cancelleria, zrealizowany tam w okresie Cinquecenta,
por.: A. Kolasanti, Dekor svodov i potolkov v ital'janskoj architekturę. Perevod s ital'janskogo, Moskva 1947, s. 81, il. Plan
P. Oppenheim, podporządkowany trójkątnej narożnej działce budowlanej, odbiegał całkowicie od wzorów przestrzennych renesan-
sowego włoskiego palazzo, por. Milde, op.cit., s. 173. Po 1871 r. został on wyrównany do czworoboku , por. V. He las, Ville-
narchitektur in Dresden, Koln 1991, s. 60. Nie miał go też, w sensie typowych rozwiązań miejskich swej epoki, sam pałac
Pandolfini. Wtopiony w rozległy, głównie boczny ogród, zbliżony do prostokąta korpus główny, wskutek aneksowego przedłużenia
przypominał literę L.
TOMASZ GRYGIEL
11. Bolonia. Palazzo Albergati, około 1536, Baldassare Peruzzi.
Wg H. Willich, P. Zucker, Baukunst der Renaissance in Italien
Nie wykluczając lansowanej przez wielu uczonych niemieckich tezy o związku pałacu Oppenheimów
z Palazzo Pandolfini, a przyjmując, że pierwszy z nich był dziełem w niemałym stopniu synkretycznym,
odpowiadającym jakkolwiek określonej w genezie, rzymskiej poetyce form40, należy stwierdzić jednak, iż tego
typu przykładów miejskiej architektury rezydencjonalnej i przyulicznej odnaleźć można w historyzmie znacz-
nie więcej. Wiele też z nich nie ustąpi zbytnio klasą swą, tak obrosłemu w literaturę, a nie istniejącemu już
drezdeńskiemu zabytkowi. Z terenu Polski i miasta dostarczającego bodaj najwięcej zróżnicowanych progra-
mowo realizacji architektury burżuazyjnej z Łodzi, wymienić można tu np. wzniesione przy jej głównej
40 Prócz omówionego problemu fasady, interesujące byłoby tu też zwrócenie uwagi na pierwotny charakter wnętrz drezdeń-
skiego pałacu sprzed ich przebudowy 1871-1874 (W. Hoffman; w duchu francuskim). Jak wykazują porównania opublikowanego
przez Lôfflera, op.cit., s. 381 i Mildego, op.cit., s. 173, zaprojektowanego przez Sempera stropu w Salonie (u obu autorów
bez bliższej atrybucji; ,,Charakteristische iiberreiche Kassetendecke in den Formen der Spatrtenaissance" - dodaje Lóffler,
op.cit., s. 381), jednoznacznie kopiował on strop z rzymskiego Palazzo delia Cancelleria, zrealizowany tam w okresie Cinquecenta,
por.: A. Kolasanti, Dekor svodov i potolkov v ital'janskoj architekturę. Perevod s ital'janskogo, Moskva 1947, s. 81, il. Plan
P. Oppenheim, podporządkowany trójkątnej narożnej działce budowlanej, odbiegał całkowicie od wzorów przestrzennych renesan-
sowego włoskiego palazzo, por. Milde, op.cit., s. 173. Po 1871 r. został on wyrównany do czworoboku , por. V. He las, Ville-
narchitektur in Dresden, Koln 1991, s. 60. Nie miał go też, w sensie typowych rozwiązań miejskich swej epoki, sam pałac
Pandolfini. Wtopiony w rozległy, głównie boczny ogród, zbliżony do prostokąta korpus główny, wskutek aneksowego przedłużenia
przypominał literę L.