FLORENCKIE CINQUECENTO W HISTORYZMIE. Z PROBLEMATYKI RECEPCJI
187
14. Łódź, pałac Karola Steinerta przy ul. Piotrkowskiej 272/620,
1896, Franciszek Chełmiński
być, pomimo attyki i m.in. rustykowania parteru, mała zaledwie czteroosiowa przyuliczna siedziba von Wes-
selych w Wiedniu przy Alleegasse 23 (1891-1892) projektu spółki Ferdinand Fellner - Hermann Helmer44,
gustującej skądinąd w neobaroku. Interesujące, iż atelier to w kilka lat później sięgnie zdecydowanie jedno-
znacznie do inspiracji florenckiej, lecz konsekwentnie w duchu pałacowego Quattrocenta, w gmachu Banku
Austro-Węgierskiego we Lwowie (ul. 3 Maja, 1897-1898).
Palazzo degli Uffizi wzniesione dla Cosimo I dla pomieszczenia biur i urzędów państwa, wpisa-
ne w przestrzeń pomiędzy Signorią a rzeką Arno w formie ulicy o symetrycznych niemal, monotonnych
bokach, spiętych od strony nadbrzeża bramą z wielką serlianą, dostarczać mogło jako wzór historyzmowi
innego typu impulsów dla inspiracji. Niezależnie od nietypowego układu całości, podobnie jak w Palazzo
Pandolfmi, zakres użytych tu środków wskazywał na genezę rzymską, ich kontynuacja jakkolwiek, zwłaszcza
górnych elewacji, odznaczała się większą oryginalnością, wiążąc obiekt dosłowniej z dorobkiem miejsca
powstania-Florencją i jej wielkim admiratorem Vasarim4\ Użycie licznych motywów renesansowo-klasycz-
nych służyło tu jednak ostatecznie manierystycznym celom, kłócącym się przez długi czas z normatywnie
nastawioną do rdzennego Odrodzenia estetyczną opcją XIX śmiecia, a osiągniętym w elewacjach pałacu -
44 Das Palais des Herm k.k. Baurathes C. R. v. Wessely in Wien, IV. Allegasse 23, „Architekt" [Wien] II: 1896, H. 1, s. 2-3,
Tafeln 1, 2, s. 1.
4:1 Po śmierci Vasariego w 1574 prace nad obiektem kontynuowali do 1584 Alfonso Pangi i Bernardo Buontalenti, por.
В ors i, op.cit., s. 44 nn.
187
14. Łódź, pałac Karola Steinerta przy ul. Piotrkowskiej 272/620,
1896, Franciszek Chełmiński
być, pomimo attyki i m.in. rustykowania parteru, mała zaledwie czteroosiowa przyuliczna siedziba von Wes-
selych w Wiedniu przy Alleegasse 23 (1891-1892) projektu spółki Ferdinand Fellner - Hermann Helmer44,
gustującej skądinąd w neobaroku. Interesujące, iż atelier to w kilka lat później sięgnie zdecydowanie jedno-
znacznie do inspiracji florenckiej, lecz konsekwentnie w duchu pałacowego Quattrocenta, w gmachu Banku
Austro-Węgierskiego we Lwowie (ul. 3 Maja, 1897-1898).
Palazzo degli Uffizi wzniesione dla Cosimo I dla pomieszczenia biur i urzędów państwa, wpisa-
ne w przestrzeń pomiędzy Signorią a rzeką Arno w formie ulicy o symetrycznych niemal, monotonnych
bokach, spiętych od strony nadbrzeża bramą z wielką serlianą, dostarczać mogło jako wzór historyzmowi
innego typu impulsów dla inspiracji. Niezależnie od nietypowego układu całości, podobnie jak w Palazzo
Pandolfmi, zakres użytych tu środków wskazywał na genezę rzymską, ich kontynuacja jakkolwiek, zwłaszcza
górnych elewacji, odznaczała się większą oryginalnością, wiążąc obiekt dosłowniej z dorobkiem miejsca
powstania-Florencją i jej wielkim admiratorem Vasarim4\ Użycie licznych motywów renesansowo-klasycz-
nych służyło tu jednak ostatecznie manierystycznym celom, kłócącym się przez długi czas z normatywnie
nastawioną do rdzennego Odrodzenia estetyczną opcją XIX śmiecia, a osiągniętym w elewacjach pałacu -
44 Das Palais des Herm k.k. Baurathes C. R. v. Wessely in Wien, IV. Allegasse 23, „Architekt" [Wien] II: 1896, H. 1, s. 2-3,
Tafeln 1, 2, s. 1.
4:1 Po śmierci Vasariego w 1574 prace nad obiektem kontynuowali do 1584 Alfonso Pangi i Bernardo Buontalenti, por.
В ors i, op.cit., s. 44 nn.