DOI article:
Grygiel, Tomasz: Florenckie Cinquecento w historyzmie: z problematyki recepcji
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.14246#0194
FLORENCKIE CINQUFCENTO W HISTORYZMIE. Z PROBLEMATYKI RECEPCJI
189
16. Wiedeń, pałac C. R. von Wessely'ego przy Alleegesse 23, 1896,
Ferdinand Fellner, Hermann Helmer. Wg „Der Architekt" II: 1896
Szczególnie oryginalnego efektu dostarczał sam zamysł kompozycyjny pałacu, ukształtowanego jako
dwuaneksowa blisko dwustumetrowa ulica, na tyle wszakże mało uniwersalny, iż utrudniający jego szerszą
recepcję w architekturze rezydencjonalnej ubiegłego stulecia. Zaproponowane rozwiązanie przestrzenne miało
jednak - zdaniem Johanna Geista - pewne znaczenie dla genezy dziewiętnastowiecznego pasażu handlowego
operującego symetrycznym, naśladującym ciąg uliczny układem, przekrytym zwykle szklaną konstrukcją
dachu48. Jak słusznie zauważa autor ten, Uffiziom przypadła tu wszakże rola - jednego z wielu prawzorów
tego charakterystycznego typu budownictwa49. Oddziaływanie florenckiego dzieła, jak wykazuje dziewiętna-
stowieczny materiał zabytkowy, sprowadzało się przede wszystkim do znaczenia czynnika ewolucyjnie gene-
tycznego, niewątpliwie istotnego dla określenia rozwoju architektury i przemian zagospodarowania ulicznej
48 J. F. Geist, Passagen, ein Bautyp des 19. Jahrhunderts. «Studien zur Kunst des 19. Jahrhundersts», Bd. 5, Mùnchen
1969, s. 53.
49 O różnorodnych czynnikach genetycznych dla rozwoju pasażu na tle historycznym, ibid., s. 40-92.
189
16. Wiedeń, pałac C. R. von Wessely'ego przy Alleegesse 23, 1896,
Ferdinand Fellner, Hermann Helmer. Wg „Der Architekt" II: 1896
Szczególnie oryginalnego efektu dostarczał sam zamysł kompozycyjny pałacu, ukształtowanego jako
dwuaneksowa blisko dwustumetrowa ulica, na tyle wszakże mało uniwersalny, iż utrudniający jego szerszą
recepcję w architekturze rezydencjonalnej ubiegłego stulecia. Zaproponowane rozwiązanie przestrzenne miało
jednak - zdaniem Johanna Geista - pewne znaczenie dla genezy dziewiętnastowiecznego pasażu handlowego
operującego symetrycznym, naśladującym ciąg uliczny układem, przekrytym zwykle szklaną konstrukcją
dachu48. Jak słusznie zauważa autor ten, Uffiziom przypadła tu wszakże rola - jednego z wielu prawzorów
tego charakterystycznego typu budownictwa49. Oddziaływanie florenckiego dzieła, jak wykazuje dziewiętna-
stowieczny materiał zabytkowy, sprowadzało się przede wszystkim do znaczenia czynnika ewolucyjnie gene-
tycznego, niewątpliwie istotnego dla określenia rozwoju architektury i przemian zagospodarowania ulicznej
48 J. F. Geist, Passagen, ein Bautyp des 19. Jahrhunderts. «Studien zur Kunst des 19. Jahrhundersts», Bd. 5, Mùnchen
1969, s. 53.
49 O różnorodnych czynnikach genetycznych dla rozwoju pasażu na tle historycznym, ibid., s. 40-92.