Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
206

ALEKSANDRA LIPIŃSKA

19. Jacob Verhulst, Pokłon pasterzy, 1610-1620, relief alabastrowy,
Muzeum Narodowe w Warszawie, fot. Muzeum

20. Kartusz z sygnaturą Jacoba Verhulsta, Pokłon pasterzy (fragment), Muzeum Narodowe w Warszawie, fot. Muzeum

św. Franciszka ze skarbca częstochowskiego (kat. nr 4, il. 8), której kompozycję powtarza wiele egzempla-
rzy107. Grafika, która stanowiła podstawę dla tych reliefów, bywała również łączona z innymi, w celu stworze-
nia większej całości, jak na przykład w reliefie z Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis w Bruk-
seli, gdzie św. Franciszek ukazany jest obok innych świętych108. Kontrreformacja przyniosła też nasilenie się
różnych form dewocji maryjnej, co znalazło odbicie w popularności scen z życia Marii. Polskimi przykła-
dami tej tendencji są reliefy Zwiastowanie (kat. nr 6, il. 11) i Zesłanie Ducha Świętego (kat. nr 14, il. 17).

Jednak niewłaściwe byłoby stosowanie terminu „sztuka dewocyjna" do całości zjawiska, jakim była
produkcja plakiet mecheleńskich. Takie jest z pewnością źródło formy tych wyrobów - przez swój mały
format i portaty wność nastawionych na kameralny kontakt z odbiorcą. Zaakcentowanie walorów estetycznych
oraz występowanie również tematyki świeckiej spowodowało, że stawały się one równie często pośredni-
kiem w doświadczeniu religijnym, jak i przedmiotem pasji zbieraczy. Przykładem mogą tu być dwa reliefy
z kolekcji wrocławskiego patrycjusza Laurentiusa Scholza, z których jeden przedstawiał Lota z córkami109.

107 Patrz. kat. nr 4.

10X Relief w zbiorach Koninklijke Muzea voor Kunst en Geschiedenis nr inw. 8915 - Jan s en 1964, s. 145.

109 Wraz z całym jego zbiorem importy te przekazane zostały następnie bibliotece przy kościele św. Marii Magdaleny i były
 
Annotationen