DOI Artikel:
Świechowski, Zygmunt: Palatium na Ostrowie Lednickim a mity polskiej historii sztuki
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.14574#0058
54
ZYGMUNT ŚWIECHOWSKI
4. Rysunki rekonstrukcyjne A. Grygorowicza, Historyczno-przestrzenne podstawy
rekonstrukcji, [w:] Podstawy rekonstrukcji wczesnodziejowego zespołu
rezydencjonalno-obronnego i sakralnego na Ostrowie Lednickim, Bydgoszcz 1998
zwiedzających z chwilą zlokalizowania w nim postaci i wydarzenia z pierwszych stron elementarza history-
cznego. Nieokiełznana fantazja wspomagana rysunkami odręcznymi i symulacjami komputerowymi38 wpro-
wadziła inne jeszcze powieściowe czy wręcz bajeczne wątki, czerpiąc obficie z listy 23 znanych ze źródeł
historycznych postaci39, które mogły przebywać na Ostrowie Lednickim v/ okresie monarchii pierwszych
Piastów. Tak więc snują się dokoła palatium cienie Dąbrówki i biskupa Jordana, wywołane przez jednego
z autorów, który zdołał na podstawie analizy architektury określić „wzajemne relacje Dobrawy i Jordana,
kościelnego hierarchy [które] w sposób bardzo wymowny ilustruje zabudowa Ostrowa Lednickiego; w śród-
ziemnomorskiej metryce budowli wyspy pobrzmiewa echo odrębności biskupa i żony Mieszka I"40. Od dawna
uważano i uważa się nadal, że w palatium lednickim Bolesław Chrobry podejmował cesarza Ottona III
pielgrzymującego do grobu św. Wojciecha41. Tu ulokował swą chrześcijańską małżonkę Mieszko I w obawie
przed pogańskimi poddanymi, a ukrywał zniewoloną księżniczkę kijowską Przedsławę42 ten „stary wszetecznik
38 B. Siewczyński, Zabytki architektoniczne Ostrowa Lednickiego w rekonstrukcji komputerowej, „Biblioteka Studiów
Lednickich", 10, Lednica-Poznań 2004.
39 G r y g о г о w i с z, op. cit., s. 114.
40 В i e d r o ń, [w:] U progu chrześcijaństwa..., s. 229.
41 Pobyt Ottona III na Ostrowie Lednickim przyjmowany bywa za pewnik od czasu ukazania się rozprawy M. Sokołow-
skiego, Ruiny na Ostrowie jeziora Lednicy. Studjum nad budownictwem w przedchrześcijańskich i pierwszych chrześcijańskich
wiekach w Polsce, Pamiętnik Akademii Umiejętności, t. 3, Kraków 1876. Jednak, jak zauważył G. Labuda, .,wywód ten w swej
podstawie źródłowej jest pozbawiony wszelkiej wartości i to zarówno w odniesieniu do lokalizacji, jak i czasu powstania obiektu".
G. Labuda, Studia nad początkami państwa polskiego, t. 2, Poznań 1988, s. 387.
42 L a b u d a, op. cit., s. 407.
ZYGMUNT ŚWIECHOWSKI
4. Rysunki rekonstrukcyjne A. Grygorowicza, Historyczno-przestrzenne podstawy
rekonstrukcji, [w:] Podstawy rekonstrukcji wczesnodziejowego zespołu
rezydencjonalno-obronnego i sakralnego na Ostrowie Lednickim, Bydgoszcz 1998
zwiedzających z chwilą zlokalizowania w nim postaci i wydarzenia z pierwszych stron elementarza history-
cznego. Nieokiełznana fantazja wspomagana rysunkami odręcznymi i symulacjami komputerowymi38 wpro-
wadziła inne jeszcze powieściowe czy wręcz bajeczne wątki, czerpiąc obficie z listy 23 znanych ze źródeł
historycznych postaci39, które mogły przebywać na Ostrowie Lednickim v/ okresie monarchii pierwszych
Piastów. Tak więc snują się dokoła palatium cienie Dąbrówki i biskupa Jordana, wywołane przez jednego
z autorów, który zdołał na podstawie analizy architektury określić „wzajemne relacje Dobrawy i Jordana,
kościelnego hierarchy [które] w sposób bardzo wymowny ilustruje zabudowa Ostrowa Lednickiego; w śród-
ziemnomorskiej metryce budowli wyspy pobrzmiewa echo odrębności biskupa i żony Mieszka I"40. Od dawna
uważano i uważa się nadal, że w palatium lednickim Bolesław Chrobry podejmował cesarza Ottona III
pielgrzymującego do grobu św. Wojciecha41. Tu ulokował swą chrześcijańską małżonkę Mieszko I w obawie
przed pogańskimi poddanymi, a ukrywał zniewoloną księżniczkę kijowską Przedsławę42 ten „stary wszetecznik
38 B. Siewczyński, Zabytki architektoniczne Ostrowa Lednickiego w rekonstrukcji komputerowej, „Biblioteka Studiów
Lednickich", 10, Lednica-Poznań 2004.
39 G r y g о г о w i с z, op. cit., s. 114.
40 В i e d r o ń, [w:] U progu chrześcijaństwa..., s. 229.
41 Pobyt Ottona III na Ostrowie Lednickim przyjmowany bywa za pewnik od czasu ukazania się rozprawy M. Sokołow-
skiego, Ruiny na Ostrowie jeziora Lednicy. Studjum nad budownictwem w przedchrześcijańskich i pierwszych chrześcijańskich
wiekach w Polsce, Pamiętnik Akademii Umiejętności, t. 3, Kraków 1876. Jednak, jak zauważył G. Labuda, .,wywód ten w swej
podstawie źródłowej jest pozbawiony wszelkiej wartości i to zarówno w odniesieniu do lokalizacji, jak i czasu powstania obiektu".
G. Labuda, Studia nad początkami państwa polskiego, t. 2, Poznań 1988, s. 387.
42 L a b u d a, op. cit., s. 407.