DOI Artikel:
Kołacka, Daria: Choreografia wielkiego miasta we współczesnej fotografii
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.14575#0232
222
DARIA KOŁACKA
6. P.-L. di Córcia, Hong-Kong, 1996. Emotions & Relations. Nan Goldin, David Armstrong,
Mark Morrisroe, Jack Pierson, Philip-Lorca di Córcia. Katalog wystawy, Koln 1998
0 czymś takim, jak beat obrazów pojawiających się na ekranie, beat ujęć bądź sekwencji, beat pojawiania
się i znikania. Jest to jeden z możliwych sposobów myślenia o filmie poza jego narracyjnością.
Analogicznie można analizować fotografię. Wizualna strukturyzacja miasta w fotografii dokonuje się
zarówno za sprawą stałych, jak i mobilnych elementów (architektura, samochody, ludzie). Ruchome wpisu-
je się przy tym w nieruchome jest od tego ostatniego zależne. Stacje metra, światła, przejścia dla pieszych
1 skrzyżowania rytmizują zatrzymywanie się, wchodzenie, wychodzenie, przechodzenie i warunkują strategie
wymijania. Różne tempa różnych kultur podporządkowują się w rezultacie wspólnemu rytmowi miasta,
określanemu przez światła, stacje metra itd.
Jednym z najlepszych przykładów tak wizualnie zrytmizowanej fotografii jest Hong-Kong Philipa-Lorci
di Corcii z 1996 r. (il. 6). Dzięki układowi nóg przechodniów, fotografia ta ma własny beat, jest rytmiczna
zarówno w sensie wizualnym, jak i akustycznym. Oba te aspekty podporządkowane są akcentom wyznaczo-
nym przez kroki - geometryczne figury (trójkąty) nóg. Dynamika przedstawienia podkreślona zostaje do-
datkowo przez przecięcie postaci prawą krawędzią kadru. Przerwanie ruchu pojedynczej figury służy inten-
syfikacji wrażenia ruchu całości przedstawienia.
Rytm jest czynnikiem zapewniającym wizualną rozpoznawalność miasta, nie redukuje go do znaku. Na
podstawie rytmu można rozpoznać znane miasta na pierwszy rzut oka i to nie dzięki pocztówkowym wize-
runkom architektury, lecz np. nasilenia ruchu drogowego. Dzięki rytmowi możliwe też jest rozpoznawanie
niewidzianego - nieznanego fragmentu dobrze znanego miasta. Identyfikacja za pomocą rytmu jest przy tym
dużo bardziej intymna: trzeba najpierw dobrze poznać miasto.
Rytm funkcjonuje jako kategoria łącząca elementy, które określają trójwymiarowe myślenie o mieście:
głos, ślad i ruch19. W kontekście miasta rytm stał się przedmiotem analiz m.in. Gilles'a Deleuza, dla którego
ruch, prędkość, hałas i powtórzenie to nowe kategorie analizy malarstwa20.
(La Dénivelée. À l'épreuve de la photographie, Paris 2001), diaphanes, Berlin 2004, s. 229-242, tu: s. 242 (ed. D. Pain i, Le Ci-
néma, un art moderne, Paris 1997).
19 Na temat rytmu w kontekście miasta: E. Rewers, Miasto jest rytmem, [w:] idem, op. cit., s. 61-69.
20 W kontekście ruchu por. analizy malarstwa Franusa Bacona w: G. Deleuze, Logique de la sensation (1989), Editions
du Seuil, Paris 2002.
DARIA KOŁACKA
6. P.-L. di Córcia, Hong-Kong, 1996. Emotions & Relations. Nan Goldin, David Armstrong,
Mark Morrisroe, Jack Pierson, Philip-Lorca di Córcia. Katalog wystawy, Koln 1998
0 czymś takim, jak beat obrazów pojawiających się na ekranie, beat ujęć bądź sekwencji, beat pojawiania
się i znikania. Jest to jeden z możliwych sposobów myślenia o filmie poza jego narracyjnością.
Analogicznie można analizować fotografię. Wizualna strukturyzacja miasta w fotografii dokonuje się
zarówno za sprawą stałych, jak i mobilnych elementów (architektura, samochody, ludzie). Ruchome wpisu-
je się przy tym w nieruchome jest od tego ostatniego zależne. Stacje metra, światła, przejścia dla pieszych
1 skrzyżowania rytmizują zatrzymywanie się, wchodzenie, wychodzenie, przechodzenie i warunkują strategie
wymijania. Różne tempa różnych kultur podporządkowują się w rezultacie wspólnemu rytmowi miasta,
określanemu przez światła, stacje metra itd.
Jednym z najlepszych przykładów tak wizualnie zrytmizowanej fotografii jest Hong-Kong Philipa-Lorci
di Corcii z 1996 r. (il. 6). Dzięki układowi nóg przechodniów, fotografia ta ma własny beat, jest rytmiczna
zarówno w sensie wizualnym, jak i akustycznym. Oba te aspekty podporządkowane są akcentom wyznaczo-
nym przez kroki - geometryczne figury (trójkąty) nóg. Dynamika przedstawienia podkreślona zostaje do-
datkowo przez przecięcie postaci prawą krawędzią kadru. Przerwanie ruchu pojedynczej figury służy inten-
syfikacji wrażenia ruchu całości przedstawienia.
Rytm jest czynnikiem zapewniającym wizualną rozpoznawalność miasta, nie redukuje go do znaku. Na
podstawie rytmu można rozpoznać znane miasta na pierwszy rzut oka i to nie dzięki pocztówkowym wize-
runkom architektury, lecz np. nasilenia ruchu drogowego. Dzięki rytmowi możliwe też jest rozpoznawanie
niewidzianego - nieznanego fragmentu dobrze znanego miasta. Identyfikacja za pomocą rytmu jest przy tym
dużo bardziej intymna: trzeba najpierw dobrze poznać miasto.
Rytm funkcjonuje jako kategoria łącząca elementy, które określają trójwymiarowe myślenie o mieście:
głos, ślad i ruch19. W kontekście miasta rytm stał się przedmiotem analiz m.in. Gilles'a Deleuza, dla którego
ruch, prędkość, hałas i powtórzenie to nowe kategorie analizy malarstwa20.
(La Dénivelée. À l'épreuve de la photographie, Paris 2001), diaphanes, Berlin 2004, s. 229-242, tu: s. 242 (ed. D. Pain i, Le Ci-
néma, un art moderne, Paris 1997).
19 Na temat rytmu w kontekście miasta: E. Rewers, Miasto jest rytmem, [w:] idem, op. cit., s. 61-69.
20 W kontekście ruchu por. analizy malarstwa Franusa Bacona w: G. Deleuze, Logique de la sensation (1989), Editions
du Seuil, Paris 2002.