DOI Artikel:
Chrościcki, Juliusz A.: "Mistrzowski światłocień Rembrandta": wystawy rysunków i rycin w latach 2003 - 2007 we Francji
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.14573#0136
130
JULIUSZ A. CHROŚCICKI
holenderskich (głównie Rembrandta) z Luwru w 1933 x? i z Ecole nationale supérieure des beaux-arts
w Paryżu w 1950 г.6
Felice Stampfle przygotowała w roku 1979 wystawę rysunków Rubensa i Rembrandta (na tle szkoły
flamandzkiej i holenderskiej) ze zbiorów Pierpont Morgan Library w Nowym Jorku7. Wspominam ją jako
pierwszą wystawę rembrandtowską, którą miałem możliwość oglądać w Paryżu, w trakcie mojego stażu na
Sorbonie. Z paryskiego Instytutu Niderlandzkiego wystawa powędrowała do Antwerpii, Londynu, aby po-
wrócić do Nowego Jorku.
Kolejna wystawa to Rembrandt. La figuration humaine, przygotowana przez Jacqueline i Maurice'a
Guillaud przy współpracy z Gisèle Lambert w Bibliothèque nationale de France w Paryżu w 19868. Nie
mogłem jej zobaczyć z powodu trudności z uzyskaniem paszportu.
Popularny charakter miała wystawa Rembrandt, eaux-fortes: Collection Dutuit w Musée du Petit Palais
w Paryżu, która odbyła się w tym samym roku. Przygotowała ją i katalog opracowała Sophie de Bussière9.
Rysunkom Rembrandta i jego szkoły z Luwru poświęcono wystawę z przełomu 1988 i 1989 r.10 Kata-
log bardzo sumiennie opracowali Menehould de Bezalaire i Emmanuel Starcky. Ten ostatni jest znany
w Polsce dzięki zorganizowanej przez siebie wędrującej wystawie malarstwa francuskiego, pokazanej
w Zamku Królewskim w Warszawie11. Katalog wystawy rysunków Rembrandta, przygotowany przez obu
autorów, został oparty na znacznie wcześniejszym inwentarzu rysunków wydanym przez F. Lugta i nowym,
opracowanym przez E. Starcky'ego12.
Byłem pod wrażeniem wystawy Rembrandt et son école. Dessins de la Collection Frits Lugt w Fonda-
tion Custodia w Paryżu w 1997 г., skąd ekspozycja powędrowała do Teylers Muséum w Haarlemie13. Kata-
log tej kameralnej wystawy przygotowała starannie Maria van Berge-Gerbaud.
Kolejna efektowna i nowatorska wystawa to Landscapes of Rembrandt. His favourite WalksXĄ przygo-
towana przez Boudewijna Bakker, Marię van Berge-Gerbaud, Erika Schmitza i Jana Peetersa, a pokazana
w pięciu muzeach europejskich, w tym w Paryżu w 1998 r. Zestawienie pejzaży Rembrandta z różnych zbio-
rów stało się możliwe dzięki międzynarodowej współpracy. O znaczeniu tej wystawy pisano szeroko.
Najważniejszą wystawą francuską z przełomu XX i XXI w. była, moim zdaniem, ekspozycja Rem-
brandt. ,,Gravures et dessins" z kolekcji Edmonda de Rothschild i Cabinet des dessins. Département des
Arts graphiques Luwru, pokazywana w 1. poł. 2000 r. w nowych przestrzeniach muzeum, przeznaczonych
do wystaw monograficznych. Katalog, będący dziełem zbiorowym, pod redakcją Pierette Jean-Richard, stał
się cennym wkładem do wiedzy na temat obiektów z kolekcji przechowywanych w Luwrze15.
5 F. Lugt, Musée du Louvre. Inventaire général des dessins des écoles du Nord. École hollandais, vol. III, Rembrandt, ses
élevés, ses imitateurs, ses copistes, Paris 1933.
6 Idem, Ecole national supérieure des beaux-arts, Paris. Inventaire général des dessins des écoles du Nord, t. 1, Ecole
hollandaise, Paris 1950.
De eeuw van Rubens en Rembrandt: 17c-eeuwse vlaamse en hollandse tekeningen uit de Pierpont Morgan Library te New
York, by F. Stampf 1 e, Paris, Institut néederlandais; Anvers, Koninklijk Muséum voor schone kunsten; London, The British Mu-
séum; New York, The Pierpont Morgan Library, New York 1979.
8 Rembrandt. La figuration humaine, J. et M. Guillaud, avec la collaboration de G. Lambert, Paris, Bibliothèque na-
tionale, Paris 1986.
9 Rembrandt, eaux-fortes: collection Dutuit, par S. de Bussière, Paris, Musée du Petit Palais, Paris 1986.
10 Rembrandt et son école, dessins du musée du Louvre, 93e exposition du Cabinet des dessins, par M. deBezelaireet
E. Starcky, Paris 1988.
11 Ombres et lumières. Quatre siècles de peinture française / Cienie i światła. Cztery wieki malarstwa francuskiego, Buda-
peszt, Kunsthalle 16 XII 2004 - 27 II 2005; Warszawa, Zamek Królewski, 18 III - 19 VI 2005; Bukareszt, Muzeum Sztuk Pięknych,
12 VII - 30 IX 2005, Warszawa 2005.
12 E. Starcky, Inventaire général des dessins des Écoles du Nord, écoles allemande, des Anciens Pays-Bas, flamande,
hollandaise et suisse (XV-e - XVII 1-е siècles), Paris 1988.
13 Rembrandt et son école. Dessins de la collection Frits Lugt, par M.van Berg e-G e r b a u d, Paris, Fondation Custodia,
Haarlem, Teylers Muséum, Paris 1997.
14 B.Bakker, M.van Berg e-G e r b a u d, E. S с h m i t z, J. P e e t e r s, Landscapes of Rembrandt. His Favourite Walks^
Exp.: Bussum, Amsterdam, Paris, Thoth, Paris 1998.
15 Rembrandt. Gravures et dessins de la collection Edmond de Rotschild et du Cabinet des dessins. Département des Arts
graphiques. Paris, Musée du Louvre, par P. J e a n-R i с h a r d, Paris 2000.
JULIUSZ A. CHROŚCICKI
holenderskich (głównie Rembrandta) z Luwru w 1933 x? i z Ecole nationale supérieure des beaux-arts
w Paryżu w 1950 г.6
Felice Stampfle przygotowała w roku 1979 wystawę rysunków Rubensa i Rembrandta (na tle szkoły
flamandzkiej i holenderskiej) ze zbiorów Pierpont Morgan Library w Nowym Jorku7. Wspominam ją jako
pierwszą wystawę rembrandtowską, którą miałem możliwość oglądać w Paryżu, w trakcie mojego stażu na
Sorbonie. Z paryskiego Instytutu Niderlandzkiego wystawa powędrowała do Antwerpii, Londynu, aby po-
wrócić do Nowego Jorku.
Kolejna wystawa to Rembrandt. La figuration humaine, przygotowana przez Jacqueline i Maurice'a
Guillaud przy współpracy z Gisèle Lambert w Bibliothèque nationale de France w Paryżu w 19868. Nie
mogłem jej zobaczyć z powodu trudności z uzyskaniem paszportu.
Popularny charakter miała wystawa Rembrandt, eaux-fortes: Collection Dutuit w Musée du Petit Palais
w Paryżu, która odbyła się w tym samym roku. Przygotowała ją i katalog opracowała Sophie de Bussière9.
Rysunkom Rembrandta i jego szkoły z Luwru poświęcono wystawę z przełomu 1988 i 1989 r.10 Kata-
log bardzo sumiennie opracowali Menehould de Bezalaire i Emmanuel Starcky. Ten ostatni jest znany
w Polsce dzięki zorganizowanej przez siebie wędrującej wystawie malarstwa francuskiego, pokazanej
w Zamku Królewskim w Warszawie11. Katalog wystawy rysunków Rembrandta, przygotowany przez obu
autorów, został oparty na znacznie wcześniejszym inwentarzu rysunków wydanym przez F. Lugta i nowym,
opracowanym przez E. Starcky'ego12.
Byłem pod wrażeniem wystawy Rembrandt et son école. Dessins de la Collection Frits Lugt w Fonda-
tion Custodia w Paryżu w 1997 г., skąd ekspozycja powędrowała do Teylers Muséum w Haarlemie13. Kata-
log tej kameralnej wystawy przygotowała starannie Maria van Berge-Gerbaud.
Kolejna efektowna i nowatorska wystawa to Landscapes of Rembrandt. His favourite WalksXĄ przygo-
towana przez Boudewijna Bakker, Marię van Berge-Gerbaud, Erika Schmitza i Jana Peetersa, a pokazana
w pięciu muzeach europejskich, w tym w Paryżu w 1998 r. Zestawienie pejzaży Rembrandta z różnych zbio-
rów stało się możliwe dzięki międzynarodowej współpracy. O znaczeniu tej wystawy pisano szeroko.
Najważniejszą wystawą francuską z przełomu XX i XXI w. była, moim zdaniem, ekspozycja Rem-
brandt. ,,Gravures et dessins" z kolekcji Edmonda de Rothschild i Cabinet des dessins. Département des
Arts graphiques Luwru, pokazywana w 1. poł. 2000 r. w nowych przestrzeniach muzeum, przeznaczonych
do wystaw monograficznych. Katalog, będący dziełem zbiorowym, pod redakcją Pierette Jean-Richard, stał
się cennym wkładem do wiedzy na temat obiektów z kolekcji przechowywanych w Luwrze15.
5 F. Lugt, Musée du Louvre. Inventaire général des dessins des écoles du Nord. École hollandais, vol. III, Rembrandt, ses
élevés, ses imitateurs, ses copistes, Paris 1933.
6 Idem, Ecole national supérieure des beaux-arts, Paris. Inventaire général des dessins des écoles du Nord, t. 1, Ecole
hollandaise, Paris 1950.
De eeuw van Rubens en Rembrandt: 17c-eeuwse vlaamse en hollandse tekeningen uit de Pierpont Morgan Library te New
York, by F. Stampf 1 e, Paris, Institut néederlandais; Anvers, Koninklijk Muséum voor schone kunsten; London, The British Mu-
séum; New York, The Pierpont Morgan Library, New York 1979.
8 Rembrandt. La figuration humaine, J. et M. Guillaud, avec la collaboration de G. Lambert, Paris, Bibliothèque na-
tionale, Paris 1986.
9 Rembrandt, eaux-fortes: collection Dutuit, par S. de Bussière, Paris, Musée du Petit Palais, Paris 1986.
10 Rembrandt et son école, dessins du musée du Louvre, 93e exposition du Cabinet des dessins, par M. deBezelaireet
E. Starcky, Paris 1988.
11 Ombres et lumières. Quatre siècles de peinture française / Cienie i światła. Cztery wieki malarstwa francuskiego, Buda-
peszt, Kunsthalle 16 XII 2004 - 27 II 2005; Warszawa, Zamek Królewski, 18 III - 19 VI 2005; Bukareszt, Muzeum Sztuk Pięknych,
12 VII - 30 IX 2005, Warszawa 2005.
12 E. Starcky, Inventaire général des dessins des Écoles du Nord, écoles allemande, des Anciens Pays-Bas, flamande,
hollandaise et suisse (XV-e - XVII 1-е siècles), Paris 1988.
13 Rembrandt et son école. Dessins de la collection Frits Lugt, par M.van Berg e-G e r b a u d, Paris, Fondation Custodia,
Haarlem, Teylers Muséum, Paris 1997.
14 B.Bakker, M.van Berg e-G e r b a u d, E. S с h m i t z, J. P e e t e r s, Landscapes of Rembrandt. His Favourite Walks^
Exp.: Bussum, Amsterdam, Paris, Thoth, Paris 1998.
15 Rembrandt. Gravures et dessins de la collection Edmond de Rotschild et du Cabinet des dessins. Département des Arts
graphiques. Paris, Musée du Louvre, par P. J e a n-R i с h a r d, Paris 2000.