5. Widok zbiorów sztuki starożytnej w lutym 1940 roku
by nazwać warszawsko-puławskim. Prócz samego króla wymienić należy podkomorzego
Kazimierza Poniatowskiego i jego późniejszego spadkobiercę Stanisława Poniatowskiego,
Helenę z Przeździeckich Radziwiłłową (Nieborów, Arkadia), Stanisława Kostkę Potockiego
oraz jego żonę Aleksandrę (Wilanów, Natolin) nie wyłączając pomniejszych jak Pac, Czapski,
Czacki, Kołłątaj, Michał Walicki, prymas Krasicki; jeśli chodzi o Puławy — Izabelę z Fle-
mingów Czartoryską8.
Nie tylko jednak same zabiegi kolekcjonerskie ośrodka warszawsko-puławskiego doby
Oświecenia są legitymacją nieprzerwanego w tym środowisku gromadzenia zabytków. Mamy
tu do zanotowania dwa momenty dużej wagi, które nadają tradycjom systematycznego zbie-
ractwa antyków w ośrodku warszawskim szczególny charakter. Jest to przede wszystkim
8 Por. S. Lorentz, Sarkofag Scipiona w Polsce. Meander I, 1946, s. 34—39; tenże, Natolin. Warszawa
1948; tenże, O polskich zbieraczach waz antycznych. Meander II, 1947, s. 4—14; M. L. Bernhard, Stanisław
Kostka Potocki, kolekcjoner waz greckich. Meander VI, 1951, s. 430—449; tenże, Naśladownictwa waz greckich
w dobie Oświecenia. BHS, Warszawa 1951, t. XIII, s. 194—203; T. Mańkowski, j.w.
106
by nazwać warszawsko-puławskim. Prócz samego króla wymienić należy podkomorzego
Kazimierza Poniatowskiego i jego późniejszego spadkobiercę Stanisława Poniatowskiego,
Helenę z Przeździeckich Radziwiłłową (Nieborów, Arkadia), Stanisława Kostkę Potockiego
oraz jego żonę Aleksandrę (Wilanów, Natolin) nie wyłączając pomniejszych jak Pac, Czapski,
Czacki, Kołłątaj, Michał Walicki, prymas Krasicki; jeśli chodzi o Puławy — Izabelę z Fle-
mingów Czartoryską8.
Nie tylko jednak same zabiegi kolekcjonerskie ośrodka warszawsko-puławskiego doby
Oświecenia są legitymacją nieprzerwanego w tym środowisku gromadzenia zabytków. Mamy
tu do zanotowania dwa momenty dużej wagi, które nadają tradycjom systematycznego zbie-
ractwa antyków w ośrodku warszawskim szczególny charakter. Jest to przede wszystkim
8 Por. S. Lorentz, Sarkofag Scipiona w Polsce. Meander I, 1946, s. 34—39; tenże, Natolin. Warszawa
1948; tenże, O polskich zbieraczach waz antycznych. Meander II, 1947, s. 4—14; M. L. Bernhard, Stanisław
Kostka Potocki, kolekcjoner waz greckich. Meander VI, 1951, s. 430—449; tenże, Naśladownictwa waz greckich
w dobie Oświecenia. BHS, Warszawa 1951, t. XIII, s. 194—203; T. Mańkowski, j.w.
106