Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Überblick
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
ławach wiele; oprócz wspomnianego
pałasza były szlify, szarfa oraz mi-
niaturki trzech orderów, z którymi
utonął, inne jego dystynkcje, ordery
Virtuti Militari i Legii Honorowej,
pendenty do szabli i furażerka,
a także dwie chorągwie, które do
ostatniego momentu walczyły pod
nim w nieszczęsnej dla niego Bitwie
Narodów. Wśród pomników Świą-
tyni ustawiła Izabela ulubiony przez
księcia mały stolik mahoniowy
z marmurową płytą, a w osobnej
szkatułce przechowywała jego bio-
grafię oraz teksty przemówień wy-
głoszonych na jego pogrzebie 9S.

W jednym z katalogów puław-
skich w niezwykłych słowach przed-
stawiła Izabela sylwetkę księcia Jó-
zefa i wyjawiła zarazem swój pozy-
tywny stosunek do mitu napoleoń-
skiego: ,,20 kwietnia 1809 nastąpił
po dniu, który na zawsze wyryje się
w naszej pamięci. 19 kwietnia sto-
czono bitwę pod Raszynem, która według wszelkiego prawdopodobieństwa
miała być grobem Polski, a zamiast tego stała się dla Polaków polem chwały
i zaszczytu. Nazajutrz więc po bitwie ks. Józef Poniatowski, naczelny wódz
wojska polskiego, spotkał się z arcyks. Ferdynandem, ówczesnym generalis-
simusem austriackim. Było to w następstwie zawieszenia broni dla przygo-
towania umowy pomiędzy dwiema armiami. W czasie rozmów, jakie odbyły
się w tych okolicznościach, arcyksiążę zarzucił księcia natarczywymi py-
taniami, a między innymi zapytał, co skłania Polaków do tak wielkiego
poświęcenia i przywiązania w stosunku do cesarza Napoleona. — Wasza
Wysokość — odparł książę — nie jestem ani dworakiem ani politykiem, ale
odpowiem Panu ze szczerością żołnierza, że to, co pociąga nas sercem i du-
szą do cesarza Francuzów, polega na tym, iż dzisiaj zawdzięczam mu ho-
nor zwyciężenia Pana pod sztandarami mojej ojczyzny, na czele moich
dzielnych współbraci. —

Ta odpowiedź wydała mi się piękna, szlachetna i taktowna, a chociaż
nigdy o tym nie mówiłam, myślałam o niej często... Tak! Moje serce od-

Tamże, s. 128 i 129.

5 - Rozprawy i Sprawozdania

65
 
Annotationen