DOI Artikel:
Żygulski, Zdzisław: Dzieje zbiorów puławskich (Świątynia Sybilli i Dom Gotycki)
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.24582#0082
wreszcie z szeregu re-
likwiarzy był „pomnik
z lawy na postumen-
cie czarnym dębowym,
w którym złożone po-
35. Sarkofag z relikwiami Mikołaja Kopernika. pioły Mikołaja Koper-
nika, dane przez Tade-
usza Czackiego; na postumencie napis: „STA SOL” 12S (ryc. '35). Prócz tego
w osobnej szkatułce pomieszczono przedmioty wyjęte z grobowca Piastów
w Płocku: „Szkatułka czarna hebanowa na czterech nóżkach okrągłych mo-
siężnych, z drzwiczkami pojedynczymi z boku otwierającymi się, z zawia-
sami mosiężnymi i narożnikami takimiż; na wszystkie cztery strony per-
łową macicą wysadzana, w środku pięć szufladek mająca, na których hi-
storia Nowego Testamentu perłową macicą wykładana i w tych złożone
są pamiątki Władysława Hermana i Bolesława Krzywoustego” 129.
kości i szaty kawałek
Jana Zamoyskiego; na
pomniku napis: JUSTI-
TIAE NE PRIUS MI-
RER, BELLI NE LA-
BORUM?” * 127 128. Ostatnim
kiego męża w posiadaniu jest moim i wkrótce spoczywać będzie w Supraślu, gdzie
są groby wszystkich przodków moich. Pozwól W.Ks.Mość, abym złożył w Świątyni
Sybilli odrobinę z jego głowy, odłączonej przez mnie od reszty ciała. Głowa ta stale
ze mną przebywać będzie, a to dla przypominania mi tej miłości ojczyzny, która go
do sławy zawiodła, a jednej tylko, w której podobnym jemu być potrafię. Krzyżyk
wydobyty z trumny przez mnie spoczywał w jego ręku, i ten W.Ks.Mości przyłączam,
pewny, iż tym upominkiem nie wzgardzisz i stale mnie zachowasz w pamięci swojej,
jako będącego z uszanowaniem prawdziwym W.Ks.Mość Dobrodziejki najniższym
sługą Aleksander hrabia Chodkiewicz, pułkownik Wojsk Polskich”.
127 Z opisu wynika, że był to sarkofag analogiczny do tego, który krył szczątki
Żółkiewskiego, a więc sporządzony z rodzaju masy stiukowej czy gipsowej. Uległ on
na pewno zniszczeniu po katastrofie Puław i nie znaleźliśmy go w dzisiejszych Zbio-
rach Czartoryskich.
128 Bibl. Czart., rkps 3032, s. 46. — Sarkofag ten zachował się w dzisiejszych zbio-
rach oczywiście bez dębowego postumentu. Jest to sarkofag antyczny, rzymski, wy-
konany z tufu wulkanicznego w formie skrzynki z pokrywą, ozdobiony charaktery-
stycznym fryzem. Wewnątrz umocowane naczynie gliniane za szkłem, w nim mały
fragment kości i strzępy. czarnej tkaniny. Specjalny pręt żelazny uniemożliwia wy-
jęcie naczynia.
129 Relikwie z Płocka otrzymała Czartoryska w okresie późnym, w roku 1828, i nie
zdążyła już zamówić specjalnego sarkofagu. Obecnie relikwie te, kawałki trumiennego
drewna i żelaza, mieszczą się w niewielkim relikwiarzu wykonanym zapewne już
w okresie paryskim. Relikwiarz ten, utrzymany w stylu późnego empire, jest z brązu
częściowo złoconego, w formie skrzyni czworobocznej, na bokach której widnieją
76
likwiarzy był „pomnik
z lawy na postumen-
cie czarnym dębowym,
w którym złożone po-
35. Sarkofag z relikwiami Mikołaja Kopernika. pioły Mikołaja Koper-
nika, dane przez Tade-
usza Czackiego; na postumencie napis: „STA SOL” 12S (ryc. '35). Prócz tego
w osobnej szkatułce pomieszczono przedmioty wyjęte z grobowca Piastów
w Płocku: „Szkatułka czarna hebanowa na czterech nóżkach okrągłych mo-
siężnych, z drzwiczkami pojedynczymi z boku otwierającymi się, z zawia-
sami mosiężnymi i narożnikami takimiż; na wszystkie cztery strony per-
łową macicą wysadzana, w środku pięć szufladek mająca, na których hi-
storia Nowego Testamentu perłową macicą wykładana i w tych złożone
są pamiątki Władysława Hermana i Bolesława Krzywoustego” 129.
kości i szaty kawałek
Jana Zamoyskiego; na
pomniku napis: JUSTI-
TIAE NE PRIUS MI-
RER, BELLI NE LA-
BORUM?” * 127 128. Ostatnim
kiego męża w posiadaniu jest moim i wkrótce spoczywać będzie w Supraślu, gdzie
są groby wszystkich przodków moich. Pozwól W.Ks.Mość, abym złożył w Świątyni
Sybilli odrobinę z jego głowy, odłączonej przez mnie od reszty ciała. Głowa ta stale
ze mną przebywać będzie, a to dla przypominania mi tej miłości ojczyzny, która go
do sławy zawiodła, a jednej tylko, w której podobnym jemu być potrafię. Krzyżyk
wydobyty z trumny przez mnie spoczywał w jego ręku, i ten W.Ks.Mości przyłączam,
pewny, iż tym upominkiem nie wzgardzisz i stale mnie zachowasz w pamięci swojej,
jako będącego z uszanowaniem prawdziwym W.Ks.Mość Dobrodziejki najniższym
sługą Aleksander hrabia Chodkiewicz, pułkownik Wojsk Polskich”.
127 Z opisu wynika, że był to sarkofag analogiczny do tego, który krył szczątki
Żółkiewskiego, a więc sporządzony z rodzaju masy stiukowej czy gipsowej. Uległ on
na pewno zniszczeniu po katastrofie Puław i nie znaleźliśmy go w dzisiejszych Zbio-
rach Czartoryskich.
128 Bibl. Czart., rkps 3032, s. 46. — Sarkofag ten zachował się w dzisiejszych zbio-
rach oczywiście bez dębowego postumentu. Jest to sarkofag antyczny, rzymski, wy-
konany z tufu wulkanicznego w formie skrzynki z pokrywą, ozdobiony charaktery-
stycznym fryzem. Wewnątrz umocowane naczynie gliniane za szkłem, w nim mały
fragment kości i strzępy. czarnej tkaniny. Specjalny pręt żelazny uniemożliwia wy-
jęcie naczynia.
129 Relikwie z Płocka otrzymała Czartoryska w okresie późnym, w roku 1828, i nie
zdążyła już zamówić specjalnego sarkofagu. Obecnie relikwie te, kawałki trumiennego
drewna i żelaza, mieszczą się w niewielkim relikwiarzu wykonanym zapewne już
w okresie paryskim. Relikwiarz ten, utrzymany w stylu późnego empire, jest z brązu
częściowo złoconego, w formie skrzyni czworobocznej, na bokach której widnieją
76