DOI Artikel:
Żygulski, Zdzisław: Dzieje zbiorów puławskich (Świątynia Sybilli i Dom Gotycki)
DOI Seite / Zitierlink:https://doi.org/10.11588/diglit.24582#0121
rowi okazję do wypowiedzenia
swych poglądów na rolę sztuki
i na funkcję muzeów w ogólno-
ści. „Sztuka — stwierdzał na
wstępie Lenoir — rozwija się
rewolucyjnie, podobnie jak pań-
stwo”. Rozpatrując kolejne epoki
historii sztuki nie zdobył się Le-
noir mimo wszystko na taką
odwagę i oryginalność, jaką wy-
kazał w praktycznej swej dzia-
łalności. On, który z takim
zapałem zbierał monumenty
wczesnej sztuki Francji, cel-
tyckiej, merowińskiej, karoliń-
skiej i wczesnogotyckiej, nega-
tywnie ocenił te epoki, nazywa-
jąc je, w myśl obowiązującej
doktryny winckelmannowskiej,
okresem złego smaku. Natomiast
niezależny sąd i odkrywcze myśli wyraził Lenoir w zakresie muzealnic-
twa. Podkreślił rolę muzeów jako źródła wiedzy i inspiracji artystycznej.
Wystarczy powiedzieć, że w swym muzeum zrealizował kurs teoretyczny
i szkołę rysunku. Zdecydowanie wysunął w teorii i również wprowadził
w praktyce postulat chronologicznego układu zabytków 10S. Oddzielił wresz-
cie aspekt polityczny muzeum od aspektu dydaktycznego 1C!).
Otwarcie Muzeum Pomników Francuskich zbiegło się w czasie z inau-
guracją Świątyni Sybilli, trudno jednak powiedzieć, aby pomysł polskiego
muzeum miał źródła we Francji. Jeśli już szukać analogii i inspiracji za-
granicznej w tworzeniu koncepcji Sybilli, prędzej by ją znaleźć można
na Wyspach Brytyjskich. Inaczej jest z powstałym w dziewięć lat później
Domem Gotyckim. Tu nie tylko można mówić o pewnych cechach wspól-
55.
Kryształowe przedmioty sakralne po kar-
dynale Mazarinim.
beaux des hommes et des femmes celebres, poar servir a 1’histoire de France et
a celie de fart. publiee et redigee par A. L. administrateur de ce Musee, et gravee
par Laurent de Gayot, Paris 1800.
108 „Si l’on considere la chronologie des siecles passes comme un livre ouvert
a 1’instruction et dans leąuel on lit la marche des evenements, on sentira la necessite
de classer les monuments selon leurs epoąues, en suivant ia ligne de demarcation que
la naturę a tracee elle-meme”. Lenoir o. c. I, s. 50.
16H „Un musee doit avoir deux points de vue dans son institution, vue politiąue
et vue d’instruction publiąue. Dans la vue politiąue il doit etre etabli avec assez de
splendeur, dans la vue d’instruction, il doit renfermer tout ce que les arts et les
Sciences reunis peuvent offrir a 1’enseignement public”. Lenoir l. c.
8’
115
swych poglądów na rolę sztuki
i na funkcję muzeów w ogólno-
ści. „Sztuka — stwierdzał na
wstępie Lenoir — rozwija się
rewolucyjnie, podobnie jak pań-
stwo”. Rozpatrując kolejne epoki
historii sztuki nie zdobył się Le-
noir mimo wszystko na taką
odwagę i oryginalność, jaką wy-
kazał w praktycznej swej dzia-
łalności. On, który z takim
zapałem zbierał monumenty
wczesnej sztuki Francji, cel-
tyckiej, merowińskiej, karoliń-
skiej i wczesnogotyckiej, nega-
tywnie ocenił te epoki, nazywa-
jąc je, w myśl obowiązującej
doktryny winckelmannowskiej,
okresem złego smaku. Natomiast
niezależny sąd i odkrywcze myśli wyraził Lenoir w zakresie muzealnic-
twa. Podkreślił rolę muzeów jako źródła wiedzy i inspiracji artystycznej.
Wystarczy powiedzieć, że w swym muzeum zrealizował kurs teoretyczny
i szkołę rysunku. Zdecydowanie wysunął w teorii i również wprowadził
w praktyce postulat chronologicznego układu zabytków 10S. Oddzielił wresz-
cie aspekt polityczny muzeum od aspektu dydaktycznego 1C!).
Otwarcie Muzeum Pomników Francuskich zbiegło się w czasie z inau-
guracją Świątyni Sybilli, trudno jednak powiedzieć, aby pomysł polskiego
muzeum miał źródła we Francji. Jeśli już szukać analogii i inspiracji za-
granicznej w tworzeniu koncepcji Sybilli, prędzej by ją znaleźć można
na Wyspach Brytyjskich. Inaczej jest z powstałym w dziewięć lat później
Domem Gotyckim. Tu nie tylko można mówić o pewnych cechach wspól-
55.
Kryształowe przedmioty sakralne po kar-
dynale Mazarinim.
beaux des hommes et des femmes celebres, poar servir a 1’histoire de France et
a celie de fart. publiee et redigee par A. L. administrateur de ce Musee, et gravee
par Laurent de Gayot, Paris 1800.
108 „Si l’on considere la chronologie des siecles passes comme un livre ouvert
a 1’instruction et dans leąuel on lit la marche des evenements, on sentira la necessite
de classer les monuments selon leurs epoąues, en suivant ia ligne de demarcation que
la naturę a tracee elle-meme”. Lenoir o. c. I, s. 50.
16H „Un musee doit avoir deux points de vue dans son institution, vue politiąue
et vue d’instruction publiąue. Dans la vue politiąue il doit etre etabli avec assez de
splendeur, dans la vue d’instruction, il doit renfermer tout ce que les arts et les
Sciences reunis peuvent offrir a 1’enseignement public”. Lenoir l. c.
8’
115