DOI Artikel:
Małkiewiczówna, Helena: Sprawozdanie z działalności Muzeum Narodowego w Krakowie w latach 1964-1965
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.25235#0128
malarstwa polskiego od 2. połowy w. XVIII po koniec w. XIX. Równocześnie prze-
niesiono do Sukiennic dzieła impresjonistów polskich, eksponowane dotychczas w No-
wym Gmachu.
Na tym miejscu przypomnieć należy kilka taktów. Muzeum posiada parę sal prze-
znaczonych na wystawy czasowe, ale są to sale — z wyjątkiem jednej — niewielkie
i przystosowane do ekspozycji o charakterze raczej kameralnym; równocześnie kilka
działów nie ma swych stałych ekspozycji. W tej sytuacji urządzanie wielkich wy-
staw czasowych — bądź to ze zbiorów własnych, bądź ze zbiorów muzeów krajo-
wych lub zagranicznych — pociąga za sobą konieczność likwidowania na określony
przeciąg czasu ekspozycji stałych w celu uzyskania koniecznych pomieszczeń. Jest to
sytuacja niekorzystna, tym bardziej, że los ten spotyka najczęściej Galerię Polskiego
Malarstwa i Rzeźby Wieku XX w Nowym Gmachu. Galeria ta, otwarta w maju 1959,
w latach następnych była kilkakrotnie poważnie zmieniana bądź wręcz na pewien
okres czasu likwidowana. W r. 1964 nastąpiło kolejne jej przekomponowanie
w związku z otwarciem wystawy Sztuka w Krakowie w latach 1350—1550, która
objęła sale Galerii na obu piętrach. W związku z tym zaistniała konieczność zaję-
cia na Galerię sal ekspozycji stałej polskiego rzemiosła artystycznego, którą zlikwi-
dowano. Tymczasowy układ Galerii, którą udostępniono w wersji skróconej jako wy-
stawę malarstwa i rzeźby Od Młodej Polski do naszych dni (tzn. bez malarstwa
impresjonistów, przeniesionego — o czym wyżej wspomniano — do Sukiennic) był na-
stępujący: w dużej sali wystaw czasowych umieszczono obrazy i rzeźby artystów
okresu Młodej Polski, w sali parterowej po prawej dzieła formistów, w sali wyso-
kiego parteru i przylegających hallach malarstwo T. Makowskiego, T. Czyżewskiego,
E. Krchy, prace kolorystów i Grupy Krakowskiej z okresu przedwojennego, w sali
parterowej po stronie lewej — malarstwo nieprzedstawiające.
W Kamienicy Szołayskich przeprowadzono w r. 1964 dwukrotną reorganizację
ekspozycji. W związku z zabraniem szeregu eksponatów na wystawę Sztuka w Kra-
kowie w latach 1350—1550 zamknięto w kwietniu jedną z sal drugiego piętra, a w po-
zostałych wprowadzono pewne zmiany i uzupełnienia przy pomocy dzieł przechowy-
wanych zwykle w magazynach. W końcu maja usunięto ekspozycję polskiej sztuki
cechowej z drugiego piętra (przygotowywano tam wystawę Ikony) i przeniesiono na
piętro pierwsze. Stan ten trwał do końca września 1964.
W Zbiorach Czartoryskich wprowadzono drobne zmiany ekspozycyjne, polega-
jące na pokazaniu kilku kodeksów iluminowanych francuskich i niderlandzkich z po-
czątku w. XVI.
W Domu Jana Matejki usunięto w maju 1964 z jednej z sal drugiego piętra pro-
jekty polichromii kościoła NPMarii, by urządzić w niej wystawę cyklu obrazów
Dzieje cywilizacji w Polsce. Cała ekspozycja była zamknięta od października 1965 do
lutego 1966 w związku z remontem budynku i malowaniem sal.
2. Wystawy czasowe w salach Muzeum
Omawianie działalności wystawowej Muzeum w okresie objętym sprawozdaniem
rozpocząć wypada od jubileuszu, jaki obchodził sześćsetletni Uniwersytet Jagielloń-
ski w r. 1964. Muzeum, połączone licznymi więzami z tą najstarszą w Polsce wyższą
uczelnią, wystąpiło z inicjatywą zorganizowania największej w dziejach muzealnictwa
polskiego wystawy obrazującej rozwój kultury artystycznej w Krakowie. Związek
wystawy z obchodami uroczystości uniwersyteckich określił czasową rozpiętość ekspo-
zycji, która objęła okres od rozkwitu gotyku do rozwiniętego renesansu, pokrywa-
jący się z czasem założenia Uniwersytetu przez Kazimierza Wielkiego w r. 1364, jego
122
niesiono do Sukiennic dzieła impresjonistów polskich, eksponowane dotychczas w No-
wym Gmachu.
Na tym miejscu przypomnieć należy kilka taktów. Muzeum posiada parę sal prze-
znaczonych na wystawy czasowe, ale są to sale — z wyjątkiem jednej — niewielkie
i przystosowane do ekspozycji o charakterze raczej kameralnym; równocześnie kilka
działów nie ma swych stałych ekspozycji. W tej sytuacji urządzanie wielkich wy-
staw czasowych — bądź to ze zbiorów własnych, bądź ze zbiorów muzeów krajo-
wych lub zagranicznych — pociąga za sobą konieczność likwidowania na określony
przeciąg czasu ekspozycji stałych w celu uzyskania koniecznych pomieszczeń. Jest to
sytuacja niekorzystna, tym bardziej, że los ten spotyka najczęściej Galerię Polskiego
Malarstwa i Rzeźby Wieku XX w Nowym Gmachu. Galeria ta, otwarta w maju 1959,
w latach następnych była kilkakrotnie poważnie zmieniana bądź wręcz na pewien
okres czasu likwidowana. W r. 1964 nastąpiło kolejne jej przekomponowanie
w związku z otwarciem wystawy Sztuka w Krakowie w latach 1350—1550, która
objęła sale Galerii na obu piętrach. W związku z tym zaistniała konieczność zaję-
cia na Galerię sal ekspozycji stałej polskiego rzemiosła artystycznego, którą zlikwi-
dowano. Tymczasowy układ Galerii, którą udostępniono w wersji skróconej jako wy-
stawę malarstwa i rzeźby Od Młodej Polski do naszych dni (tzn. bez malarstwa
impresjonistów, przeniesionego — o czym wyżej wspomniano — do Sukiennic) był na-
stępujący: w dużej sali wystaw czasowych umieszczono obrazy i rzeźby artystów
okresu Młodej Polski, w sali parterowej po prawej dzieła formistów, w sali wyso-
kiego parteru i przylegających hallach malarstwo T. Makowskiego, T. Czyżewskiego,
E. Krchy, prace kolorystów i Grupy Krakowskiej z okresu przedwojennego, w sali
parterowej po stronie lewej — malarstwo nieprzedstawiające.
W Kamienicy Szołayskich przeprowadzono w r. 1964 dwukrotną reorganizację
ekspozycji. W związku z zabraniem szeregu eksponatów na wystawę Sztuka w Kra-
kowie w latach 1350—1550 zamknięto w kwietniu jedną z sal drugiego piętra, a w po-
zostałych wprowadzono pewne zmiany i uzupełnienia przy pomocy dzieł przechowy-
wanych zwykle w magazynach. W końcu maja usunięto ekspozycję polskiej sztuki
cechowej z drugiego piętra (przygotowywano tam wystawę Ikony) i przeniesiono na
piętro pierwsze. Stan ten trwał do końca września 1964.
W Zbiorach Czartoryskich wprowadzono drobne zmiany ekspozycyjne, polega-
jące na pokazaniu kilku kodeksów iluminowanych francuskich i niderlandzkich z po-
czątku w. XVI.
W Domu Jana Matejki usunięto w maju 1964 z jednej z sal drugiego piętra pro-
jekty polichromii kościoła NPMarii, by urządzić w niej wystawę cyklu obrazów
Dzieje cywilizacji w Polsce. Cała ekspozycja była zamknięta od października 1965 do
lutego 1966 w związku z remontem budynku i malowaniem sal.
2. Wystawy czasowe w salach Muzeum
Omawianie działalności wystawowej Muzeum w okresie objętym sprawozdaniem
rozpocząć wypada od jubileuszu, jaki obchodził sześćsetletni Uniwersytet Jagielloń-
ski w r. 1964. Muzeum, połączone licznymi więzami z tą najstarszą w Polsce wyższą
uczelnią, wystąpiło z inicjatywą zorganizowania największej w dziejach muzealnictwa
polskiego wystawy obrazującej rozwój kultury artystycznej w Krakowie. Związek
wystawy z obchodami uroczystości uniwersyteckich określił czasową rozpiętość ekspo-
zycji, która objęła okres od rozkwitu gotyku do rozwiniętego renesansu, pokrywa-
jący się z czasem założenia Uniwersytetu przez Kazimierza Wielkiego w r. 1364, jego
122