DOI Artikel:
Grabowska, Irena: [Wspomnienie o Prof. Zbigniewie Bocheńkim]
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.25234#0017
WSPOMNIENIE O PROF. ZBIGNIEWIE BOCHEŃSKIM
7
wszystkim tym osiągnięciom pozycja Bocheńskiego w świecie nauki
była ustalona już przed drugą wojną światową.
Okres ten był także ważny dla Jego życia osobistego. W roku 1932
zawarł związek małżeński z Anną Misiąg, młodszą koleżanką ze studiów,
cenioną historyczką sztuki, zaś w roku 1935 urodził się syn Zygmunt,
dziś ornitolog, docent w Zakładzie Zoologii PAN w Krakowie.
Wybuch wojny stanowił przełom w życiu i pracach Zbigniewa Bo-
cheńskiego. W dniu 3 września 1939 został zmobilizowany i tego same-
go dnia ranny podczas nalotu bombowego. Ewakuowany ze szpitalem
polowym do Rumunii, powrócił do kraju w lipcu 1940 roku i natych-
miast po powrocie podjął pracę w Muzeum. Z poczuciem pełnej odpo-
wiedzialności sprawował opiekę nad zbiorami, polegającą na ukrywa-
niu przed okupantem cennych dzieł sztuki, m. in. Hołdu pruskiego Jana
Matejki, pamiątek historycznych i zabytkowej broni. Równocześnie
przygotowywał ilustrowany własnymi akwarelami katalog działowy
zbioru militariów. Rysunki i akwarele umieszczone na kartach katalogu
naukowego, • dzięki precyzji wykonania, mają dużą wartość dokumen-
tacyjną, a nadto walory artystyczne świadczące o talencie ich twórcy.
Ujawniają też pasję rysowania i malowania akwarelą, której Profesor
pozostawał wierny przez całe życie. W posiadaniu rodziny zachowało
się kilkanaście albumów jego rysunków i akwarel. Prace te obejmują
studia krajobrazowe, zabytki architektury, szkice portretowe, a przede
wszystkim studia koni i uzbrojenia.
Zakończenie wojny umożliwiło powrót do normalnej pracy muzeal-
nej. Zacząć należało od ustalenia braków i zniszczeń. Wobec podeszłego
wieku dyrektora Muzeum Narodowego, prof. dra Feliksa Kopery, prace
te wykonane zostały w głównej mierze przez Kazimierza Buczkowskiego
i Zbigniewa Bocheńskiego, dwóch najstarszych stażem kustoszy, mają-
cych najlepsze rozeznanie w zasobach Muzeum. Drugim ogromnie waż-
nym zadaniem było jak najszybsze udostępnienie zbiorów społeczeń-
stwu przez przywrócenie wystaw stałych i organizowanie wystaw
zmiennych. Pierwsza po wojnie wystawa czasowa, opracowana przez
Profesora, została otwarta w roku 1946 w Sukiennicach. Poświęcona
ona była dwusetnej rocznicy urodzin Kościuszki i charakteryzowała się
wyraźnie patriotycznym aspektem. Jako kustosz działu polskiej sztuki
cechowej zajmował się urządzaniem stałej ekspozycji obrazów i rzeźb,
należących do tego działu. W roku 1947 udostępnione zostały publicz-
ności sale 1. piętra domu Szołayskich, w których pomieszczone zostały
zabytki sztuki cechowej od XIV do XVI wieku, zaś w latach 1950—1951
ekspozycję poszerzyły sale 2. piętra, gdzie wystawiono dzieła z XVII
i XVIII wieku. Wystawa ta z niewielkimi zmianami przetrwała do chwi-
li obecnej. W roku 1948 w sali parterowej Nowego Gmachu otwarta
została zorganizowana według scenariusza Profesora wystawa ze zbio-
rów militarnych muzeum, ukazująca dzieje oręża polskiego od Chrobre-
go do Kościuszki.
W roku 1950 Zbigniew Bocheński otrzymał nominację na stanowisko
wicedyrektora. Zakres Jego czynności zawodowych był imponujący:
obok pełnienia odpowiedzialnych i czasochłonnych obowiązków zwią-
zanych z nową funkcją, był w dalszym ciągu kustoszem działu polskiej
sztuki cechowej, kustoszem działu historyczno-wojskowego, sprawował
7
wszystkim tym osiągnięciom pozycja Bocheńskiego w świecie nauki
była ustalona już przed drugą wojną światową.
Okres ten był także ważny dla Jego życia osobistego. W roku 1932
zawarł związek małżeński z Anną Misiąg, młodszą koleżanką ze studiów,
cenioną historyczką sztuki, zaś w roku 1935 urodził się syn Zygmunt,
dziś ornitolog, docent w Zakładzie Zoologii PAN w Krakowie.
Wybuch wojny stanowił przełom w życiu i pracach Zbigniewa Bo-
cheńskiego. W dniu 3 września 1939 został zmobilizowany i tego same-
go dnia ranny podczas nalotu bombowego. Ewakuowany ze szpitalem
polowym do Rumunii, powrócił do kraju w lipcu 1940 roku i natych-
miast po powrocie podjął pracę w Muzeum. Z poczuciem pełnej odpo-
wiedzialności sprawował opiekę nad zbiorami, polegającą na ukrywa-
niu przed okupantem cennych dzieł sztuki, m. in. Hołdu pruskiego Jana
Matejki, pamiątek historycznych i zabytkowej broni. Równocześnie
przygotowywał ilustrowany własnymi akwarelami katalog działowy
zbioru militariów. Rysunki i akwarele umieszczone na kartach katalogu
naukowego, • dzięki precyzji wykonania, mają dużą wartość dokumen-
tacyjną, a nadto walory artystyczne świadczące o talencie ich twórcy.
Ujawniają też pasję rysowania i malowania akwarelą, której Profesor
pozostawał wierny przez całe życie. W posiadaniu rodziny zachowało
się kilkanaście albumów jego rysunków i akwarel. Prace te obejmują
studia krajobrazowe, zabytki architektury, szkice portretowe, a przede
wszystkim studia koni i uzbrojenia.
Zakończenie wojny umożliwiło powrót do normalnej pracy muzeal-
nej. Zacząć należało od ustalenia braków i zniszczeń. Wobec podeszłego
wieku dyrektora Muzeum Narodowego, prof. dra Feliksa Kopery, prace
te wykonane zostały w głównej mierze przez Kazimierza Buczkowskiego
i Zbigniewa Bocheńskiego, dwóch najstarszych stażem kustoszy, mają-
cych najlepsze rozeznanie w zasobach Muzeum. Drugim ogromnie waż-
nym zadaniem było jak najszybsze udostępnienie zbiorów społeczeń-
stwu przez przywrócenie wystaw stałych i organizowanie wystaw
zmiennych. Pierwsza po wojnie wystawa czasowa, opracowana przez
Profesora, została otwarta w roku 1946 w Sukiennicach. Poświęcona
ona była dwusetnej rocznicy urodzin Kościuszki i charakteryzowała się
wyraźnie patriotycznym aspektem. Jako kustosz działu polskiej sztuki
cechowej zajmował się urządzaniem stałej ekspozycji obrazów i rzeźb,
należących do tego działu. W roku 1947 udostępnione zostały publicz-
ności sale 1. piętra domu Szołayskich, w których pomieszczone zostały
zabytki sztuki cechowej od XIV do XVI wieku, zaś w latach 1950—1951
ekspozycję poszerzyły sale 2. piętra, gdzie wystawiono dzieła z XVII
i XVIII wieku. Wystawa ta z niewielkimi zmianami przetrwała do chwi-
li obecnej. W roku 1948 w sali parterowej Nowego Gmachu otwarta
została zorganizowana według scenariusza Profesora wystawa ze zbio-
rów militarnych muzeum, ukazująca dzieje oręża polskiego od Chrobre-
go do Kościuszki.
W roku 1950 Zbigniew Bocheński otrzymał nominację na stanowisko
wicedyrektora. Zakres Jego czynności zawodowych był imponujący:
obok pełnienia odpowiedzialnych i czasochłonnych obowiązków zwią-
zanych z nową funkcją, był w dalszym ciągu kustoszem działu polskiej
sztuki cechowej, kustoszem działu historyczno-wojskowego, sprawował