DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.9651#0441
Myrothecivm, III.
824
qux i.Reg. cap. io. leguntur , in quo Saulis abfen- A
tia fcribitur, cum Rex ab Ifraelitis eligeretur , &
Deus de reperiundo Saule confultus icribitur his
verbis : Et confultaverunt pofi hac Dominum , dicit
textus , utmmnam venturus ejfet illuc i refponditque
Dominus : Ecce abfconditus efl domi. Qyas idem di-
vina refponfio , vocibus exprefla , a populo excipi
potuk non immediate , fed mediante Samuele Pro-
pheta , qui Domini voces excipiebat, & ad popu-
lum Dei placita referebat.
Vifionibus Deus frequentiflime refpondebat Pro-
phetis : hac enim de caufa Prophetae Videntes ap-
pellabantur. Prohantur haeC ex innumerabilibus,
qu^c in eorum libris leguntur locis. At refponfio B
per fomnium etiam ad non prophetas cxtendebatur.
Erat enim hoc genus refponfionis asnigmaticum , ac
fymbolicum : quale fuit illud fomnium , quod ha-
buit Jofeph in facra Genefi de Sole , & Luna cum
duodecim Stellis, quas ipfum adorabant. Pari ra-
tione fomnium quod vidit, de manipulis prociden-
tibus in mefle coram manipulo illius, quibus princi-
paius eidem deniinciabatur. Ejufdem generis fuit
fbmnium quoque Pharaonis, quod feptennalem fa-
mem denunciabat: propterea Saul, quamvis^Prophe-
ta non eflet; conqueritur tamen cap. z8. lib. i.Reg.
quod Deus minime flbi per fommum refpondiflet.
Ad hxc autetn fomnia interpretanda Propheta opus
erat; qui Symbola , & fomniorum asnigmata aperi-
ret. In quibus interpretandis , Scripturis ex facris,
Jofeph, & Daniel plurimum commendantur.
Refponfio denique, quae per Ephod alicui concede-
batur; neque aenigmatica; neque Symbolicaappellari
poteft: quianullis imaginibus apparentibus, fed fignis
praeftabatur : micantibus nimirum , vel deficienti-
bus 'gemmarum fplendoribus, quae in Rationali ad
pedtus fummi facerdotis intextae habebantur. In his
enim afiirmationis, vel negationis figna a Deo da
bantur circa ea , de quibus oraculum confulebatur .-
eifdem namque fignis, fadta, vel facienda ab, eis ,
qui Deum adibant approbabantur , vel reprobaban-
tur : quamobrem ad hasc etiam figna interpretanda
Propheta opus erat ; non enim illorum fignorum
interpretatio a Sacerdote haberi poteratj qui Ephod
in pectore geftabat : cum ille ipfe obfervare , aut
confpicere hujufmodi figna minime poflet; neque
alicui ex minoribus Sacerdotibus Ephod impofito,
gemmarum figna obfervare Pontifici, aut Sacerdoti
licebat : quamobrem ad ea figna interpretanda, &
divini beneplaciti expreflionem, Prophetam adhiben
dum fiufle certiflimum arbitror , quoties Deus per
Ephod confuleretur.
Comprobantur , quae diximus ex illo Davidis
tsfpplica mihi Ephod. Nam David dono prophetico
nobilitatum fuifle negari non poteft : cum igitur
cap. 2,3. lib. 1. Reg. David dubitaret;defcenfurus-
ne foret Saul in ruinam urbis Ceilas ; atque etiam
fides Ceiletarum fibi fufpecla haberetur ; per Ephod
confuluit Dominum ; Ephod adminiftrante Sacer-
dote Abiatharo , quo praefente David orafle , atque
interrogaffe Dominum legimus. Haec ita in facro
textu fcribuntur : Quod cum David refctffet , cjuia
fr£pararet ei Saul malum , dixit ad Abiathar Sacerdo-
tem: AppUca Ephod : & ait David ; Domine Deut
Ifrael^ audivit famam fervus tuus j quod difponat Saul
venire in Ceilam , ut evertat Vrbem propter me. Si
tradent me viri CeiU in manus. ejus s & fi defcendet
Saulficut audivit fervus tuus? Domine Deus Ifrael, in-
dica fervo tuo : & ait Dommus : Defcendet. Dixitque
David , / tradent me viri Ceila, & viros qui funt me-
mm in manibus Saul ? & dixit Dominus : Tradent.
Surrexit ergo &c. Non itaque Sacerdotem Domi-
num interrogafle, aut Dominum orafle, autDei no-
mine refponfa ad David' retulifle in facro textu fcri-l
825
bitur; fed tantum Ephod Sacerdotem miniftrafle,
atque ad confpectum Davidis Prophetae attulrtfe;
David verb coram Ephod Doihinum orafle , ac in-
terrogaife.
Quamvis vero ritus , atque casremoniae confulen-
di Dominum per Ephod minime hodie cognofcan-
tur ; fi tamen ex Scrilpturis facris. fubodorari aliqua
poflent; aflirmare, utputo, liceret \ quod praemif^
fis facrificiis, adhibita quoque oratione pro refpon-
fione extorquenda, demum propofitis quacftionibus,
confueverant Ifraelitas, quaefitorum a Deo refponfa
expecTrare. Prasmiflionem facrificiorum in divorum
confultatione, etiam prophanae religionis feftatores fir-
miter retinuere : ea propter Helenus apud Virgil.
lib. 3. ^Eneid. confulturus numina pro ^Enea, facra
prius operatur. De his Virgilius ita icnpfit :
•\t^;?:i\^-.;\ ^v.-xivrt v.v.v.w*«-CV; V'v?i->0. UH •■'■..
Hic Helenus c<efis primum de more juvenfisy
Exorat pacem Divum , vittafc/ue refolvit
Sacrati capitjf, , meque ad tua limtna Fhcebe
Ipfe manu multo fufpenfum numme ducit:
Atque hac deinde cajiif divino ex ore facerdosl
Haec autem {aorificia de niore praemifla dicit Poe-
ta ex ritu confultationis : quemadmodum etia.m lib.
6. ^Eneid. Sybilia numen pro iEnea confultura, fa-
cnficia pr^mittere jubet, dicens,!
.....J''"." v i; "., < : ';; '
Nunc grege de intaffo feptem matlare juvencos
Pr&jliterit,' tqtidem lettas de more bidentes.
Talibus affata z/£neam , nec facra morantur
^ufa
D
virt
l
Hos etiam ritus fervafle Ifraelitas ex ritu conful-
tationis , fuadet aperte illud Davidis ad Abiatharum
de Ephod : non enim Sacerdoti Ephod pontificali
uti licebat; nifi folemnioris facrificii, ut puto , ad-
fuiflent hofti». Sed efto hic non adfuerintj Samuel
confulturus Domirtum de fucceflbre Saulis , prae-
mififle facrificia in Bethlehem cap. 16. lib. 1. Reg.
fcribitur. Etenim inter ipfa facrificia Samuel ad
Deum converfus dicebat : Num coram Domino efi
Chnfius ejus ? David pariter 1. Reg. cap. 23. Do-
minum inter ipfa jacra conililuifle , atque orafle ar-
bitror. Caufam enim fua: neceflitatis primo aperuit
dicens : Domine Dous Ifrael, audivit famam fervus
tuus , quod difponat Saul venire in Ceilam , ut evertat
Vrbem propter me. Qua expofita neceflitate , & ra-
tione deprecationis allata , ponit interrogationes dj-
cens : Si tradent me viri CeiU in manu ejus ? & fi de-
fcendet Saul, ficut audivit fervus tuus ? His explica-
tis orat Dominum fibi manifeftari , quas defiderabat
dicens : Domine Deus lfrael indica fervo tuo &c. He-
braice haghed , ideft , manifefia fervo tuo. Non
enim David deprecatur Deum; ut verbis fibi refpon-
deat : fed ut manifeftet, & indicet, (ut puto per
figna ) quid fibi agendum fit. Attendatur quasib
refponfio ad interrogata, per unicum verbum : imo
per idem , per quod fuerat interrogatus Dominus.
Interrogaverat David , Si defcendet. Huic interro-
gationi fit fatis per vocem , defcendet: Et ait Domi-
nus ^ Defcendet. Illa enim verba , & ait Dominus ,
funt fcriptoris : at vero to Defcendet , eft Domini
fatisfacientis ad interrogationem. Nonquidem, quod
verbis dixerit Dominus, Defcendet, fed quod fignis
in Ephod annuerit ad verbum , Defcendet. Deinde
fecundb interrogat David : Si tradent me viri Cetl<&>
& viros , qui funt mecum, in manus Saul. Ad quam
interrogationem non refpondit Dominus verbis di-
cens , tradent, utique te viri Ceite, & viros qui
tecum funt : fed tantum , tradent, per figna con-
fueta in Ephod , partem aflirmantem exprimendo.
Ex quibus , tantifper confulendi Deum in fcriptu-
ris, fbrma & excipiendi oracula a Prophetis, Dei
F f f 3 W0'
824
qux i.Reg. cap. io. leguntur , in quo Saulis abfen- A
tia fcribitur, cum Rex ab Ifraelitis eligeretur , &
Deus de reperiundo Saule confultus icribitur his
verbis : Et confultaverunt pofi hac Dominum , dicit
textus , utmmnam venturus ejfet illuc i refponditque
Dominus : Ecce abfconditus efl domi. Qyas idem di-
vina refponfio , vocibus exprefla , a populo excipi
potuk non immediate , fed mediante Samuele Pro-
pheta , qui Domini voces excipiebat, & ad popu-
lum Dei placita referebat.
Vifionibus Deus frequentiflime refpondebat Pro-
phetis : hac enim de caufa Prophetae Videntes ap-
pellabantur. Prohantur haeC ex innumerabilibus,
qu^c in eorum libris leguntur locis. At refponfio B
per fomnium etiam ad non prophetas cxtendebatur.
Erat enim hoc genus refponfionis asnigmaticum , ac
fymbolicum : quale fuit illud fomnium , quod ha-
buit Jofeph in facra Genefi de Sole , & Luna cum
duodecim Stellis, quas ipfum adorabant. Pari ra-
tione fomnium quod vidit, de manipulis prociden-
tibus in mefle coram manipulo illius, quibus princi-
paius eidem deniinciabatur. Ejufdem generis fuit
fbmnium quoque Pharaonis, quod feptennalem fa-
mem denunciabat: propterea Saul, quamvis^Prophe-
ta non eflet; conqueritur tamen cap. z8. lib. i.Reg.
quod Deus minime flbi per fommum refpondiflet.
Ad hxc autetn fomnia interpretanda Propheta opus
erat; qui Symbola , & fomniorum asnigmata aperi-
ret. In quibus interpretandis , Scripturis ex facris,
Jofeph, & Daniel plurimum commendantur.
Refponfio denique, quae per Ephod alicui concede-
batur; neque aenigmatica; neque Symbolicaappellari
poteft: quianullis imaginibus apparentibus, fed fignis
praeftabatur : micantibus nimirum , vel deficienti-
bus 'gemmarum fplendoribus, quae in Rationali ad
pedtus fummi facerdotis intextae habebantur. In his
enim afiirmationis, vel negationis figna a Deo da
bantur circa ea , de quibus oraculum confulebatur .-
eifdem namque fignis, fadta, vel facienda ab, eis ,
qui Deum adibant approbabantur , vel reprobaban-
tur : quamobrem ad hasc etiam figna interpretanda
Propheta opus erat ; non enim illorum fignorum
interpretatio a Sacerdote haberi poteratj qui Ephod
in pectore geftabat : cum ille ipfe obfervare , aut
confpicere hujufmodi figna minime poflet; neque
alicui ex minoribus Sacerdotibus Ephod impofito,
gemmarum figna obfervare Pontifici, aut Sacerdoti
licebat : quamobrem ad ea figna interpretanda, &
divini beneplaciti expreflionem, Prophetam adhiben
dum fiufle certiflimum arbitror , quoties Deus per
Ephod confuleretur.
Comprobantur , quae diximus ex illo Davidis
tsfpplica mihi Ephod. Nam David dono prophetico
nobilitatum fuifle negari non poteft : cum igitur
cap. 2,3. lib. 1. Reg. David dubitaret;defcenfurus-
ne foret Saul in ruinam urbis Ceilas ; atque etiam
fides Ceiletarum fibi fufpecla haberetur ; per Ephod
confuluit Dominum ; Ephod adminiftrante Sacer-
dote Abiatharo , quo praefente David orafle , atque
interrogaffe Dominum legimus. Haec ita in facro
textu fcribuntur : Quod cum David refctffet , cjuia
fr£pararet ei Saul malum , dixit ad Abiathar Sacerdo-
tem: AppUca Ephod : & ait David ; Domine Deut
Ifrael^ audivit famam fervus tuus j quod difponat Saul
venire in Ceilam , ut evertat Vrbem propter me. Si
tradent me viri CeiU in manus. ejus s & fi defcendet
Saulficut audivit fervus tuus? Domine Deus Ifrael, in-
dica fervo tuo : & ait Dommus : Defcendet. Dixitque
David , / tradent me viri Ceila, & viros qui funt me-
mm in manibus Saul ? & dixit Dominus : Tradent.
Surrexit ergo &c. Non itaque Sacerdotem Domi-
num interrogafle, aut Dominum orafle, autDei no-
mine refponfa ad David' retulifle in facro textu fcri-l
825
bitur; fed tantum Ephod Sacerdotem miniftrafle,
atque ad confpectum Davidis Prophetae attulrtfe;
David verb coram Ephod Doihinum orafle , ac in-
terrogaife.
Quamvis vero ritus , atque casremoniae confulen-
di Dominum per Ephod minime hodie cognofcan-
tur ; fi tamen ex Scrilpturis facris. fubodorari aliqua
poflent; aflirmare, utputo, liceret \ quod praemif^
fis facrificiis, adhibita quoque oratione pro refpon-
fione extorquenda, demum propofitis quacftionibus,
confueverant Ifraelitas, quaefitorum a Deo refponfa
expecTrare. Prasmiflionem facrificiorum in divorum
confultatione, etiam prophanae religionis feftatores fir-
miter retinuere : ea propter Helenus apud Virgil.
lib. 3. ^Eneid. confulturus numina pro ^Enea, facra
prius operatur. De his Virgilius ita icnpfit :
•\t^;?:i\^-.;\ ^v.-xivrt v.v.v.w*«-CV; V'v?i->0. UH •■'■..
Hic Helenus c<efis primum de more juvenfisy
Exorat pacem Divum , vittafc/ue refolvit
Sacrati capitjf, , meque ad tua limtna Fhcebe
Ipfe manu multo fufpenfum numme ducit:
Atque hac deinde cajiif divino ex ore facerdosl
Haec autem {aorificia de niore praemifla dicit Poe-
ta ex ritu confultationis : quemadmodum etia.m lib.
6. ^Eneid. Sybilia numen pro iEnea confultura, fa-
cnficia pr^mittere jubet, dicens,!
.....J''"." v i; "., < : ';; '
Nunc grege de intaffo feptem matlare juvencos
Pr&jliterit,' tqtidem lettas de more bidentes.
Talibus affata z/£neam , nec facra morantur
^ufa
D
virt
l
Hos etiam ritus fervafle Ifraelitas ex ritu conful-
tationis , fuadet aperte illud Davidis ad Abiatharum
de Ephod : non enim Sacerdoti Ephod pontificali
uti licebat; nifi folemnioris facrificii, ut puto , ad-
fuiflent hofti». Sed efto hic non adfuerintj Samuel
confulturus Domirtum de fucceflbre Saulis , prae-
mififle facrificia in Bethlehem cap. 16. lib. 1. Reg.
fcribitur. Etenim inter ipfa facrificia Samuel ad
Deum converfus dicebat : Num coram Domino efi
Chnfius ejus ? David pariter 1. Reg. cap. 23. Do-
minum inter ipfa jacra conililuifle , atque orafle ar-
bitror. Caufam enim fua: neceflitatis primo aperuit
dicens : Domine Dous Ifrael, audivit famam fervus
tuus , quod difponat Saul venire in Ceilam , ut evertat
Vrbem propter me. Qua expofita neceflitate , & ra-
tione deprecationis allata , ponit interrogationes dj-
cens : Si tradent me viri CeiU in manu ejus ? & fi de-
fcendet Saul, ficut audivit fervus tuus ? His explica-
tis orat Dominum fibi manifeftari , quas defiderabat
dicens : Domine Deus lfrael indica fervo tuo &c. He-
braice haghed , ideft , manifefia fervo tuo. Non
enim David deprecatur Deum; ut verbis fibi refpon-
deat : fed ut manifeftet, & indicet, (ut puto per
figna ) quid fibi agendum fit. Attendatur quasib
refponfio ad interrogata, per unicum verbum : imo
per idem , per quod fuerat interrogatus Dominus.
Interrogaverat David , Si defcendet. Huic interro-
gationi fit fatis per vocem , defcendet: Et ait Domi-
nus ^ Defcendet. Illa enim verba , & ait Dominus ,
funt fcriptoris : at vero to Defcendet , eft Domini
fatisfacientis ad interrogationem. Nonquidem, quod
verbis dixerit Dominus, Defcendet, fed quod fignis
in Ephod annuerit ad verbum , Defcendet. Deinde
fecundb interrogat David : Si tradent me viri Cetl<&>
& viros , qui funt mecum, in manus Saul. Ad quam
interrogationem non refpondit Dominus verbis di-
cens , tradent, utique te viri Ceite, & viros qui
tecum funt : fed tantum , tradent, per figna con-
fueta in Ephod , partem aflirmantem exprimendo.
Ex quibus , tantifper confulendi Deum in fcriptu-
ris, fbrma & excipiendi oracula a Prophetis, Dei
F f f 3 W0'