DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.9651#0495
erms
5h
*cfunt H.
defn
^guntur
erfis hoc idem fcripfi,
Pnvatutnahqi
lucaP^efu,t,(L
^yn. ex auccontatell,
c vita & morte Moy.
verbisrelicWj.
e)HSMl, tltCH,
privilegio,
honoris acdignitatis
runt. Siqoisraoin
imonio Ikranimcap.
funefta illalittetara
Rege confultus, qua
x regio decreto affia
lerotaliameditaripu-
cum eilet, deta.
najeilate, qua nulio
s, refpondit: Hm
tndui vefiihmnfs
k Reitsefi. Afiuero
fiffimum ac nobili'
i. lib.i.&Philofe
Salom.cap.?.* .
lon tamabexc*
, quam a diadema
BimirumapudPa»
ir. Stat prohis\>
•itate cujufdam^
ENicolausdeLjB
nimirumAnM^
•eaprxftiterit.f
mbitu, Pn<
Bditaittur ? W»
fcure habcn. ■
xtitifle, rc^
ati Kg**4
Salooon^
r2 1 vi^e"
R^iii»
YROTHECIVM. III.
B
932
confli&U ,~ <k in ipfa populi rebellionc dicatur 3. A
Reg. 12.. n. 8. Porro Rex Roboam fcftinus afcendit cur-
rums & fuqit in ferufalem. Sic etiam ibidem cap. 18.
Elias cum precatus fuiffet Deum , ut daret pluviam,
& cum Achabum monere vellet, ut quam feftine a
pluvia fe fubtraheret; dixit illi: Afcende & dic A-
chab , junge cutrum tuum , &. defcende ne occupet te
pluvia. Quamobrem clarb fane argumento , ufum
curruum fuiffe regias majeftatis , atque dignitatis
etiam apud Ifraelitas, aperte convincimur. Quem
ufum Davidis etiam feculo extitifle apud aliquos fuf-
picari licet : tiim quod Adonias in affectaco regno
fecit fibi currus, 8c equites, ut dicitur 3. Reg. i.
tum etiam ex vifione Ezechielis Prophetas; qui di-
vinae majellatis radium explicaturus, permodumin-
fidentis fupra quadrigam, five currum a quatuor a-
nimalibus protra£tum , id expreffit. Quam ratio-
nem majeftatis faepiffime Propheta lnPfaimiseft imi-
tatus, Deum vectum curru decantans. Quibus ve-
ro animalibus Ifraelitici currus pertraherentur, fa-
cra mimime tradidere, quod fciam , oracula.
Trojanorum regios currus a mulis protra£tos fub-
indicavit Homerus, au£toritate totius Parnaffi fcri-
ptor eruditiflimus. Nam. lib. 24. Uiad. PriamusTro-
janorum Rex i\chillem ftrenuiffimum Grascorurfi
Ducem aditurus ; ut Hectoris gratiffimi fibi pigno-
ris ab eodem interfecti cadaver impetraret; currum
mulinum , quo veheretur, regia majeftate dignum
libi parari mandat, dicens:
A\;to4§ oy (^ag &y,os,%6iv ivrpo^ov qpioveitiv
OVAi<r«( Yjvwyi...........
Ubi Muli Graeco vocabulo *jp'ovoi dicuntur a di£tio-
ne ov@-, quas afinum fignificat, & ^jcu, quae me-
dium valet: quafi medii afini muli dicerentur : quia
coitu afini & equas, vel cqui & afinas gignuntur.
Allata carmina fic interpretantur:
At hic filios currum bene rotatttm mulinum
Ordinare jubet. D
93*
la,aut regio infideret cquo,autregium fecum fervum
deduceret; qui tale ipii exhiberet minifterium,quale
antea Regi folitus erat impendere. Hasc eadem Sa-
lomoni filio exhiberi jubet David: nam fervos fuos,
viros inter domefticos praecipuos, adeffe jubet Sa-
lomoni : illos nimirum, qui regio tantum obfequio,
de more atque ex inftituto vacabant, dicens: Tol-
lite vobifcum fervos Domini veftri. Suae deinde mulas
Salomonem infidere prascepit dicens : Et imponite
Salomonem filium meum fuper mulam meam^ & duci-
te eum in Gibon: & ungat eum ibi Sadoch Sacerdos
&c. Jus enim, poteftatemque regiam fuper Iiraeti-
ticam Rempublicam in filium Salomonem fucceffb-
rem tranflatam , David cum populo monftrare vel-
let j regia mula eo deduci illum imperat, quo facro
erat inungendus oleo,- ut Adonias, qui ad fontem
Rogei R.ex acclamabatur , (fed nec equo, nec mu-
la regia, aut non regia, eum ve£tum legimusj) fratri
fuo Salomoni natu minori jura regni cedenda intel-
ligeret. Quamobrem ille, qui$.Reg. 1. Adoniae
de Salomonis inauguratione nuncium tulit} mula
regia Salomonem ve£tum minime tacuit s fed lic A-
doniam alloquitur : Domintts enim nofter Rex David
Regem conftituit Salomonem. M.tfitque cum eo Sadoch
Sacerdotem , & Nathan Prophetam , & TSanajam fi-
lium Jojads, , & Cerethi , & Phelethi, & impofue-
mnt eum fupcr mulam Regis : unxeruntcjue eum Sadoch
Sacerdos, & Nathan Propheta Regem in Gthon- Quod
enim mula regia Salomon de mandato patris vehere-
tur; atque facra un£tione ejufdem juflb fuiffet per-
fufus ; a£tum effe de regno Adonia; nuncius ille fi-
gnificare voluit: atque Salomonis folemnem decla-
rationem ad regni fucceffionem > omnibus numeris
omnino abfolutam expreffit: utnullojam argumen-
to, illius in fuccefibrem declaratio' in dubium re-
vocari polfet. Quamobrem non minoris pretii, ae-
ftimationis, ac dignitatis mulo vehi, Davidis feculo
fuiffe in Republica lfraelitica cenleri debetj quam
equi , currus atque lecticae apud reliquas nationes
cenfeantur.
Tuda
Regise dignitatis plurimum habuiile mulos, ac
mulas apud veteres tam exteros, quam Romanos,
non folumHomeri loca plurima,quasbrevitatis cau-
fa omifimus ; fed etiam numifmata aurea Philippi,
& Alexandri, in quibus muli currus regii cufi vi-
funtur , quorum etiam meminit Alex. lib. 4. cap.
15". Sunt etiam Romana numifmata, in quibus mu-
lini currus ad ufum Auguftarum confpiciuntur.
Quicquid vero fit de mulorum mularumque ufu
apud Reges exteros, facra repetamus oracula, ex
quibus regiae dignitatis fuiffe mula vehi, apertiffime
confiat ex 2. Reg. cap. 18. in quo Abfalonem jam
Regem acclamatum, in conflictu cum patre, mulo
ve£tum facra Scriptura teftatur. Et cap. 15. ejuf-
dem libri, in quo funeftum illud convivium Abfa-
lon fratribus fuis inftruxit, temulentumque Amon,
ob violatam Thamarem neci dedit, reliquos fratres
regis filios fugam arripuiffe mulabus infidentes ,
his fcribitur verbis : Surgentefque omnes filii Regis af-
cenderunt finguli mulas fuai, & fugerunt.
Diverfas tamen, inferiorifque ordinis a regia mu-
la eas extitiffe , quibus filii Regis utebantur, cre-
dere oporte.t: ratioque ex facris litteris petita hoc
fuadet. Nam Salomonem, ut caeterosRegis filios,
propnam habuiffe mulam , antequam regni fucceffor
declararetur a patre, certum effe debet; argumento
fumpto a regia filiatione: nihilominus non alia mu-
]a, quam regia, regiae majeftatis de caufa illum juf-
fit vehi David, cum ad fontem Gihon eum fuccef-
forem declarari mandavit. Affe£tatienim regni argu-
mentum,autprognofticon erat illudobtinendi,fiquif-
piam his uteretur,quae regiam perfonam,aut comita-
renturautornarent: videlicet fi regia uteretur quis fto-
E
C a p. XXIX.
Communi genere mulse > Salomon ad de-
clarationem regice fuccefiionis, ve-
dus oftenditur.
Ad locum 2. Reg. 1. Tollite vobifcum fervos Domini
veftri , & imponite Salemonem filium meum fuper
mulam meam .- & ductte eum in Gthon: & ungat
eum ibi Sadoch Sacerdos, & Nathan Propheta. JEt
ad alia.
T
Urbantur fimulquehorrentplurimi,Mo-
faicae legis, facrarumque Scripturarum itu-
diofi , dum virum fan£tiffimum David, Sa-
docho Sacerdoti, & Nathano Prophetx 3. Reg. 1.
mandafie audiunt; utfiliumSalomonem mulas regiae
impofitum , ad fontem Gihon deducerent; atque
regni ipfius ibi fuccefforem eum fuo nomine decla-
rarent, 8c non folum fubditis , fed etiam toti regias
familias prasficeretur. De quo in facro textu hasc
David dixiffe fcribitur: Tollite vobifcum fervosDomi-
ni veftri , & imponite Salomonem filium mettm fuper
mulam meam : & ducite eum in Gthon: & ttngat eum
mihi Sadoch Sacerdos, & Nathan Propheta in Regem
fuper Ifrael; & canetis buccina^ atque dicetis: Vivat
Rex Salomon. Perfpicuum eft enim, hujufque Sa-
cras Scripturas teftimonio planum, Ifraelitas Reges
mulis confuevifle vehi, ut capite prascedenti pluri-
bus demonftravimus.
'Nnn l Cri-
5h
*cfunt H.
defn
^guntur
erfis hoc idem fcripfi,
Pnvatutnahqi
lucaP^efu,t,(L
^yn. ex auccontatell,
c vita & morte Moy.
verbisrelicWj.
e)HSMl, tltCH,
privilegio,
honoris acdignitatis
runt. Siqoisraoin
imonio Ikranimcap.
funefta illalittetara
Rege confultus, qua
x regio decreto affia
lerotaliameditaripu-
cum eilet, deta.
najeilate, qua nulio
s, refpondit: Hm
tndui vefiihmnfs
k Reitsefi. Afiuero
fiffimum ac nobili'
i. lib.i.&Philofe
Salom.cap.?.* .
lon tamabexc*
, quam a diadema
BimirumapudPa»
ir. Stat prohis\>
•itate cujufdam^
ENicolausdeLjB
nimirumAnM^
•eaprxftiterit.f
mbitu, Pn<
Bditaittur ? W»
fcure habcn. ■
xtitifle, rc^
ati Kg**4
Salooon^
r2 1 vi^e"
R^iii»
YROTHECIVM. III.
B
932
confli&U ,~ <k in ipfa populi rebellionc dicatur 3. A
Reg. 12.. n. 8. Porro Rex Roboam fcftinus afcendit cur-
rums & fuqit in ferufalem. Sic etiam ibidem cap. 18.
Elias cum precatus fuiffet Deum , ut daret pluviam,
& cum Achabum monere vellet, ut quam feftine a
pluvia fe fubtraheret; dixit illi: Afcende & dic A-
chab , junge cutrum tuum , &. defcende ne occupet te
pluvia. Quamobrem clarb fane argumento , ufum
curruum fuiffe regias majeftatis , atque dignitatis
etiam apud Ifraelitas, aperte convincimur. Quem
ufum Davidis etiam feculo extitifle apud aliquos fuf-
picari licet : tiim quod Adonias in affectaco regno
fecit fibi currus, 8c equites, ut dicitur 3. Reg. i.
tum etiam ex vifione Ezechielis Prophetas; qui di-
vinae majellatis radium explicaturus, permodumin-
fidentis fupra quadrigam, five currum a quatuor a-
nimalibus protra£tum , id expreffit. Quam ratio-
nem majeftatis faepiffime Propheta lnPfaimiseft imi-
tatus, Deum vectum curru decantans. Quibus ve-
ro animalibus Ifraelitici currus pertraherentur, fa-
cra mimime tradidere, quod fciam , oracula.
Trojanorum regios currus a mulis protra£tos fub-
indicavit Homerus, au£toritate totius Parnaffi fcri-
ptor eruditiflimus. Nam. lib. 24. Uiad. PriamusTro-
janorum Rex i\chillem ftrenuiffimum Grascorurfi
Ducem aditurus ; ut Hectoris gratiffimi fibi pigno-
ris ab eodem interfecti cadaver impetraret; currum
mulinum , quo veheretur, regia majeftate dignum
libi parari mandat, dicens:
A\;to4§ oy (^ag &y,os,%6iv ivrpo^ov qpioveitiv
OVAi<r«( Yjvwyi...........
Ubi Muli Graeco vocabulo *jp'ovoi dicuntur a di£tio-
ne ov@-, quas afinum fignificat, & ^jcu, quae me-
dium valet: quafi medii afini muli dicerentur : quia
coitu afini & equas, vel cqui & afinas gignuntur.
Allata carmina fic interpretantur:
At hic filios currum bene rotatttm mulinum
Ordinare jubet. D
93*
la,aut regio infideret cquo,autregium fecum fervum
deduceret; qui tale ipii exhiberet minifterium,quale
antea Regi folitus erat impendere. Hasc eadem Sa-
lomoni filio exhiberi jubet David: nam fervos fuos,
viros inter domefticos praecipuos, adeffe jubet Sa-
lomoni : illos nimirum, qui regio tantum obfequio,
de more atque ex inftituto vacabant, dicens: Tol-
lite vobifcum fervos Domini veftri. Suae deinde mulas
Salomonem infidere prascepit dicens : Et imponite
Salomonem filium meum fuper mulam meam^ & duci-
te eum in Gibon: & ungat eum ibi Sadoch Sacerdos
&c. Jus enim, poteftatemque regiam fuper Iiraeti-
ticam Rempublicam in filium Salomonem fucceffb-
rem tranflatam , David cum populo monftrare vel-
let j regia mula eo deduci illum imperat, quo facro
erat inungendus oleo,- ut Adonias, qui ad fontem
Rogei R.ex acclamabatur , (fed nec equo, nec mu-
la regia, aut non regia, eum ve£tum legimusj) fratri
fuo Salomoni natu minori jura regni cedenda intel-
ligeret. Quamobrem ille, qui$.Reg. 1. Adoniae
de Salomonis inauguratione nuncium tulit} mula
regia Salomonem ve£tum minime tacuit s fed lic A-
doniam alloquitur : Domintts enim nofter Rex David
Regem conftituit Salomonem. M.tfitque cum eo Sadoch
Sacerdotem , & Nathan Prophetam , & TSanajam fi-
lium Jojads, , & Cerethi , & Phelethi, & impofue-
mnt eum fupcr mulam Regis : unxeruntcjue eum Sadoch
Sacerdos, & Nathan Propheta Regem in Gthon- Quod
enim mula regia Salomon de mandato patris vehere-
tur; atque facra un£tione ejufdem juflb fuiffet per-
fufus ; a£tum effe de regno Adonia; nuncius ille fi-
gnificare voluit: atque Salomonis folemnem decla-
rationem ad regni fucceffionem > omnibus numeris
omnino abfolutam expreffit: utnullojam argumen-
to, illius in fuccefibrem declaratio' in dubium re-
vocari polfet. Quamobrem non minoris pretii, ae-
ftimationis, ac dignitatis mulo vehi, Davidis feculo
fuiffe in Republica lfraelitica cenleri debetj quam
equi , currus atque lecticae apud reliquas nationes
cenfeantur.
Tuda
Regise dignitatis plurimum habuiile mulos, ac
mulas apud veteres tam exteros, quam Romanos,
non folumHomeri loca plurima,quasbrevitatis cau-
fa omifimus ; fed etiam numifmata aurea Philippi,
& Alexandri, in quibus muli currus regii cufi vi-
funtur , quorum etiam meminit Alex. lib. 4. cap.
15". Sunt etiam Romana numifmata, in quibus mu-
lini currus ad ufum Auguftarum confpiciuntur.
Quicquid vero fit de mulorum mularumque ufu
apud Reges exteros, facra repetamus oracula, ex
quibus regiae dignitatis fuiffe mula vehi, apertiffime
confiat ex 2. Reg. cap. 18. in quo Abfalonem jam
Regem acclamatum, in conflictu cum patre, mulo
ve£tum facra Scriptura teftatur. Et cap. 15. ejuf-
dem libri, in quo funeftum illud convivium Abfa-
lon fratribus fuis inftruxit, temulentumque Amon,
ob violatam Thamarem neci dedit, reliquos fratres
regis filios fugam arripuiffe mulabus infidentes ,
his fcribitur verbis : Surgentefque omnes filii Regis af-
cenderunt finguli mulas fuai, & fugerunt.
Diverfas tamen, inferiorifque ordinis a regia mu-
la eas extitiffe , quibus filii Regis utebantur, cre-
dere oporte.t: ratioque ex facris litteris petita hoc
fuadet. Nam Salomonem, ut caeterosRegis filios,
propnam habuiffe mulam , antequam regni fucceffor
declararetur a patre, certum effe debet; argumento
fumpto a regia filiatione: nihilominus non alia mu-
]a, quam regia, regiae majeftatis de caufa illum juf-
fit vehi David, cum ad fontem Gihon eum fuccef-
forem declarari mandavit. Affe£tatienim regni argu-
mentum,autprognofticon erat illudobtinendi,fiquif-
piam his uteretur,quae regiam perfonam,aut comita-
renturautornarent: videlicet fi regia uteretur quis fto-
E
C a p. XXIX.
Communi genere mulse > Salomon ad de-
clarationem regice fuccefiionis, ve-
dus oftenditur.
Ad locum 2. Reg. 1. Tollite vobifcum fervos Domini
veftri , & imponite Salemonem filium meum fuper
mulam meam .- & ductte eum in Gthon: & ungat
eum ibi Sadoch Sacerdos, & Nathan Propheta. JEt
ad alia.
T
Urbantur fimulquehorrentplurimi,Mo-
faicae legis, facrarumque Scripturarum itu-
diofi , dum virum fan£tiffimum David, Sa-
docho Sacerdoti, & Nathano Prophetx 3. Reg. 1.
mandafie audiunt; utfiliumSalomonem mulas regiae
impofitum , ad fontem Gihon deducerent; atque
regni ipfius ibi fuccefforem eum fuo nomine decla-
rarent, 8c non folum fubditis , fed etiam toti regias
familias prasficeretur. De quo in facro textu hasc
David dixiffe fcribitur: Tollite vobifcum fervosDomi-
ni veftri , & imponite Salomonem filium mettm fuper
mulam meam : & ducite eum in Gthon: & ttngat eum
mihi Sadoch Sacerdos, & Nathan Propheta in Regem
fuper Ifrael; & canetis buccina^ atque dicetis: Vivat
Rex Salomon. Perfpicuum eft enim, hujufque Sa-
cras Scripturas teftimonio planum, Ifraelitas Reges
mulis confuevifle vehi, ut capite prascedenti pluri-
bus demonftravimus.
'Nnn l Cri-