DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.54721#0746
728
DIE ÄLTERE CHRONIK VON OLIVA ÜND
Swantopolcus erata vir bellicosus et adversus omnes sibi infestos victoriosus, qui
etiam se victrici manu desub jugo b principum Polonie excussit se et sua viriliter de-
fendendo. Iste fuit monasterii huius fautor piissimus et dominus gratiosus multa ei
impendens opera pietatis. De huius benignissimi principis virtutibus antiqui monachi
Olivenses patres nostri eius contemporanei, qui vitam ipsius optime noverant, talia
nobis reliquerunt in scriptis : quod scilicet fuit homo misericors, amator Dei et servo-
rum eius, maxime autem religiosorum. Fuit etiam pius protector primo viduarum et
orphanorum, deinde aliorum. Fuit insuperc strenuus defensor terrarum suarum et
hominum, Clemens judex nec severus ultor iniuriarum persone sue proprie illatarum.
Unde et metrice sic scribiturde eodem:
Dux Swantopolcus persolvit debita mortis
Ingenuus, sapiens ac ad certamina fortis,
Atque Dei cultor, fidei defensor et ultor,
Veri zelator, magnus cleri venerator
Osor iniquorum, vehemens corrosor eorum.
‘p. 6. *Juste censebat, oppressis subveniebat
Sicut debebat oppressores reprimebat,
Caussas cunctarum primo tractans viduarum
Juri caussarum post intendens reliquarum.
Terrain defendit propriam mira probitate,
Nullum suspendit, quia plenus erat pietate.
Sed delinquentes et contra jusd facientes
Carcere claudendo, spoliando bonis, capiendo
Sic castigavit, nullum vita spoliavit.
Immo prodentes hunc tradere qui voluerunt
Non nece damnavit aliquos sicut meruerunl.
Huius ducis temporibus, anno scilicet Domini mccxxiv., Pruteni Pogazani irruen-
tes in Pomoraniam totam eam vastaverunt incendiis et rapinis. Inter que mala etiam
conventus fratrum de Oliva usque in Gdantck per eosdem ductus est ibique trucidatus
pro fide et nomine Jesu Christi. Unde ad ipsorumPrutenorum sevitiam re-
fr enandam vocati sunt fratres de domo Theutonica in Prus s iam anno
Domini mccxxvi. Quibus in persequutione gentilium Prutenorum dux Swantopol-
cus fldelis cooperator et adiutor exstitit, ita ut collecto in unum exercitu ipsi fratres
et dominus Swantopolcus cum aliis peregrinis magnam Prutenorum multitudinem pro-
* P-7-straverint anno Domini mcCxxxiv. * Circa idem tempus anno scilicet mccxxxvi.6 com-
busta est iterum Oliva a Prutenis Warmiensibus, et sex conversi cum triginta quatuor
servis igne et gladio sunt miserabiliter interemti ipso die ci r c u m cis i o ni s Do-
i. Jan. mini. Postea vero circa annum Domini mccxliii. tempore videlicet coronationis domini
Innocentii pape quarti humani generis persequutor, apostata veritatis, pacis et con-
cordie inimicus, Diabolus gravissimam inter ducem Swantopolcum et fratres de Prussia
excitavit permittente Domino discordiam, que fere ad undecim annos stellt, in qua qui-
dem discordia dux predictis fratribus de Prussia intulit damna multa, sed multo plura
ipse viceversa pertulit ab eisdem. In hac igitur tempestate Oliva iterum ac iterum f
cum Omnibus suis grangiis et horreis concrematur ablatisque inde equis et pecoribus
universis ad extremam deducitur paupertatem. Hoc etiam tempore domini Cruciferi
castrum ducis, quod Sartowitz dicebatur, in nocte s. Barbare occupantes, Omnibus illic
repertis occisis, pretiosas reliquias caput videlicet gloriose eiusdem virginis s. Barbare
inter cetera spolia invenerunt secumque in Culmen cum solemnitate et ingenti gaudio
’P' 8-detulerunt. Anno insuper mcclii., ipso die conversionis s. Pauli, *multitudo non pauca
Pomoranorum fuit per dominos de Prussia et eorum homines interfecta, et Oliva iterum
rebus Omnibus spoliata. Tandem miserante Altissimo inter ducem et fratres predictos
per reverendum virum dominum Jacobum archidiaconum Leodiensem, sedes apostolice
a) A. B. u. C. erat enim, E. f. 32. Erat Sw. b) P. u. D. de subiugo, E. f. 31 de subiugio. c) E. fuit
etiam pius super, P. affuit. d) A. B. C. vim. e) A. B. u. C. MCCXXXIV. f) A. hat folgende Rand-
bemerkung in der Handschrift des alten Abschreibers: Per verba iterum iter. duae vastationes intelligun-
tur, prima anno 1243, secunda 1247 a cruciferis factae.
DIE ÄLTERE CHRONIK VON OLIVA ÜND
Swantopolcus erata vir bellicosus et adversus omnes sibi infestos victoriosus, qui
etiam se victrici manu desub jugo b principum Polonie excussit se et sua viriliter de-
fendendo. Iste fuit monasterii huius fautor piissimus et dominus gratiosus multa ei
impendens opera pietatis. De huius benignissimi principis virtutibus antiqui monachi
Olivenses patres nostri eius contemporanei, qui vitam ipsius optime noverant, talia
nobis reliquerunt in scriptis : quod scilicet fuit homo misericors, amator Dei et servo-
rum eius, maxime autem religiosorum. Fuit etiam pius protector primo viduarum et
orphanorum, deinde aliorum. Fuit insuperc strenuus defensor terrarum suarum et
hominum, Clemens judex nec severus ultor iniuriarum persone sue proprie illatarum.
Unde et metrice sic scribiturde eodem:
Dux Swantopolcus persolvit debita mortis
Ingenuus, sapiens ac ad certamina fortis,
Atque Dei cultor, fidei defensor et ultor,
Veri zelator, magnus cleri venerator
Osor iniquorum, vehemens corrosor eorum.
‘p. 6. *Juste censebat, oppressis subveniebat
Sicut debebat oppressores reprimebat,
Caussas cunctarum primo tractans viduarum
Juri caussarum post intendens reliquarum.
Terrain defendit propriam mira probitate,
Nullum suspendit, quia plenus erat pietate.
Sed delinquentes et contra jusd facientes
Carcere claudendo, spoliando bonis, capiendo
Sic castigavit, nullum vita spoliavit.
Immo prodentes hunc tradere qui voluerunt
Non nece damnavit aliquos sicut meruerunl.
Huius ducis temporibus, anno scilicet Domini mccxxiv., Pruteni Pogazani irruen-
tes in Pomoraniam totam eam vastaverunt incendiis et rapinis. Inter que mala etiam
conventus fratrum de Oliva usque in Gdantck per eosdem ductus est ibique trucidatus
pro fide et nomine Jesu Christi. Unde ad ipsorumPrutenorum sevitiam re-
fr enandam vocati sunt fratres de domo Theutonica in Prus s iam anno
Domini mccxxvi. Quibus in persequutione gentilium Prutenorum dux Swantopol-
cus fldelis cooperator et adiutor exstitit, ita ut collecto in unum exercitu ipsi fratres
et dominus Swantopolcus cum aliis peregrinis magnam Prutenorum multitudinem pro-
* P-7-straverint anno Domini mcCxxxiv. * Circa idem tempus anno scilicet mccxxxvi.6 com-
busta est iterum Oliva a Prutenis Warmiensibus, et sex conversi cum triginta quatuor
servis igne et gladio sunt miserabiliter interemti ipso die ci r c u m cis i o ni s Do-
i. Jan. mini. Postea vero circa annum Domini mccxliii. tempore videlicet coronationis domini
Innocentii pape quarti humani generis persequutor, apostata veritatis, pacis et con-
cordie inimicus, Diabolus gravissimam inter ducem Swantopolcum et fratres de Prussia
excitavit permittente Domino discordiam, que fere ad undecim annos stellt, in qua qui-
dem discordia dux predictis fratribus de Prussia intulit damna multa, sed multo plura
ipse viceversa pertulit ab eisdem. In hac igitur tempestate Oliva iterum ac iterum f
cum Omnibus suis grangiis et horreis concrematur ablatisque inde equis et pecoribus
universis ad extremam deducitur paupertatem. Hoc etiam tempore domini Cruciferi
castrum ducis, quod Sartowitz dicebatur, in nocte s. Barbare occupantes, Omnibus illic
repertis occisis, pretiosas reliquias caput videlicet gloriose eiusdem virginis s. Barbare
inter cetera spolia invenerunt secumque in Culmen cum solemnitate et ingenti gaudio
’P' 8-detulerunt. Anno insuper mcclii., ipso die conversionis s. Pauli, *multitudo non pauca
Pomoranorum fuit per dominos de Prussia et eorum homines interfecta, et Oliva iterum
rebus Omnibus spoliata. Tandem miserante Altissimo inter ducem et fratres predictos
per reverendum virum dominum Jacobum archidiaconum Leodiensem, sedes apostolice
a) A. B. u. C. erat enim, E. f. 32. Erat Sw. b) P. u. D. de subiugo, E. f. 31 de subiugio. c) E. fuit
etiam pius super, P. affuit. d) A. B. C. vim. e) A. B. u. C. MCCXXXIV. f) A. hat folgende Rand-
bemerkung in der Handschrift des alten Abschreibers: Per verba iterum iter. duae vastationes intelligun-
tur, prima anno 1243, secunda 1247 a cruciferis factae.