DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.43487#0355
Zbigniew Wojtasik
SZTUKATERIE KAPLICY
OLELKOWICZÓW-SŁUCKICH W KATEDRZE
LUBELSKIEJ*
1. OD AUTORA
Kaplicy książąt Olelkowiczów-Słuckich w kościele pojezuickim, dzisiej-
szej katedrze lubelskiej, nie poświęcono dotąd - mimo bardzo wysokiej rangi,
jaką sobą reprezentuje wśród obiektów powstałych w dobie nowożytnej na
terenach ówczesnej Polski - żadnego opracowania typu monograficznego. Co
więcej, nie powstały także rozprawy, które analizowałyby w sposób wyczer-
pujący wybrane zagadnienia bądź to samej architektury zabytku, bądź sztu-
katorskiego wystroju kopuły, jak również malarstwa ściennego czy też wypo-
sażenia wnętrza. Tematy te, poczynając od najwcześniejszych publikacji* 1,
pojawiały się najczęściej tylko marginalnie, w pracach dotyczących głównie
katedry lubelskiej w jej historycznym lub artystycznym aspekcie, rzadziej
w rozważaniach nad innymi dziełami sztuki polskiej. Dopiero Jerzy Łoziński
w jednym z rozdziałów swej książki pt. Grobowe kaplice kopułowe w Polsce
1520-1620 ujął ten temat o wiele szerzej2. Omówienie jednak tylko wewnę-
trznej szaty architektonicznej kaplicy Olelkowiczów, i to w dużym, syntety-
cznym skrócie, nie pozwala uważać tego rozdziału za próbę monograficznego
ujęcia obiektu, tym bardziej, iż zagadnienie jego stylu nie zostało tam opraco-
wane.
Niniejszy artykuł ma za zadanie rozwinąć jeden z wielu aspektów arty-
stycznego programu mauzoleum książąt Słuckich. Omówienie sztukaterii
pokrywających pole czaszy kopuły stanowić będzie przyczynek do wszech-
stronnych badań nad lubelską kaplicą, jakie autor zamierza podjąć w najbliż-
* Niniejszy artykuł jest skrótem pracy magisterskiej napisanej w 1982 r. na KUL-u pod
kierunkiem prof. dra Antoniego Maślińskiego.
1 T. C i ś w i c k i, Najważniejsze pamiątki Lublina, Lublin 1917; K. Dębiński, Przewod-
nik dla zwiedzających kościół katedralny lubelski, Lublin 1912; M. A. Rfonikierowa], Ilustro-
wany przewodnik po Lublinie, Warszawa 1901; J. W i e 1 e w i c k i, Scnptores Rerum Polonicarum.
Historici Diarii Domus professae S. I. ad. s. Barbaram Cracouiensis 1579-1599. Kraków 1881-
1899; W. Zieliński, Opis szczegółowy katedry, „Gazeta Lubelska”, 1878, nr 6-7.
2J. Łoziński, Grobowe kaplice kopułowe w Polsce 1520-1620, Warszawa 1972.
SZTUKATERIE KAPLICY
OLELKOWICZÓW-SŁUCKICH W KATEDRZE
LUBELSKIEJ*
1. OD AUTORA
Kaplicy książąt Olelkowiczów-Słuckich w kościele pojezuickim, dzisiej-
szej katedrze lubelskiej, nie poświęcono dotąd - mimo bardzo wysokiej rangi,
jaką sobą reprezentuje wśród obiektów powstałych w dobie nowożytnej na
terenach ówczesnej Polski - żadnego opracowania typu monograficznego. Co
więcej, nie powstały także rozprawy, które analizowałyby w sposób wyczer-
pujący wybrane zagadnienia bądź to samej architektury zabytku, bądź sztu-
katorskiego wystroju kopuły, jak również malarstwa ściennego czy też wypo-
sażenia wnętrza. Tematy te, poczynając od najwcześniejszych publikacji* 1,
pojawiały się najczęściej tylko marginalnie, w pracach dotyczących głównie
katedry lubelskiej w jej historycznym lub artystycznym aspekcie, rzadziej
w rozważaniach nad innymi dziełami sztuki polskiej. Dopiero Jerzy Łoziński
w jednym z rozdziałów swej książki pt. Grobowe kaplice kopułowe w Polsce
1520-1620 ujął ten temat o wiele szerzej2. Omówienie jednak tylko wewnę-
trznej szaty architektonicznej kaplicy Olelkowiczów, i to w dużym, syntety-
cznym skrócie, nie pozwala uważać tego rozdziału za próbę monograficznego
ujęcia obiektu, tym bardziej, iż zagadnienie jego stylu nie zostało tam opraco-
wane.
Niniejszy artykuł ma za zadanie rozwinąć jeden z wielu aspektów arty-
stycznego programu mauzoleum książąt Słuckich. Omówienie sztukaterii
pokrywających pole czaszy kopuły stanowić będzie przyczynek do wszech-
stronnych badań nad lubelską kaplicą, jakie autor zamierza podjąć w najbliż-
* Niniejszy artykuł jest skrótem pracy magisterskiej napisanej w 1982 r. na KUL-u pod
kierunkiem prof. dra Antoniego Maślińskiego.
1 T. C i ś w i c k i, Najważniejsze pamiątki Lublina, Lublin 1917; K. Dębiński, Przewod-
nik dla zwiedzających kościół katedralny lubelski, Lublin 1912; M. A. Rfonikierowa], Ilustro-
wany przewodnik po Lublinie, Warszawa 1901; J. W i e 1 e w i c k i, Scnptores Rerum Polonicarum.
Historici Diarii Domus professae S. I. ad. s. Barbaram Cracouiensis 1579-1599. Kraków 1881-
1899; W. Zieliński, Opis szczegółowy katedry, „Gazeta Lubelska”, 1878, nr 6-7.
2J. Łoziński, Grobowe kaplice kopułowe w Polsce 1520-1620, Warszawa 1972.