DOI chapter:
Laskowska, Irena Maria: Obraz Matki Bożej Różańcowej i jego twórca - Federico Barocci
DOI Page / Citation link:https://doi.org/10.11588/diglit.66252#0130
122
Irena Maria Laskowska
według tradycji zakonnej w najbardziej chwalebnym akcie swego życia. Otrzy-
muje bowiem największy dar od Najświętszej Marii Panny - różaniec, który
stał się synonimem potęgi modlitwy (il. 6, 23).
Dominik klęczy w kornej postawie adoranta. Prawą ręką, uniesioną do góry,
przyjmuje od Najświętszej Panny różaniec i przybliża go do ust, aby ucałować;
lewą ręką wskazuje na leżącą nie opodal księgę, niewątpliwie Pismo Święte, z
którym nigdy się nie rozstawał. Było ono dla niego niewyczerpanym źródłem
do medytacji i głoszenia prawdy objawionej. Postać Dominika, skomponowana
na kształt dzwonu, wydobyta jest światłem. Najintensywniej oświetlone są:
głową, prawa ręka i dolna partia habitu. Głowa Świętego ustawiona jest w
idealnym profilu, o bardzo charakterystycznym rysunku czoła i nosa. Wydaje
się być portretem konkretnej osoby. Karnacja twarzy jasna, ciepła, z lekkimi
rumieńcami. Włosy i zarost rudawe. Światło modeluje pukle włosów, małżo-
winę ucha i fałdy szyi. Dominik ubrany jest w biały habit dominikański i
czarną kapę z kapturem, układającym się miękko wokół szyi. Kaptur utrzy-
many jest w najciemniejszym tu odcieniu czerni, kapa natomiast - bardzo
zróżnicowana w tonacji. Podziw wzbudza bogactwo modelunku różnymi odcie-
niami czerni, tej, zdawałoby się, mało wdzięcznej kolorystycznie partii ubioru
Świętego. Fałdy kapy biegną zasadniczo pionowo, jedynie kaptura i kołnierza
- układają się poprzecznie. Spod czarnej kapy widoczny biały habit, który
opada miękko do dołu i układa się na ziemi w fałdy. Biel habitu łamana jest
w świetle jasnymi ugrami, w cieniu zaś - przybiera odcień szarobrązowy.
Bardzo dekoracyjnie potraktowany jest szkaplerz, którego powierzchnia łamie
się w szerokie fałdy, o ostrych krawędziach, niczym tafta. Dukt tych załamań
zgodny jest z kierunkiem opadania szkaplerza, który u swego końca skręca się
esowato i tworzy - już na ziemi - rodzaj małżowiny. O tę dekoracyjną fałdę
opiera się gałązka lilii, jeden z głównych atrybutów św. Dominika, symbol jego
kultu dla Najświętszej Panny Marii25. Kwiat lilii białoszarawy, ze złotymi
pręcikami, łodyga i listki w odcieniu seledynowym. Malowany jest bardzo
impresyjnie, impastami. Tuż obok leżąca księga - w kolorze jasnobrązowym,
ze złoconymi brzegami kart (il. 19).
Za postacią Dominika stoi św. Piotr z Werony, również dominikanin (il. 6,
25). Jest to szczególnie czczony w Zakonie męczennik, zamordowany w po-
łowie XIII w. przez manichejczyków. Umierając, napisał własną krwią na zie-
mi: Credo. Jako obrońca wiary przed herezją, stał się w okresie walk reli-
gijnych w XVI w. pierwowzorem wielkiego misjonarza. Wyjątkową czcią ota-
25 L. R e a u, Iconographie de I’art chretien, III/I, Paris 1958, s. 392; Bibliotheca Sanctorum,
IV, s. 728.
Irena Maria Laskowska
według tradycji zakonnej w najbardziej chwalebnym akcie swego życia. Otrzy-
muje bowiem największy dar od Najświętszej Marii Panny - różaniec, który
stał się synonimem potęgi modlitwy (il. 6, 23).
Dominik klęczy w kornej postawie adoranta. Prawą ręką, uniesioną do góry,
przyjmuje od Najświętszej Panny różaniec i przybliża go do ust, aby ucałować;
lewą ręką wskazuje na leżącą nie opodal księgę, niewątpliwie Pismo Święte, z
którym nigdy się nie rozstawał. Było ono dla niego niewyczerpanym źródłem
do medytacji i głoszenia prawdy objawionej. Postać Dominika, skomponowana
na kształt dzwonu, wydobyta jest światłem. Najintensywniej oświetlone są:
głową, prawa ręka i dolna partia habitu. Głowa Świętego ustawiona jest w
idealnym profilu, o bardzo charakterystycznym rysunku czoła i nosa. Wydaje
się być portretem konkretnej osoby. Karnacja twarzy jasna, ciepła, z lekkimi
rumieńcami. Włosy i zarost rudawe. Światło modeluje pukle włosów, małżo-
winę ucha i fałdy szyi. Dominik ubrany jest w biały habit dominikański i
czarną kapę z kapturem, układającym się miękko wokół szyi. Kaptur utrzy-
many jest w najciemniejszym tu odcieniu czerni, kapa natomiast - bardzo
zróżnicowana w tonacji. Podziw wzbudza bogactwo modelunku różnymi odcie-
niami czerni, tej, zdawałoby się, mało wdzięcznej kolorystycznie partii ubioru
Świętego. Fałdy kapy biegną zasadniczo pionowo, jedynie kaptura i kołnierza
- układają się poprzecznie. Spod czarnej kapy widoczny biały habit, który
opada miękko do dołu i układa się na ziemi w fałdy. Biel habitu łamana jest
w świetle jasnymi ugrami, w cieniu zaś - przybiera odcień szarobrązowy.
Bardzo dekoracyjnie potraktowany jest szkaplerz, którego powierzchnia łamie
się w szerokie fałdy, o ostrych krawędziach, niczym tafta. Dukt tych załamań
zgodny jest z kierunkiem opadania szkaplerza, który u swego końca skręca się
esowato i tworzy - już na ziemi - rodzaj małżowiny. O tę dekoracyjną fałdę
opiera się gałązka lilii, jeden z głównych atrybutów św. Dominika, symbol jego
kultu dla Najświętszej Panny Marii25. Kwiat lilii białoszarawy, ze złotymi
pręcikami, łodyga i listki w odcieniu seledynowym. Malowany jest bardzo
impresyjnie, impastami. Tuż obok leżąca księga - w kolorze jasnobrązowym,
ze złoconymi brzegami kart (il. 19).
Za postacią Dominika stoi św. Piotr z Werony, również dominikanin (il. 6,
25). Jest to szczególnie czczony w Zakonie męczennik, zamordowany w po-
łowie XIII w. przez manichejczyków. Umierając, napisał własną krwią na zie-
mi: Credo. Jako obrońca wiary przed herezją, stał się w okresie walk reli-
gijnych w XVI w. pierwowzorem wielkiego misjonarza. Wyjątkową czcią ota-
25 L. R e a u, Iconographie de I’art chretien, III/I, Paris 1958, s. 392; Bibliotheca Sanctorum,
IV, s. 728.