DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.43489#0137
W kręgu działalności warsztatów pińczowskich
131
w sposób rzeźbiarski, jest gładkie, przygotowane dla malowideł figuralnych.
Kamienny detal architektoniczny i rzeźbiarski zastosowano we wnętrzu
jedynie do obramienia arkad, okien, do nagrobka i kartuszy herbowych
w pendentywach. Uzupełnieniem miała być przede wszystkim iluzjonistyczna
architektura i dekoracja malarska. Zrezygnowano z silnie światłocieniowego
boniowania na elewacjach zewnętrznych, tak charakterystycznego np. w pała-
cu w Książu Wielkim, by ograniczyć się do jego malarskiej imitacji. Zmini-
malizowano więc wkład warsztatu kamieniarsko-rzeźbiarskiego, co mogło się
wiązać z intensywną działalnością warsztatu Gucciego przy innych przedsię-
wzięciach.
Klęczące figury zmarłych z brązowego marmuru wykonano prawdopodob-
nie później. W obramieniu figury Grzegorza widoczne są ślady ingerencji
powstałe przy montażu. Płyta ze zmarłym nie zmieściła się w architektonicz-
nej niszy. Skuto więc fragmenty lewego filara, by pomieścić bok płyty i sto-
py figury27. Być może pierwotnie cała kompozycja rzeźbiarska była pomyś-
lana jako stalle, a gdy właściwy pomnik nagrobny z jakiś powodów nie stanął
w niszy ściany zachodniej, dostosowano ją do obecnej funkcji.
Na udział warsztatu Santi Gucciego w pracach nad kaplicą w Niepołomi-
cach wskazują cechy stylistyczne i dobrej klasy artystycznej detal architekto-
niczny. Przy budowie działały jednak jeszcze inne grupy artystów. Gorszej
jakości są figury Branickich. Wykonał je inny warsztat rzeźbiarski niezwiąza-
ny bezpośrednio z Santi Guccim. Raczej skromną dekorację kamieniarską
uzupełniono z rozmachem malowidłami figuralnymi i imitacją architektury.
Dwór Branickich w Branicach (tzw. lamus) powstał w okresie późnego
gotyku28. Obecną jego formę zawdzięczamy przebudowie dokonanej przez
Jana Branickiego. Jest to budowla na planie niemal kwadratowym, podpiwni-
czona, dwukondygnacyjna, zwieńczona attyką. Ściany zewnętrzne ozdobione
są sgraffitowym boniowaniem. Główne wejście znajduje się od strony północ-
nej i prowadzi do sieni i schodów na piętro. Na parterze i piętrze znajdują
się pojedyncze pomieszczenia: na dole sala sklepiona kolebkowo, na górze
nakryta drewnianym stropem. Pomieszczenie na piętrze zyskało repre-
27 Podobna sytuacja nastąpiła w nagrobku kaplicy Firlejów w Bejscach. Wysunięto hipote-
zę, że nagrobek Firlejów miał mieścić pierwotnie figury leżące, a dopiero później zdecydowano
się na klęczące. Por. F. S t o 1 o t, Testament Tomasza Nikła (Przyczynek do dziejów pińczow-
skich warsztatów budowlanych i kamieniarsko-rzeźbiarskich na przełomie wieków XVI i XVII),
„Biuletyn Historii Sztuki” 32 (1970), nr 3-4, s. 234-235.
28 Ś w i s z c z o w s k i, dz. cyt., s. 281.
131
w sposób rzeźbiarski, jest gładkie, przygotowane dla malowideł figuralnych.
Kamienny detal architektoniczny i rzeźbiarski zastosowano we wnętrzu
jedynie do obramienia arkad, okien, do nagrobka i kartuszy herbowych
w pendentywach. Uzupełnieniem miała być przede wszystkim iluzjonistyczna
architektura i dekoracja malarska. Zrezygnowano z silnie światłocieniowego
boniowania na elewacjach zewnętrznych, tak charakterystycznego np. w pała-
cu w Książu Wielkim, by ograniczyć się do jego malarskiej imitacji. Zmini-
malizowano więc wkład warsztatu kamieniarsko-rzeźbiarskiego, co mogło się
wiązać z intensywną działalnością warsztatu Gucciego przy innych przedsię-
wzięciach.
Klęczące figury zmarłych z brązowego marmuru wykonano prawdopodob-
nie później. W obramieniu figury Grzegorza widoczne są ślady ingerencji
powstałe przy montażu. Płyta ze zmarłym nie zmieściła się w architektonicz-
nej niszy. Skuto więc fragmenty lewego filara, by pomieścić bok płyty i sto-
py figury27. Być może pierwotnie cała kompozycja rzeźbiarska była pomyś-
lana jako stalle, a gdy właściwy pomnik nagrobny z jakiś powodów nie stanął
w niszy ściany zachodniej, dostosowano ją do obecnej funkcji.
Na udział warsztatu Santi Gucciego w pracach nad kaplicą w Niepołomi-
cach wskazują cechy stylistyczne i dobrej klasy artystycznej detal architekto-
niczny. Przy budowie działały jednak jeszcze inne grupy artystów. Gorszej
jakości są figury Branickich. Wykonał je inny warsztat rzeźbiarski niezwiąza-
ny bezpośrednio z Santi Guccim. Raczej skromną dekorację kamieniarską
uzupełniono z rozmachem malowidłami figuralnymi i imitacją architektury.
Dwór Branickich w Branicach (tzw. lamus) powstał w okresie późnego
gotyku28. Obecną jego formę zawdzięczamy przebudowie dokonanej przez
Jana Branickiego. Jest to budowla na planie niemal kwadratowym, podpiwni-
czona, dwukondygnacyjna, zwieńczona attyką. Ściany zewnętrzne ozdobione
są sgraffitowym boniowaniem. Główne wejście znajduje się od strony północ-
nej i prowadzi do sieni i schodów na piętro. Na parterze i piętrze znajdują
się pojedyncze pomieszczenia: na dole sala sklepiona kolebkowo, na górze
nakryta drewnianym stropem. Pomieszczenie na piętrze zyskało repre-
27 Podobna sytuacja nastąpiła w nagrobku kaplicy Firlejów w Bejscach. Wysunięto hipote-
zę, że nagrobek Firlejów miał mieścić pierwotnie figury leżące, a dopiero później zdecydowano
się na klęczące. Por. F. S t o 1 o t, Testament Tomasza Nikła (Przyczynek do dziejów pińczow-
skich warsztatów budowlanych i kamieniarsko-rzeźbiarskich na przełomie wieków XVI i XVII),
„Biuletyn Historii Sztuki” 32 (1970), nr 3-4, s. 234-235.
28 Ś w i s z c z o w s k i, dz. cyt., s. 281.