DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.43489#0138
132
Rafał Nawrocki
zentacyjny charakter dzięki umieszczeniu ozdobnego kominka i portalu, na
których przede wszystkim skupiła się uwaga badaczy29.
Zarówno kominek, jak i portal związano na podstawie cech stylistycznych
z kręgiem Santi Gucciego. Stanisław Tomkowicz analizując znajdujące się na
nich herby stwierdził, że wykonano je nie wcześniej niż w roku 1603, już po
śmierci Florentczyka30.
Kominek składa się z obramienia w formie dwu herm i belkowania oraz
niearchitektonicznego zwieńczenia. Znajdują się tu dwa herby. W zwieńczeniu
wykuto rozbudowany kartusz z dwoma klejnotami i czteropolowym herbem.
Wokół tarczy wycięto inicjały I.D.R.B.C.Z.C.N., które odnoszą się do Jana
i należy je odczytać następująco: Jan de Ruscza Branicki Castelanus Zarno-
viensis Capitaneus Niepolomicensis. Kominek musiał więc powstać między
rokiem 1600 a 1603. Poniżej herbu Branickiego umieszczono na belkowaniu
drugi, mniejszy, pięciopolowy, bez klejnotu, za to z otwartą koroną. W polu
środkowym umieszczony został herb Sulima. Rozmieszczenie herbów w pozo-
stałych polach jest takie samo, jak na kartuszu z czteropolowym herbem
Anny z Myszkowskich w północno-zachodnim pendentywie kaplicy Branic-
kich w Niepołomicach. Herb Sulima w środkowym polu wskazuje jednak na
inną konfigurację związków rodowych. Trudno bez dokładniejszych badań
ustalić, do kogo się odnosi.
Zwieńczenie kominka wykonano z kamienia o nieco innym odcieniu,
prawdopodobnie wydobytego z innego wyrobiska (dolna partia kominka jest
kremowa, górna - szaro-kremowa). Można więc przypuszczać, że kominek
wykonano w dwu etapach. Najpierw powstała dolna partia architektoniczna,
później zaś fantazyjne zwieńczenie.
Portal musiał powstać później. Na umieszczonym tu herbie Gryf znajdują
się inicjały I.B.C.B.S.N.: Jan Branicki Castelanus Biecki, starosta niepołomic-
ki. Portal powstał więc po objęciu przez Jana kasztelanii bieckiej w 1603 r.
Sposób umieszczenia portalu jest nietypowy. Znajduje się wewnątrz sali na
górze, choć spodziewalibyśmy się, że powinien do niej raczej prowadzić. Być
może więc kamieniarkę dostarczył jeden warsztat, zaś przebudową i monta-
żem portalu i kominka zajął się inny miejscowy zespół. Andrzej Fischinger
29 O „lamusie” pisali: S. Tomkowicz, O Bernardzie Morando, Santi Guccim
i Marcinie Koberze artystach XVI w., „Prace Komisji Historii Sztuki” 1922, t. 2, s. L;
Sinko, dz. cyt., s. 42; Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. I, z. 6, red. J. Szabłowski,
opr. J. Lepiarczyk, Warszawa 1951, s. 4; F i s c h i n g e r, dz. cyt., s. 72; M i k s, dz. cyt.,
s. 90-91.
30 T o m k o w i c z, dz. cyt., s. L.
Rafał Nawrocki
zentacyjny charakter dzięki umieszczeniu ozdobnego kominka i portalu, na
których przede wszystkim skupiła się uwaga badaczy29.
Zarówno kominek, jak i portal związano na podstawie cech stylistycznych
z kręgiem Santi Gucciego. Stanisław Tomkowicz analizując znajdujące się na
nich herby stwierdził, że wykonano je nie wcześniej niż w roku 1603, już po
śmierci Florentczyka30.
Kominek składa się z obramienia w formie dwu herm i belkowania oraz
niearchitektonicznego zwieńczenia. Znajdują się tu dwa herby. W zwieńczeniu
wykuto rozbudowany kartusz z dwoma klejnotami i czteropolowym herbem.
Wokół tarczy wycięto inicjały I.D.R.B.C.Z.C.N., które odnoszą się do Jana
i należy je odczytać następująco: Jan de Ruscza Branicki Castelanus Zarno-
viensis Capitaneus Niepolomicensis. Kominek musiał więc powstać między
rokiem 1600 a 1603. Poniżej herbu Branickiego umieszczono na belkowaniu
drugi, mniejszy, pięciopolowy, bez klejnotu, za to z otwartą koroną. W polu
środkowym umieszczony został herb Sulima. Rozmieszczenie herbów w pozo-
stałych polach jest takie samo, jak na kartuszu z czteropolowym herbem
Anny z Myszkowskich w północno-zachodnim pendentywie kaplicy Branic-
kich w Niepołomicach. Herb Sulima w środkowym polu wskazuje jednak na
inną konfigurację związków rodowych. Trudno bez dokładniejszych badań
ustalić, do kogo się odnosi.
Zwieńczenie kominka wykonano z kamienia o nieco innym odcieniu,
prawdopodobnie wydobytego z innego wyrobiska (dolna partia kominka jest
kremowa, górna - szaro-kremowa). Można więc przypuszczać, że kominek
wykonano w dwu etapach. Najpierw powstała dolna partia architektoniczna,
później zaś fantazyjne zwieńczenie.
Portal musiał powstać później. Na umieszczonym tu herbie Gryf znajdują
się inicjały I.B.C.B.S.N.: Jan Branicki Castelanus Biecki, starosta niepołomic-
ki. Portal powstał więc po objęciu przez Jana kasztelanii bieckiej w 1603 r.
Sposób umieszczenia portalu jest nietypowy. Znajduje się wewnątrz sali na
górze, choć spodziewalibyśmy się, że powinien do niej raczej prowadzić. Być
może więc kamieniarkę dostarczył jeden warsztat, zaś przebudową i monta-
żem portalu i kominka zajął się inny miejscowy zespół. Andrzej Fischinger
29 O „lamusie” pisali: S. Tomkowicz, O Bernardzie Morando, Santi Guccim
i Marcinie Koberze artystach XVI w., „Prace Komisji Historii Sztuki” 1922, t. 2, s. L;
Sinko, dz. cyt., s. 42; Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. I, z. 6, red. J. Szabłowski,
opr. J. Lepiarczyk, Warszawa 1951, s. 4; F i s c h i n g e r, dz. cyt., s. 72; M i k s, dz. cyt.,
s. 90-91.
30 T o m k o w i c z, dz. cyt., s. L.