DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.43489#0139
W kręgu działalności warsztatów pińczowskich
133
twierdzi, że forma zewnętrzna budowli nie ma analogii wśród dzieł Gucciego,
który to wniosek taką tezę by potwierdzał31. Dwór w Branicach zapewne
przebudowywano stopniowo, bez nakreślonego z góry planu.
Nagrobek Kaspra Branickiego32, znajdujący się w katedrze tarnowskiej,
ufundowany został przez Jana i Stanisława Branickich, o czym mówi inskryp-
cja na pomniku. Prezentuje najsłabszy poziom w omawianej grupie. Jego
cechy stylistyczne wskazują jednak na związek z tym samym środowiskiem
artystycznym, co pozostałe zabytki. Data powstania sytuuje się między rokiem
1606 (Stanisław został miecznikiem) i 1611 (umarł Jan), którą da się w przy-
bliżeniu ustalić na podstawie inskrypcji. Realizacja nastąpiła więc co najmniej
cztery lata po śmierci Kaspra, w 1602 r.
Nagrobek składa się z cokołu, architektonicznej niszy z leżącą postacią
zmarłego oraz zwieńczenia z tablicą fundacyjną, herbem Gryf
i personifikacjami wiary i nadziei. Zmontowany jest niedbale. Filarki obejmu-
jące płaskorzeźbę zmarłego nieco rozsunięto, by pomieścić płytę. Ponadto
został użyty cokół innego pomnika.
Wiele motywów zdobniczych zastosowanych w pomniku wywodzi się od
Santi Gucciego: np. główki nad głowicami filarów, rozety, pasy roślinne na
belkowaniu czy filarki jońskie. Jednocześnie pojawiają się w zwieńczeniu
zwierzęce głowy wyłaniające się ze splotów roślinnych, świadczące o pewnej
ewolucji, której uległo środowisko pińczowskie po śmierci Gucciego. Kobiece
główki mistrz zastosował w nagrobku Stefana Batorego, pojawiają się one
także na dawnym portalu kaplicy Branickich w Niepołomicach oraz epitafium
Katarzyny Fogelderowej (1575?), związanym przez Fischingera z najbliższym
kręgiem Santi Gucciego33. Pas z liści nałożony na belkowanie, typowy mo-
tyw spotykany w dziełach Florentczyka, występuje również tutaj. Odnosi się
jednak wrażenie, że to tylko kolejny motyw w dekoracji, której brakuje pew-
nego architektonicznego i geometrycznego szkieletu typowego dla rzeźbiar-
skich dzieł związanych z Guccim. Kartusz herbowy jest pozbawiony elegan-
cji dzieł Włocha, choć ewidentnie nawiązuje do jego twórczości.
Płyta z płaskorzeźbą zmarłego wykonana z brązowego marmuru wykazuje
lepszy poziom artystyczny od oprawy34. Być może wykonano ją niezależnie,
31 F i s c h i n g e r, dz. cyt., s. 72.
3“ Omówienie zabytku znajduje się w: Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. I: Wojewódz-
two krakowskie, z. 13: Powiat tarnowski, opr. J. E. Dutkiewicz, s. 15; S z c z e b a k, dz. cyt.,
s. 67-68.
33 F i s c h i n g e r, dz. cyt., s. 81.
34 S z c z e b a k, dz. cyt., s. 68.
133
twierdzi, że forma zewnętrzna budowli nie ma analogii wśród dzieł Gucciego,
który to wniosek taką tezę by potwierdzał31. Dwór w Branicach zapewne
przebudowywano stopniowo, bez nakreślonego z góry planu.
Nagrobek Kaspra Branickiego32, znajdujący się w katedrze tarnowskiej,
ufundowany został przez Jana i Stanisława Branickich, o czym mówi inskryp-
cja na pomniku. Prezentuje najsłabszy poziom w omawianej grupie. Jego
cechy stylistyczne wskazują jednak na związek z tym samym środowiskiem
artystycznym, co pozostałe zabytki. Data powstania sytuuje się między rokiem
1606 (Stanisław został miecznikiem) i 1611 (umarł Jan), którą da się w przy-
bliżeniu ustalić na podstawie inskrypcji. Realizacja nastąpiła więc co najmniej
cztery lata po śmierci Kaspra, w 1602 r.
Nagrobek składa się z cokołu, architektonicznej niszy z leżącą postacią
zmarłego oraz zwieńczenia z tablicą fundacyjną, herbem Gryf
i personifikacjami wiary i nadziei. Zmontowany jest niedbale. Filarki obejmu-
jące płaskorzeźbę zmarłego nieco rozsunięto, by pomieścić płytę. Ponadto
został użyty cokół innego pomnika.
Wiele motywów zdobniczych zastosowanych w pomniku wywodzi się od
Santi Gucciego: np. główki nad głowicami filarów, rozety, pasy roślinne na
belkowaniu czy filarki jońskie. Jednocześnie pojawiają się w zwieńczeniu
zwierzęce głowy wyłaniające się ze splotów roślinnych, świadczące o pewnej
ewolucji, której uległo środowisko pińczowskie po śmierci Gucciego. Kobiece
główki mistrz zastosował w nagrobku Stefana Batorego, pojawiają się one
także na dawnym portalu kaplicy Branickich w Niepołomicach oraz epitafium
Katarzyny Fogelderowej (1575?), związanym przez Fischingera z najbliższym
kręgiem Santi Gucciego33. Pas z liści nałożony na belkowanie, typowy mo-
tyw spotykany w dziełach Florentczyka, występuje również tutaj. Odnosi się
jednak wrażenie, że to tylko kolejny motyw w dekoracji, której brakuje pew-
nego architektonicznego i geometrycznego szkieletu typowego dla rzeźbiar-
skich dzieł związanych z Guccim. Kartusz herbowy jest pozbawiony elegan-
cji dzieł Włocha, choć ewidentnie nawiązuje do jego twórczości.
Płyta z płaskorzeźbą zmarłego wykonana z brązowego marmuru wykazuje
lepszy poziom artystyczny od oprawy34. Być może wykonano ją niezależnie,
31 F i s c h i n g e r, dz. cyt., s. 72.
3“ Omówienie zabytku znajduje się w: Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. I: Wojewódz-
two krakowskie, z. 13: Powiat tarnowski, opr. J. E. Dutkiewicz, s. 15; S z c z e b a k, dz. cyt.,
s. 67-68.
33 F i s c h i n g e r, dz. cyt., s. 81.
34 S z c z e b a k, dz. cyt., s. 68.