DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.43489#0140
134
Rafał Nawrocki
w innym warsztacie. Kaspra przedstawiono w pozie sansowinowskiej. Mode-
lunek i proporcje są poprawne.
Choć poziom omówionych zabytków jest zróżnicowany, występują wyraź-
ne podobieństwa stylowe zdradzające artystów skupionych w środowisku
pińczowskim. Zarówno w kaplicy niepołomickiej, jak i dworze w Branicach
zastosowano dekorację sgraffitową, co można położyć na karb oszczędności.
Jednocześnie w nagrobkach użyto kilku gatunków kamienia, co dało bogatszy
efekt.
Omówione fundacje spełniły zadanie przypisane im przez zleceniodawców.
Świadczą o dobrej pozycji rodu i wielkopańskich ambicjach jego członków,
szczególnie Jana Branickiego. Starosta próbował naśladować działalność bu-
dowlaną wielkich fundatorów, przekładając ją na mniejszą skalę. Nie można
go jednak nazwać mecenasem w ścisłym słowa znaczeniu. Kaplica niepoło-
micka, o niewątpliwych walorach artystycznych i słaby, niedbale wykonany
nagrobek Kaspra Branickiego świadczą o tym, jak dużą rolę spełniały wzglę-
dy pozaestetyczne. Impet inicjatyw artystycznych zdecydowanie osłabł za-
równo pod względem skali, jak i jakości realizacji. Widoczna jest za to kon-
sekwencja w wyborze środowiska artystycznego. Przywiązanie do tzw. manie-
ryzmu pińczowskiego świadczy o guście zleceniodawcy. Branicki trzymał się
pińczowskiego zagłębia kamieniarskiego zapewne także ze względu na jego
dostępność i stosunkowo nieduże koszty realizacji. Można postawić tezę, że
awans społeczny i kariera polityczna niejako zmuszała fundatora do podejmo-
wania inicjatyw demonstrujących jego pozycję. Jednak nie zawsze spełniały
one choćby podstawowe wymogi sztuki.
THE BRANICKIS’ RENAISSANCE BUILDINGS
ON THE ACTIVITY OF THE PIŃCZÓW WORKSHOPS
Summary
In the second half of the sixteenth and the beginning of the seventeenth century
the Branickis of the arms-bearing Gryfs belonged to the moderately rich nobility.
The family social status gradually rose, as the family members held district and court
offices. In this context a series of works of art were made, founded by the represen-
tatives of the family.
Rafał Nawrocki
w innym warsztacie. Kaspra przedstawiono w pozie sansowinowskiej. Mode-
lunek i proporcje są poprawne.
Choć poziom omówionych zabytków jest zróżnicowany, występują wyraź-
ne podobieństwa stylowe zdradzające artystów skupionych w środowisku
pińczowskim. Zarówno w kaplicy niepołomickiej, jak i dworze w Branicach
zastosowano dekorację sgraffitową, co można położyć na karb oszczędności.
Jednocześnie w nagrobkach użyto kilku gatunków kamienia, co dało bogatszy
efekt.
Omówione fundacje spełniły zadanie przypisane im przez zleceniodawców.
Świadczą o dobrej pozycji rodu i wielkopańskich ambicjach jego członków,
szczególnie Jana Branickiego. Starosta próbował naśladować działalność bu-
dowlaną wielkich fundatorów, przekładając ją na mniejszą skalę. Nie można
go jednak nazwać mecenasem w ścisłym słowa znaczeniu. Kaplica niepoło-
micka, o niewątpliwych walorach artystycznych i słaby, niedbale wykonany
nagrobek Kaspra Branickiego świadczą o tym, jak dużą rolę spełniały wzglę-
dy pozaestetyczne. Impet inicjatyw artystycznych zdecydowanie osłabł za-
równo pod względem skali, jak i jakości realizacji. Widoczna jest za to kon-
sekwencja w wyborze środowiska artystycznego. Przywiązanie do tzw. manie-
ryzmu pińczowskiego świadczy o guście zleceniodawcy. Branicki trzymał się
pińczowskiego zagłębia kamieniarskiego zapewne także ze względu na jego
dostępność i stosunkowo nieduże koszty realizacji. Można postawić tezę, że
awans społeczny i kariera polityczna niejako zmuszała fundatora do podejmo-
wania inicjatyw demonstrujących jego pozycję. Jednak nie zawsze spełniały
one choćby podstawowe wymogi sztuki.
THE BRANICKIS’ RENAISSANCE BUILDINGS
ON THE ACTIVITY OF THE PIŃCZÓW WORKSHOPS
Summary
In the second half of the sixteenth and the beginning of the seventeenth century
the Branickis of the arms-bearing Gryfs belonged to the moderately rich nobility.
The family social status gradually rose, as the family members held district and court
offices. In this context a series of works of art were made, founded by the represen-
tatives of the family.