DOI Seite / Zitierlink:
https://doi.org/10.11588/diglit.43489#0191
Artur Kolbiarz
MATTHAUS, MATTHIAS KNOTE,
JEGO MECENASI I ZLECENIODAWCY
Tragiczna w skutkach Wojna Trzydziestoletnia i będąca jej następstwem
sytuacja gospodarcza oraz wyznaniowa doprowadziły na Śląsku w 3 ćw. XVII
wieku do istotnych zmian w aktywności ośrodków rzeźbiarskich. Nieliczne
warsztaty rzeźbiarskie pracujące w wyniszczonych i zadłużonych miastach
przejściowo utraciły wiodącą rolę na rzecz prowincjonalnych pracowni,
pozostających na usługach szybko rozwijających się zakonów, wśród których
prym wiedli cystersi. Ich mecenat artystyczny przyczynił się w znacznej
mierze do przeszczepienia na miejscowy grunt stylistyki barokowej w dojrza-
łej formie1.
Szczególnie istotną rolę dla rozwoju rzeźby przypisuje się konwentowi
lubiąskiemu, przy którym najwcześniej powołano warsztat rzeźbiarski2 * * S. Re-
stauracja zrujnowanych zabudowań klasztornych i świątynnych przeprowadzo-
1 Z najistotniejszych publikacji powstałych w ciągu ostatniego półwiecza i traktujących
o rzeźbie na Śląsku w 2 połowie XVII wieku wymienić należy: K. Kalinowski, Dzia-
łalność rzeźbiarska Macieja Steinla na Śląsku (Uwagi na marginesie publikacji L. Piihringer-
Zwanowetz, Matthias Steinl), „Roczniki Sztuki Śląskiej” 6 (1968), s. 127-135; tenże, Lu-
biąż, Wrocław-Warszawa-Kraków 1970, s. 19-25, 65-76; tenże, Die Barockskulptur in
Schlesien in der 2. Halfte des 17. Jahrhunderts, w: Barockskulptur in Mittel - und Osteuropa,
Hrgs. K. Kalinowski, Poznań 1981, s. 53-79; tenże, Rzeźba barokowa na Śląsku, Warszawa
1986, s. 39-92; tenże, Rzeźba barokowa w Legnicy, „Szkice Legnickie” 13 (1987), s. 5-15;
R. N o w a k, Rzeźba śląska XVI-XVIII wieku. Katalog zbiorów, Wrocław 1994, s. 9, 15, 75-
107; D. O s t o w s k a, Ze studiów nad rzeźbą krzeszowską XVII i XVIII w. Jerzy Schrótter
i tzw. „stara szkoła krzeszowską”, „Biuletyn Historii Sztuki” 30 (1968), s. 248-251; taż,
Rzeźba śląska 1650-1770, Wrocław 1969, s. 5-14; L. PUhringer-Zwanowetz,
Matthias Steinl, Wien 1966, s. 11-18, 58-60, 63-65, 69-74, 104; I. Schemper -
S p a r h o 1 z, Die Bedeutung Schlesiens flir die Wiener Barockplastik. Neue Erkenntnisse zu
Matthias Rauchmiller und Matthias Steinl, w: Michał Klahr i jego środowisko kulturowe, red.
J. Wrabec, Wrocław 1995, s. 123-132; M. Starzewska, Dekoracja snycerska w XVII-
-wiecznym Wrocławiu, w: Nobile Claret Opus. Studia z dziejów sztuki dedykowane Mieczysła-
wowi Zlatowi, Wrocław 1998, s. 329-339; Teatr i Mistyka. Rzeźba barokowa pomiędzy Zacho-
dem a Wschodem, red. K. Kalinowski, cz. I, Poznań 1993.
Por. Kalinowski, Działalność, s. 128, 134-135; tenże, Rzeźba barokowa na
Śląsku, s. 65-86; tenże. Die Barockskulptur, s. 71; O s t o w s k a, Rzeźba, s. 9-12.
MATTHAUS, MATTHIAS KNOTE,
JEGO MECENASI I ZLECENIODAWCY
Tragiczna w skutkach Wojna Trzydziestoletnia i będąca jej następstwem
sytuacja gospodarcza oraz wyznaniowa doprowadziły na Śląsku w 3 ćw. XVII
wieku do istotnych zmian w aktywności ośrodków rzeźbiarskich. Nieliczne
warsztaty rzeźbiarskie pracujące w wyniszczonych i zadłużonych miastach
przejściowo utraciły wiodącą rolę na rzecz prowincjonalnych pracowni,
pozostających na usługach szybko rozwijających się zakonów, wśród których
prym wiedli cystersi. Ich mecenat artystyczny przyczynił się w znacznej
mierze do przeszczepienia na miejscowy grunt stylistyki barokowej w dojrza-
łej formie1.
Szczególnie istotną rolę dla rozwoju rzeźby przypisuje się konwentowi
lubiąskiemu, przy którym najwcześniej powołano warsztat rzeźbiarski2 * * S. Re-
stauracja zrujnowanych zabudowań klasztornych i świątynnych przeprowadzo-
1 Z najistotniejszych publikacji powstałych w ciągu ostatniego półwiecza i traktujących
o rzeźbie na Śląsku w 2 połowie XVII wieku wymienić należy: K. Kalinowski, Dzia-
łalność rzeźbiarska Macieja Steinla na Śląsku (Uwagi na marginesie publikacji L. Piihringer-
Zwanowetz, Matthias Steinl), „Roczniki Sztuki Śląskiej” 6 (1968), s. 127-135; tenże, Lu-
biąż, Wrocław-Warszawa-Kraków 1970, s. 19-25, 65-76; tenże, Die Barockskulptur in
Schlesien in der 2. Halfte des 17. Jahrhunderts, w: Barockskulptur in Mittel - und Osteuropa,
Hrgs. K. Kalinowski, Poznań 1981, s. 53-79; tenże, Rzeźba barokowa na Śląsku, Warszawa
1986, s. 39-92; tenże, Rzeźba barokowa w Legnicy, „Szkice Legnickie” 13 (1987), s. 5-15;
R. N o w a k, Rzeźba śląska XVI-XVIII wieku. Katalog zbiorów, Wrocław 1994, s. 9, 15, 75-
107; D. O s t o w s k a, Ze studiów nad rzeźbą krzeszowską XVII i XVIII w. Jerzy Schrótter
i tzw. „stara szkoła krzeszowską”, „Biuletyn Historii Sztuki” 30 (1968), s. 248-251; taż,
Rzeźba śląska 1650-1770, Wrocław 1969, s. 5-14; L. PUhringer-Zwanowetz,
Matthias Steinl, Wien 1966, s. 11-18, 58-60, 63-65, 69-74, 104; I. Schemper -
S p a r h o 1 z, Die Bedeutung Schlesiens flir die Wiener Barockplastik. Neue Erkenntnisse zu
Matthias Rauchmiller und Matthias Steinl, w: Michał Klahr i jego środowisko kulturowe, red.
J. Wrabec, Wrocław 1995, s. 123-132; M. Starzewska, Dekoracja snycerska w XVII-
-wiecznym Wrocławiu, w: Nobile Claret Opus. Studia z dziejów sztuki dedykowane Mieczysła-
wowi Zlatowi, Wrocław 1998, s. 329-339; Teatr i Mistyka. Rzeźba barokowa pomiędzy Zacho-
dem a Wschodem, red. K. Kalinowski, cz. I, Poznań 1993.
Por. Kalinowski, Działalność, s. 128, 134-135; tenże, Rzeźba barokowa na
Śląsku, s. 65-86; tenże. Die Barockskulptur, s. 71; O s t o w s k a, Rzeźba, s. 9-12.