XCI
Densissimis tenebris nonnullam, ni fallor, lucem inspergunt, quae
alio loeo exposui de turri chartularia l et nunc paucis indicabo.
Sed prius dicendum est de codice canonum confecto a Deusdedit
presbytero cardinali ecclesiae Eomanae a. 1086-1087 2.
Deusdedit, praeter plurima toto opere relata ex epistolis ponti-
ficum, praesertim e regestis Gelasii et Pelagii I, quorum exemplaria
authentica videtur adhibuisse, libro III cap. CXLVIIII, CL collegit
excerpta prolixissima de regalilm, patrimoniis, iuribus, ecclesiae
Eomanae e tornis, regestis, prmlegiis scrinii sedis apostolicae 3;
quae excerpta insigne documentum praebent historiae et status eius
archivi exeunte saeculo undecimo. Sed quum eadem excerpta re-
deant in Collectaneis Albini scholaris (a. 1182-1187) 4 et in Cencii
camerarii libro censuum ecclesiae Eomanae (a. 1189-1192) 5, dubi-
tabatur, utrum Albinus et Cencius penderent a Deusdedit, an
ex iisdem omnes fontibus (ut Ballerinii dicunt, 1. c. p. CCCIII),
1 jy un tesoro di monete Anglo-sassoni trovato nell' atrio delle Vestali in
Fiorelli, Notizie degli scavi Dec. 1883.
2 Cod. Vat. 3833, editus a Pio Martinucci Venetiis 1869. De hoc opere
prae ceteris consulendi sunt Ballerinii, De ant. collect. can. P. IV c. XIV in
s. Leonis opp. ed. Venet. III p. CCXCIX et seqq.; Sickel, Das diplom Otto I
p. 62 et seqq.; Henr. Stevenson iun. in Archivio della soc. Rom. di storia patria
VIII (1885) p. 305-398. Codex citatus e bibliotheca basilicae ss. XII apostolo-
rum pervenit in Vaticanam post medium saeculum XVI una cum antiquissimis
lectionariis, quorum supra memini.
3 Edita sunt, ante totum opus a Martinuccio typis datum, a Borgia, Sto-
ria del dominio temp. nelle due Sicilie, App. p. 3 et seqq.
4 Cod. Ottob. Vat. 3057; de quo v. Cenni, Mon. dom. pont. I p. XXVIII,
II p. IV; Galletti, Vita del card. Passionei p. 232-35; Stevenson, 1. c. p. 357-60.
5 De hoc libro sagacissime disseruit Paulus Fabre (in Melanges de 1'ecole
Fr. 1883 p. 328 et seqq.), qui eius nunc plenam editionem parat.
Densissimis tenebris nonnullam, ni fallor, lucem inspergunt, quae
alio loeo exposui de turri chartularia l et nunc paucis indicabo.
Sed prius dicendum est de codice canonum confecto a Deusdedit
presbytero cardinali ecclesiae Eomanae a. 1086-1087 2.
Deusdedit, praeter plurima toto opere relata ex epistolis ponti-
ficum, praesertim e regestis Gelasii et Pelagii I, quorum exemplaria
authentica videtur adhibuisse, libro III cap. CXLVIIII, CL collegit
excerpta prolixissima de regalilm, patrimoniis, iuribus, ecclesiae
Eomanae e tornis, regestis, prmlegiis scrinii sedis apostolicae 3;
quae excerpta insigne documentum praebent historiae et status eius
archivi exeunte saeculo undecimo. Sed quum eadem excerpta re-
deant in Collectaneis Albini scholaris (a. 1182-1187) 4 et in Cencii
camerarii libro censuum ecclesiae Eomanae (a. 1189-1192) 5, dubi-
tabatur, utrum Albinus et Cencius penderent a Deusdedit, an
ex iisdem omnes fontibus (ut Ballerinii dicunt, 1. c. p. CCCIII),
1 jy un tesoro di monete Anglo-sassoni trovato nell' atrio delle Vestali in
Fiorelli, Notizie degli scavi Dec. 1883.
2 Cod. Vat. 3833, editus a Pio Martinucci Venetiis 1869. De hoc opere
prae ceteris consulendi sunt Ballerinii, De ant. collect. can. P. IV c. XIV in
s. Leonis opp. ed. Venet. III p. CCXCIX et seqq.; Sickel, Das diplom Otto I
p. 62 et seqq.; Henr. Stevenson iun. in Archivio della soc. Rom. di storia patria
VIII (1885) p. 305-398. Codex citatus e bibliotheca basilicae ss. XII apostolo-
rum pervenit in Vaticanam post medium saeculum XVI una cum antiquissimis
lectionariis, quorum supra memini.
3 Edita sunt, ante totum opus a Martinuccio typis datum, a Borgia, Sto-
ria del dominio temp. nelle due Sicilie, App. p. 3 et seqq.
4 Cod. Ottob. Vat. 3057; de quo v. Cenni, Mon. dom. pont. I p. XXVIII,
II p. IV; Galletti, Vita del card. Passionei p. 232-35; Stevenson, 1. c. p. 357-60.
5 De hoc libro sagacissime disseruit Paulus Fabre (in Melanges de 1'ecole
Fr. 1883 p. 328 et seqq.), qui eius nunc plenam editionem parat.