Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Overview
Facsimile
0.5
1 cm
facsimile
Scroll
OCR fulltext
Janusz A.Ostrowski
Uniwersytet Jagielloński

SCENA BATALISTYCZNA NA SARKOFAGU ZE ZBIORÓW
MUZEUM NARODOWEGO W KRAKOWIE

W trakcie swej drugiej podróży do Włoch, w latach '1829-1850,
Artur Potocki zakupił u rzymskiego antykwariusza Ignazio Yesco-
valiego ponad 70 zabytków starożytnych, które przesłane zostały do
pałacu w Krzeszowicach . W skład tego zakupu weszły także liczne
fragmenty rzymskich sarkofagów, wmurowanych następnie w ściany la-
pidarium utworzonego w tzw. "pokoju werandowym". Antyki nabyte
przez Potockiego znajdowały się w Krzeszowicach do 1940 roku, kie-
dy to cała kolekcja usunięta przez Niemców z pałacu, zdeponowana
została w krakowskim Muzeum Czartoryskich. W chwili obecnej znaj-
dują się one w Dziale Sztuki Starożytnej Muzeum Narodowego w Kra-
kowie.
Wśród zakupionych przez Potockiego fragmentów rzymskich sar-
kofagów szczególną uwagę zwraca płaskorzeźba przedstawiająca jeźdź-
ców tratujących dwóch mężczyzn (nr inw. DMNKCz 2050). Zachowany
fragment o wymiarach 0,66 x 0,45 m, wykuty w białym gruboziarni-
stym marmurze, ma kształt wydłużonego ku górze prostokąta. Tylko
u dołu fragmentu znajduje się oryginalny brzeg zabytku, jaki sta-
nowi listwa, natomiast boczne krawędzie płyty, wyłamanej z więk-
szej całości, są niemal pionowe, a górna lekko skośna. Przedstawio-
na na nim scena, skomponowana jakby na dwóch poziomach, ukazuje
moment zwycięstwa konnicy rzymskiej nad pieszymi barbarzyńcami. W
dolnej partii ukazana jest grupa zwyciężonych, złożona z klęczą-
cego nagiego mężczyzny, obok którego siedzi pochylony brodaty sta-
rzec o nagim torsie. Nad nimi widoczne są, częściowo zachowane,

Zj
O.Hirsch, 0 pochodzeniu kolekcji antyków z Krzeszowic, Mean-
der XX, 1965, s. 5O9-5"1ń; eadem, Rzeźby antyczne z Krzeszowic w
Muzeum Narodowym w Krakowie, Rozprawy i Sprawozdania Muzeum Naro-
dowego w Krakowie, X, 1970, s.111-117.
 
Annotationen