DOI Artikel:
Radziszewski, Hubert: Mityczne początki Kadyksu: wybór źródeł
DOI Seite / Zitierlink: https://doi.org/10.11588/diglit.52442#0166
164
Hubert Radziszewski
za kulturę w sensie archeologicznym lub obszar geograficzny niż za organizm
państwowy. Podstawkowym dowodem przemawiającym za takim założeniem jest brak
materialnych pozostałości mogących udowodnić istnienie miasta lub państwa, które
miało prowadzić wymianę handlową na tak szeroką skalę3 4 5.
Najstarszym źródłem, które wymienia z nazwy Tartessos. jest Biblia. W Księdze
Rodzaju, mówiącej o powstaniu miast i państw7 8, możemy przeczytać: Synowie dawa-
na: Elisza i Tarszisz, Kittim i Dodanim. Od nich pochodzą mieszkańcy wybrzeży i
wysp (...), gdzie Tarszisz najprawdopodobniej oznacza Tartessos2'. Pierwsza Księga
Królewska opowiada o handlu Tym i państwa Salomona z Tartessos:
(...) nie było srebra: nie ceniono go w czasach Salomona. Albowiem królewskie
okręty Tarszisz razem z flotą Hirama przybywały co trzy lala, przywożąc z Tarszisz,
stamtąd, złoto i srebro, kość słoniową oraz małpy i pawie6.
Także w Proroctwie Jeremiasza możemy przeczytać o handlu z Tańessos:
Srebro kute w płytki, przywożone z Tarszisz, a złoto z Ufaz (...)'. Dokładniej sza7 obraz
handlu przedstawia Ezechiel, tak opisując wymianę pomiędzy Tyrem i Tartessos:
Tarszisz prowadził z tobą handel z powodu mnóstwa twoich wszystkich bogactw.
Srebro, żelazo, cynk i ołów ci dostarczano w zamian za twe towary. (...) Okrętami z
Tarszisz zwożono do ciebie towary. Stałeś się więc bogaty i wielce sławny w sercu
■ 8
mórz .
O Tartessos wspomina w swoich Dziejach Herodot, który przypisuje odkrycie tej
krainy Grekom. Pisze on:
Fokijczycy byli pierwszymi z Hellenów, którzy przedsiębrali dalekie podróże
morskie, oni to odkryli wybrzeże Adriatyku, Tyrrenię, Iberię i Tartessos9.
I dalej:
(...) sami zaś wyruszyli z wyspy i usiłowali dopłynąć do Egiptu; poniósł ich
jednak wiatr wschodni, a kiedy nie ustawał, przejechali przez Slupy Heraklesa i
3 Do chwili obecnej nie odkryto bezspornych dowodów istnienia takiego państwa, a wszelkie lokalizacje
więcej mają wspólnego z oczekiwaniami niż z rzeczywistością.
4 Rdz 10.4-5 (wszystkie cytaty biblijne pochodzą z: K. Dynarski ed., Pismo Święte Starego i Nowego
Testamentu, Poznań 2000).
5 Moscati, op. cit., p. 256.
6 1 Kri 10.21-22. Według przypisu w Biblii pierwsze określenie Tarszisz oznacza typ okrętu, patrz przypis
do wersetu 10.22. p. 377.
7 Jr 10.9.
8 Ez 27.12; 27.25.
9 Herod. 1.163.
Hubert Radziszewski
za kulturę w sensie archeologicznym lub obszar geograficzny niż za organizm
państwowy. Podstawkowym dowodem przemawiającym za takim założeniem jest brak
materialnych pozostałości mogących udowodnić istnienie miasta lub państwa, które
miało prowadzić wymianę handlową na tak szeroką skalę3 4 5.
Najstarszym źródłem, które wymienia z nazwy Tartessos. jest Biblia. W Księdze
Rodzaju, mówiącej o powstaniu miast i państw7 8, możemy przeczytać: Synowie dawa-
na: Elisza i Tarszisz, Kittim i Dodanim. Od nich pochodzą mieszkańcy wybrzeży i
wysp (...), gdzie Tarszisz najprawdopodobniej oznacza Tartessos2'. Pierwsza Księga
Królewska opowiada o handlu Tym i państwa Salomona z Tartessos:
(...) nie było srebra: nie ceniono go w czasach Salomona. Albowiem królewskie
okręty Tarszisz razem z flotą Hirama przybywały co trzy lala, przywożąc z Tarszisz,
stamtąd, złoto i srebro, kość słoniową oraz małpy i pawie6.
Także w Proroctwie Jeremiasza możemy przeczytać o handlu z Tańessos:
Srebro kute w płytki, przywożone z Tarszisz, a złoto z Ufaz (...)'. Dokładniej sza7 obraz
handlu przedstawia Ezechiel, tak opisując wymianę pomiędzy Tyrem i Tartessos:
Tarszisz prowadził z tobą handel z powodu mnóstwa twoich wszystkich bogactw.
Srebro, żelazo, cynk i ołów ci dostarczano w zamian za twe towary. (...) Okrętami z
Tarszisz zwożono do ciebie towary. Stałeś się więc bogaty i wielce sławny w sercu
■ 8
mórz .
O Tartessos wspomina w swoich Dziejach Herodot, który przypisuje odkrycie tej
krainy Grekom. Pisze on:
Fokijczycy byli pierwszymi z Hellenów, którzy przedsiębrali dalekie podróże
morskie, oni to odkryli wybrzeże Adriatyku, Tyrrenię, Iberię i Tartessos9.
I dalej:
(...) sami zaś wyruszyli z wyspy i usiłowali dopłynąć do Egiptu; poniósł ich
jednak wiatr wschodni, a kiedy nie ustawał, przejechali przez Slupy Heraklesa i
3 Do chwili obecnej nie odkryto bezspornych dowodów istnienia takiego państwa, a wszelkie lokalizacje
więcej mają wspólnego z oczekiwaniami niż z rzeczywistością.
4 Rdz 10.4-5 (wszystkie cytaty biblijne pochodzą z: K. Dynarski ed., Pismo Święte Starego i Nowego
Testamentu, Poznań 2000).
5 Moscati, op. cit., p. 256.
6 1 Kri 10.21-22. Według przypisu w Biblii pierwsze określenie Tarszisz oznacza typ okrętu, patrz przypis
do wersetu 10.22. p. 377.
7 Jr 10.9.
8 Ez 27.12; 27.25.
9 Herod. 1.163.