Toutain, Jules: De saturni dei in Africa romana cultu (Paris, 1894)

— 100 —

V

Quibus ritibus in Africa Saturnus deus cultus sit.

Quomodo vota Saturno solverentur, quce donaofferri,
qua) victimae immolari solerent, etiam per votivos lapi-
des docemur. Plerumque enim, ut supra titulum numi-
nis vel effigies humana vel symbolicum quoddam si-
gnum insculpitur, ita infra exprimuntur sive fruges
sive pecudes deo dicata:, sive quoque sacrificium ipsum;
neque mirandum est, quum votivus quisque lapis nihil
aliud esset quam voti soluti monumentum. At porro de
iisdem ritibus indicia nuperrime collecta sunt et in
summo monte Bou Kournein et Thuggos in templo Sa-
turni. De quibus omnibus ex ordine loqui nunc expedit.

Primo pro certo habendum est deo Saturno primitias
frugum sacrari. Inter quas srcpissime effinguntur in
votivis lapidibus hinc mala punica, uvae, palnise, pinea;
nuces, illinc liba diversa, in speciem alia rhombi, alia
corona; nonnunquam cornigera:', omnia vero vel tri-

1. Eam insolitam lihorum formam Ph. Berger et It. Cagnat opinali sunt,
anctore R. de La Blancliere, etiam nunc Itoma! snperesse, nbi conficiunlur
placenta; coronis corniseris omnino siiniles, quilms nomen est « ciam-
hclla ». Mihi autem memorandum videtur deo Gra>corum Kpovu, qninto
dccimo die mensis Elaphebolion dicti, liba donari ab Atticis agricolis,
qiiorum figura rotunda erat et cornigera [Corpus Inscr. Grvec, n. b'23,
v. 23;.