DOI Page / Citation link:
https://doi.org/10.11588/diglit.1718#0031
PARSSECVNDA. 2,3
servandutri, uttum bene sitducta, aut. ut clegantioresartificesloquuntur, desir
gnata : deinanritesit colQrata. quxsuntduosummacapita; &unumqUodque
babstduo principalia requisita; nam in designatione oportctesse vcritatem&
gratiam; in coloratione robur & affc&um. reliqux laudes tantum ex his se-
quuntur.
Veritas ("utmetaphoricc sumitur in hac artej bst justa & naturalis proportioin,
singulis partibusdeterminatximaginis. Gratialibcraquxdam dispoiitio, intota
delineatione, respondensinaffc&atxlibcrratiqualitatis in vivo corpore, maris
autfceminx, quxanimatpulchrirudinemubiadest, &supplet, ubideest. Robur
consistit in rotundationibus & elevationibus operis, secundum quod membra
magis aut minus requirunt, ita ut spe&ator non offendat aliquam aciem in extre-
mislineis, utcurasutoresexciduntvcstem, quodltaliaptedicuntinhac com-
paratione, Contomitaglienti, neque ullamplanitiem insigurx corpore, quod
quomodofiatab altiore disciplina estpetenduni; namoptici nosdocent.pla-
num appatiturum prominens & quasi convexum, si partes remotiores ab oculi
axe, maxime umbrentur. Quia in omni obscuritate, cstquxdam profunditas.
Sedutin arte persuadendi, prxcipuum prxccptum estartem celare, ita&hic
visussuaviterdecipiendusest; per insensibilem transitum, ab illustrioribus co-
loribus ad saturatiores, quosltali vocant medias tinfturas: idest, nonquem-
admodum albutnen & luteumovi collocataiuntintesta, distin&ione visibili,
vetumutisehabentconcussa & mixta in patina, qux est maxime propria com-
paratio quam comminiscipossum. Denique JsseffioeQi viva reprxsentatio cu-
j usvis passionis, quasi sigurx haud collocatx forent supet lineum pannum aut ta-
bulam,sedagcrentinscena. Atquehiccommemorandaestcum stuporenota;
qiiaivl accepi ab excellentibus artificibus, quodlicet lxtitia &dolor, naturasint
opposita, tamenitaasfines & vicinas esse in arte, utvel levisslmus penicillidu-
€tas, ssebilem vultumin hilarem convertat: quxinstantia, ptxterpluressimi-
les, sxpius mihi in memoriam revocat ingeniosam speculationem Cardinalis
Cufani in ipsius operibus, dc coincidentia exttemorum. Atque hxc dc quatfror
requisitis & perfe&ionibus pi&urx.
In Sculptura itidem dux priores absolute sunt necessarix,tertia inconveniens;
namsolidximaginesnonegentelevationibusperlumina&umbras; ideoquein
locumillius iurrogare posiumus sutante diftumj genusquoddam teneritatis,
quamltali vocantMorbide^Ta, in quascalprum, utverumfatear ,majoremha-
bet gloriam quam penicillus ; quod tam durum instrumentum existens, & agens
in tam refragantem materiam, rclinquat tamen duftus tam subtilcs apparentes.
Quartaqux estexpressloaffe&uumsquatenusdependetaba&ivitate&gestti
imaginisjtam propria estSculprori quam Pi£tori. licet haud dubio colores in hoc
sintmajorum virium: unde, fortalsis, primum apudnos ortaest consuetudo
colorandi eriam Regales statuas , quam liceat appellare Anglicum barbaris-
mum. Porro in hls quatuor requisitis jam commemoratis, mirumest notatu,
nullum artificem umquamfuisse culpatumob excessuminullotriumposterio-
rum; Solummodo Veritas squx innocentissima vidcri poterajj passa est aliquam
objeftionem; & omnia seculadederunrunumaut alterumartificem, tampto-
digiose accuratos.ut nimium naturales judicati fuerint in suis duftibus:utapparet
ex illustri loco £)uintiliani de Antiquorum artificum Charactaibus. cujus mc-
moriacummihi nuncapteoccurrat, eum hic referre cogor, uti operxprctium
fuerir.Locus ad quem collimo.extat in penultimo capite totius ipsius opcris,atq;
ita se habet. Primi,quorumquidem operanonvenuftatismodogratia vtfendafunt,
clari Piclorcsfuiffe dicuntur Polygnotus at^ Aglaophon, quorumsimplexcolor tam
fui siudtofos adhuc habet, utilkprope rudld,ac velut futurxmoxartu primordia,